Baby Bag

„მისნაირებთან კონტაქტი ბავშვისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება, შეუქცევადი პროცესები განვითარდეს,“- ფსიქოლოგი ნანა გოგიჩაშვილი

​​ბავშვთა ფსიქოლოგი ნანა გოგიჩაშვილი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებზე სტრესის გავლენის შესახებ საუბრობს:

„ბავშვობა არის განსაკუთრებული, უნიკალური პერიოდი, რომელიც არასდროს აღარ მეორდება. ბავშვი გაივლის ორ ძალიან მნიშვნელოვან ეტაპს. პირველი კრიზისი არის სამი წლის ასაკში, როდესაც დგება სოციალიზაციის პირველი ეტაპი. ბავშვი მიდის​ ​საბავშვო ბაღში, ეცნობა თანატოლებს. შემდეგი ეტაპი არის 6 წლის ასაკი, როდესაც ბავშვი მიდის სკოლაში და ეცვლება სტატუსი. ადამიანი არის ბიო-ფსიქო-სოციალური არსება. მისნაირებთან კონტაქტი ბავშვისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება, შეუქცევადი პროცესები განვითარდეს, დაისტრესოს ბავშვი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე აისახოს ეს. სტრესს როგორც მაორგანიზებელი, ისე მადეზორგანიზებელი ეფექტი აქვს.“

ნანა გოგიჩაშვილის თქმით, კოვიდ-19-მა მოულოდნელად შეცვალა ბავშვების ცხოვრების წესი, რაც მათზე უდიდეს გავლენას ახდენს:

„ამ შემთხვევაში, მოულოდნელად შეიცვალა ცხოვრების წესი და რუტინა. მოხდა ბავშვის იძულებითი დისტანცირება თანატოლებისგან, მეგობრებისგან, სასკოლო სივრცისგან. არ არის პასუხი, ეს ყველაფერი არაპროგნოზირებადია. რა თქმა უნდა, ლომის წილი მოდის მშობლების კეთილგონიერებაზე. მშობლების მიერ პრობლემის აღქმასა და ბავშვამდე ინფორმაციის გასაგები ენით მიტანაზე. ​მშობლის განწყობა პირდაპირ გადადის ბავშვზე. ბავშვებს მათთვის გასაგებ ენაზე უნდა მივაწოდოთ ინფორმაცია, რა არის პანდემია, რატომ მოუწიათ სახლში ჯდომა, რას ნიშნავს ონალინ სწავლება. დამიჯერეთ, პირველივე კვირის ბოლოს ყველა ბავშვს უნდოდა სკოლაში დაბრუნება. ბავშვები მიხვდნენ, რომ ეს არ არის კომუნიკაციის ის ფორმა, რომელიც მათთვის სასიცოცხლო მნიშვნელობისაა. არამარტო სკოლა, სპორტის წრეები, სახელოვნებო წრეები, კომუნიკაციის ყველა ფორმატი აღიკვეთა. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ დადო ოფიციალური სტატისტიკა, რომ ოჯახურმა ძალადობამ მოიმატა. ეს საქართველოზეც აისახა. უცბად ერთ სივრცეში რამდენიმე ადამიანი ჩაიკეტა.“

ნანა გოგიჩაშვილი აღნიშნავს, რომ სკოლის ჩაკეტვა სოციალური დისტანცირების ერთ-ერთი საუკეთესო ინსტრუმენტია:

​სკოლის ჩაკეტვა მოცემულ ეტაპზე არის სოციალური დისტანცირების ყველაზე ქმედითი ინსტრუმენტი. მილიარდზე მეტი მოსწავლე გადასულია სწავლების ონლაინ ფორმატზე. კაცობრიობამ პაუზა აიღო. ბავშვებს ხელების ხშირი დაბანის სწავლებაში თავადაც ვეხმარებოდი, არომატულ საპონს ვყიდულობდი. ახლა პატარამ თვითონ მოიფიქრა, რომ საპნის ბუშტებს ბერავს ხელების დაბანისას. ჟანდარმივით არ უნდა დაადგე ბავშვს, არ უნდა უთხრა: „დაიბანე ხელი!“ რა თქმა უნდა, ამას წახალისება სჭირდება, ბავშვი უნდა შევაქოთ. აქცენტები უნდა გავაკეთოთ ბავშვის პიროვნულ თვისებებზე. როგორც კი ბავშვს მათთვის გასაგებ ენაზე ავუხსნით, რა საფრთხეს შეიცავს გარეთ გასვლა, ის ამას გაიგებს.“

„ორი მთავარი რამ არის: ​პედაგოგების გულისხმიერება და მშობლების ყურადღება. ბავშვების მიმღებლობის ხარისხი ოჯახში განსაზღვრავს იმ თვისებების განვითარებას, რომელიც სამომავლოდ მისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია სოციალიზაციისა და კომუნიკაციის თვალსაზრისით. ციფრულ მედიას, წიგნიერებას და ა.შ. ჩვენ ვეღარ შევაჩერებთ. ეს ტექნიკური პროგრესია, რომელიც აუცილებელიც არის. აქ ისევ მშობელზე გავდივართ. ბევრი მშობელი მინახავს, ბავშვს ტელეფონს აჩეჩებს, ოღონდ ბავშვი გაჩუმდეს, ან წუხს, რომ ბავშვი ცელქია. დღევანდელი თაობა ნამდვილად განიცდის მშობლებთან კომუნიკაციის ნაკლებობას. მოუგვარებელი პრობლემა არ არსებობს. ფსიქიკის სიჯანსაღე კომპიუტერთან ჯდომით არ ირღვევა. უბრალოდ ბავშვს უნდა ავუხსნათ დამოკიდებულება. ისევ მშობელზე გავდივარ. ბავშვს უნდა აუხსნას მშობელმა: „ახლა ასეა საჭირო და ეს აუცილებელია.“ განსაკუთრებით პირველიდან მეხუთე-მეექვსე კლასამდე, როდესაც ბავშვებს აქვთ მოტორული ენერგია. სკოლა ბავშვისთვის არის დაცვის თანამშრომლიდან დაწყებული, მისი კლასი, მისი მერხი, მისი თანაკლასელები, რომელთა დანაკლისს განიცდის. მშობლებმა მაქსიმალურად უნდა შეუწყონ ხელი იმ მეტ-ნაკლებ კომუნიკაციას, რომელიც ბავშვებმა კლასელებთან შეიძლება დაამყარონ,“ - აღნიშნავს ნანა გოგიჩაშვილი.

წყარო: ​პოსტ ალიონი

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბევრი ბავშვი მეუბნება, რომ მშობელი პატივს არ სცემს. ბავშვს შეუძლია სიყვარულსა და პატივისც...
​ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე გადაცემაში „შემდეგი გაჩერება“ ბავშვის ცხოვრებაში დამოუკიდებელი ეტაპის დაწყების შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ მოცემულ ეტაპზე ბავშვს ყველაზე მეტად მშობლისგან ემოციური...

შეიძლება დაინტერესდეთ

9 წინასაქორწინო მოლოდინი, რომელიც ცოლ-ქმრის ურთიერთობას ანგრევს

9 წინასაქორწინო მოლოდინი, რომელიც ცოლ-ქმრის ურთიერთობას ანგრევს
ქორწინებაში მყოფ წყვილს ერთმანეთის თანადგომისა და დახმარების უნარი აუცილებლად უნდა ჰქონდეს. ცხოვრებისეულ სირთულეებთან შეჯახებისას პარტნიორისგან საჭირო ემოციური მხარდაჭერის მიღების მოლოდინი თუ გაქვთ, ეს სავსებით ნორმალური მოვლენაა, თუმცა ზოგიერთი ადამიანი ქორწინებისგან იმაზე მეტს მოელის, ვიდრე სხვები. როგორც წესი, პარტნიორისადმი გადაჭარბებული მოთხოვნების წამოყენება არარეალისტურია და ოჯახის სიმყარეს მნიშვნელოვნად აზიანებს. ჩვენს სტატიაში ქორწინებაში მყოფი ადამიანების იმ მცდარ მოლოდინებზე გესაუბრებით, რომლებიც წყვილის ურთიერთობას ანგრევს.
1. მოლოდინი, რომ თქვენი მეუღლე თქვენსა და თქვენს დედამთილს შორის არჩევანს თქვენს სასარგებლოდ გააკეთებს
დედამთილთან პრობლემები თუ შეგექმნებათ, შესაძლოა, აღმოაჩინოთ, რომ თქვენი მეუღლე რიგ შემთხვევებში მას თქვენზე წინ აყენებს. არ აქვს მნიშვნელობა რა ხასიათის დაპირისპირება გექნებათ დედამთილთან, მასთან ურთიერთობის დალაგება აუცილებლად უნდა სცადოთ. პირველ რიგში, უნდა გაითვალისწინოთ ის, რომ თქვენი საყვარელი ადამიანის ამქვეყნად მოვლინება მისი დამსახურებაა. თუ მეუღლესთან იმის გამო იჩხუბებთ, რომ თქვენს დედამთილს თქვენთან ერთად მგზავრობისას თავისი შვილის გვერდით სურს ჯდომა და თქვენს ადგილს იკავებს, ამით ქმარს გამოუვალ მდგომარეობაში ჩააყენებთ. სავარაუდოდ, ის თქვენს ნეგატიურ რეაქციას უარყოფითად შეაფასებს და მსგავსი წვრილმანის გამო წამოწყებული ჩხუბი, შესაძლოა, თქვენს ურთიერთობებზე უკიდურესად ნეგატიურად აისახოს. დედამთილის საქციელი თუ აღგაშფოთებთ, დაუფიქრებლად ნუ მოიქცევით. სანამ რამეს მოიმოქმედებთ, კარგად დაფიქრდით. მისთვის ადგილის დათმობა სასიკვდილო ზიანს ნამდვილად არ მოგაყენებთ. შესაძლოა, კონკრეტულ ვითარებაში თავი ძალიან დამცირებულად იგრძნოთ, მაგრამ დედამთილის თანდასწრებით ქმართან კამათს ნუ წამოიწყებთ. ეცადეთ, თქვენი უკმაყოფილება მოგვიანებით გამოხატოთ, როდესაც მეუღლესთან განმარტოვდებით. თუ მას თქვენს განცდებზე მშვიდად დაელაპარაკებით, გამოსავალს ერთად აუცილებლად მიაგნებთ.
2. მოლოდინი, რომ თქვენი ქმარი ნებისმიერ საკითხზე საუბრისას ისეთივე ინტერესით მოგისმენთ, როგორც ამას თქვენი მეგობარი გოგო აკეთებს
ცხადია, სერიოზულ საკითხებზე საუბრისას თქვენმა მეუღლემ მთელი ყურადღებით უნდა მოგისმინოთ, თუმცა ყოველ ჯერზე, როდესაც საუბრის განწყობა გექნებათ, თქვენი ქმარი თქვენს მოსმენას ვერ შეძლებს და ამ ფაქტს უნდა შეეგუოთ. მამაკაცებსა და ქალბატონებს კომუნიკაციის განსხვავებული უნარები აქვთ. მამრობითი სქესის წარმომადგენლები საუბარს ძირითადად პრობლემების იდენტიფიცირებისა და მათი გადაჭრის მიზნით იწყებენ, ქალბატონებს კი საუბრის საშუალებით პარტნიორთან ძლიერი ემოციური კავშირის დამყარება სურთ. თუ თქვენს მეუღლესთან საუბარს მხოლოდ იმ მიზნით იწყებთ, რომ გონება ზედმეტი აზრებისგან გაითავისუფლოთ და ყველაფერი ამოთქვათ, რაც ენაზე მოგადგებათ, შესაძლოა, მისი დაინტერესება ვერ შეძლოთ. მსგავს შემთხვევაში აჯობებს დახმარებისთვის თქვენს მდედრობითი სქესის მეგობარს მიმართოთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, თქვენს მეუღლეს თავს უხერხულად და უსარგებლოდ აგრძნობინებთ, რადგან ის საუბარში ვერ აგყვებათ. თავად კი გული გეტკინებათ, რადგან იგრძნობთ, რომ ინტერესითა და ყურადღებით არ გისმენენ.
3. მოლოდინი, რომ თქვენი მეუღლე სხვა ქალს ვერასდროს შეამჩნევს
ქალბატონებო, მეტი გულახდილობა გამოიჩინეთ და აღიარეთ, რომ კაფეში შემოსულ სიმპათიურ მამაკაცს ძალიან კარგად ამჩნევთ და არც დარბაზში მოვარჯიშე დაკუნთული ათლეტები გეპარებათ თვალთახედვის არიდან. იმ მომხიბლავ მამაკაცზე რას იტყვით, ქუჩაში ახლახანს რომ გაგცდათ?! დაქორწინება მხედველობის უნარს არ გიქვეითებთ. თქვენ სილამაზეს ძველებურად კარგად აღიქვამთ და მისით აღფრთოვანების უნარიც შეგწევთ. როდესაც ხედავთ, რომ სიმპათიური მამაკაცების შემჩნევა ძველებურად შეგიძლიათ, ნუ გექნებათ მოლოდინი, რომ თქვენი მეუღლე ლამაზ ქალს ვერ შეამჩნევს. მშვენიერი ქალბატონისკენ თვალის გაქცევა სავსებით ბუნებრივი ქცევაა და მსგავსი საქციელი მეუღლეს არაჯანსაღ ქმედებაში არ უნდა ჩაუთვალოთ. ცხადია, თუ თქვენი ქმარი ლამაზ ქალბატონებს ეფლირტავება, მათი ტელეფონის ნომრის გაგებას ცდილობს და გღალატობთ, მსგავსი საქციელის პატიება წარმოუდგენელია. თუმცა მშვენიერი ქალისკენ მიპყრობილი მზერის გამო მასზე გაბრაზება ნამდვილად არ ღირს.
4. მოთხოვნა, რომ თქვენმა მეუღლემ საკუთარ მისწრაფებებზე უარი თქვას
სავარაუდოდ, თქვენი მეუღლის სურვილები და ინტერესები ურთიერთობის დასაწყისში თქვენ ძალიან გხიბლავდათ. დაქორწინების შემდეგ მას საკუთარი მისწრაფებების განხორციელებაში ხელი არ უნდა შეუშალოთ. ნუ შეზღუდავთ მის თავისუფალ ნებას. მეუღლეს არ უნდა გაუბრაზდეთ, თუ ის თავისი მიზნების რეალობად ქცევისთვის დიდ დროს და ენერგიას ხარჯავს. როდესაც მამაკაცი თავის სამსახურს ან სამოყვარულო საქმიანობას სერიოზულ ყურადღებას აქცევს, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მისთვის ოჯახი უმნიშვნელოა. ის უბრალოდ ცდილობს ბედნიერი იყოს. ცხადია, მან იდეალური ბალანსის დაცვაზე უნდა იზრუნოს. მისმა მისწრაფებებმა ოჯახური გეგმების ჩაშლა არ უნდა გამოიწვიოს. თუ საოჯახო სადილების ან შეკრებების გამართვას ყოველთვის უპრობლემოდ ახერხებთ, თქვენს მეუღლეს თავისი მიზნების მიღწევაში ხელი არ უნდა შეუშალოთ.
5. მოლოდინი, რომ თქვენი მეუღლე შეიცვლება
ხანგრძლივი თანაცხოვრების შემდეგ, შესაძლოა, თქვენ არაერთხელ დაუსვათ საკუთარ თავს კითხვა: „რატომ გავყევი ცოლად ამ ადამიანს?“ თუმცა, ნუ დაგავიწყდებათ, რომ როდესაც თქვენი მეუღლის გარკვეული თვისებები არ მოგწონთ, მისი ხასიათის სხვა თავისებურებებით დღემდე აღფრთოვანებული ხართ. თქვენ ვერ იტანთ, რომ ის გამუდმებით იგვიანებს და შეხვედრაზე დათქმულ დროს არასდროს მოდის, მაგრამ მისი სპონტანურობა უსაზღვროდ გხიბლავთ. ადამიანებს ყოველთვის აქვთ ხასიათის უარყოფითი და დადებითი თვისებები, ეს არ უნდა დაგავიწყდეთ. სადილზე ათი წუთით დაგვიანების გამო არ უნდა ჩათვალოთ, რომ მეუღლეში არ გაგიმართლათ. თუ პრობლემის მოგვარება ნამდვილად გსურთ, თქვენს მეუღლეს აუხსენით, რომ ოჯახის წინაშე თითოეულ თქვენგანს მეტი პასუხისმგებლობის გამოჩენა გმართებთ. როდესაც მასთან მშვიდად ისაუბრებთ, ის იგრძნობს, რომ გადაწყვეტილების დამოუკიდებლად მიღების საშუალებას აძლევთ. თუ პირდაპირ ჩხუბზე გადახვალთ, მას თქვენი გაგება გაუჭირდება და ჩათვლის, რომ უსამართლოდ საყვედურობთ.
6. სურვილი, რომ თქვენი მეუღლე საუკეთესო მეგობრებს ჩამოშორდეს
მამაკაცებს ყოველთვის ჰყავთ ერთი საუკეთესო მეგობარი, რომელთან ერთადაც ძალიან დიდ დროს ატარებენ. შესაძლოა, შეყვარებულობის დროიდანვე თქვენი მეუღლის მეგობრის მიმართ განსაკუთრებული აგრესია გქონდათ და ფიქრობდით, რომ ქორწინება ყველაფერს შეცვლიდა. ახლა კი ხედავთ, რომ თქვენი მეუღლე მასთან კვლავ ძალიან დიდ დროს ატარებს. არ აქვს მნიშვნელობა, რამდენი ხნის წინ დაქორწინდით, თქვენს ქმარს (ისევე როგორც თქვენ) მეგობრებთან ურთიერთობა აუცილებლად სჭრიდება. თუ მას თავის უახლოეს მეგობართან დროის სასიამოვნოდ გატარების საშუალებას არ მისცემთ, ის თავს უბედურად იგრძნობს, შემდეგ კი ამაში თქვენ დაგადანაშაულებთ. თქვენს მეუღლეს მეგობართან ურთიერთობა არც მაშინ უნდა შეუზღუდოთ, თუ მისი მეგობარი მდედრობითი სქესის წარმომადგენელია. ცხადია, თუ ურთიერთობა მეგობრულ საზღვრებს არ სცდება. თუ ამჩნევთ, რომ თქვენი მეუღლის მეგობარი ქალბატონი მის ცდუნებას ცდილობს, შეგიძლიათ, ქმარს მასთან სამუდამოდ დამშვიდობება თამამად მოთხოვოთ. თუ თქვენს მეუღლეს რომელიმე მდედრობითი სქესის წარმომადგენელთან ჭეშმარიტი მეგობრობა აკავშირებს, მათი ურთიერთობა არ უნდა შეზღუდოთ.
7. მოლოდინი, რომ მას თქვენი ურთიერთობის ყველა დეტალი ახსოვს
ქალბატონებს ურთიერთობის დეტალები გაცილებით უკეთ ამახსოვრდებათ, ვიდრე მამაკაცებს. თუ თქვენ ზუსტად იცით, სად იყავით და რას აკეთებდით, როდესაც მიხვდით, რომ თქვენი მომავალი მეუღლე გიყვარდათ, შესაძლოა, მას მხოლოდ თავისი იმჟამინდელი შეგრძნებები ახსოვდეს. სავარაუდოდ, თქვენ კარგად გემახსოვრებათ თქვენი ნიშნობის ადგილი და თარიღი, მეუღლემ კი, შესაძლოა, მხოლოდ ადგილი დაიმახსოვროს. ეს სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ მისთვის სათანადოდ ძვირფასი არ ხართ. მამაკაცების და ქალბატონების ტვინი განსხვავებულად არის მოწყობილი. ქალბატონები ემოციურ წუთებს გაცილებით უკეთ იმახსოვრებენ, ვიდრე მამაკაცები. თუ თქვენთვის მოგონებებს განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს, ამის შესახებ მეუღლეს აუცილებლად დაელაპარაკეთ. ნუ გაკიცხავთ და ნუ დაამცირებთ თქვენს ქმარს იმის გამო, რომ მას რაღაც დაავიწყდა. ეცადეთ ყველაფერი ცივილიზებულად და მშვიდად აუხსნათ. გულახდილობა ყოველთვის პროდუქტიულია. თუ საკუთარ განცდებს დამალავთ, თქვენი მეუღლე თქვენს შინაგან მდგომარეობას დამოუკიდებლად ვერ ჩაწვდება, რაც კონფლიქტს მეტად გააღრმავებს.
8. სურვილი, რომ მეუღლემ ყველა თქვენი ინტერესი გაიზიაროს
შესაძლოა, მეუღლე კინოში გამოგყვეთ, მაგრამ მხოლოდ იმიტომ, რომ თქვენ ასე გსურთ. თუ შეამჩნევთ, რომ მას ფილმი არ აინტერესებს, თქვენთან ერთად კინოში სიარულს ნუღარ მოთხოვთ. თქვენს ქმარს თქვენი მონატრების საშუალება უნდა მისცეთ. მარტოობაში ის უკეთ გააცნობიერებს, რამდენად გაფასებთ. როდესაც მეუღლეები თავიანთი მისწრაფებების განხორციელებას ერთმანეთისგან დამოუკიდებლად ახერხებენ, მათი კავშირი მყარდება. დამოუკიდებელი აქტივობები თქვენ ზრდის, განვითარებისა და თავისუფლად სუნთქვის შესაძლებლობას გაძლევთ.
9. სურვილი, რომ ურთიერთობაში ზრდასრულის როლი ყოველთვის თქვენმა მეუღლემ შეასრულოს

ყოველთვის ზრდასრულივით არავინ იქცევა, მაგრამ თუ თქვენ ბავშვურ ქცევას იმაზე ხშირად ავლენთ, ვიდრე საჭიროა, თქვენს მეუღლეს გამუდმებით ზრდასრულის როლის მორგებას აიძულებთ. თუ ბრაზს გაბუტვით გამოხატავთ ან მეტისმეტად აგრესიული ხართ, თქვენ ბავშვივით იქცევით. მსგავსი საქციელით თქვენ ნეგატიურ წრეს ქმნით, რომელიც ბრაზისა და აგრესიის დაგროვებას უწყობს ხელს. თუ თვლით, რომ თქვენმა მეუღლემ ბოდიში უნდა მოგიხადოთ, თქვენი გრძნობები ღიად გამოხატეთ. პასიური ნუ იქნებით და მათ დამალვას ნუ ეცდებით, ნურც მეტისმეტ აგრესიას გამოავლენთ. უმჯობესია, მეუღლეს გულახდილად დაელაპარაკოთ და უთხრათ, რომ მისი უყურადღებობა გულს გტკენთ, რადგან ფიქრობთ, რომ თქვენი აზრის მოსმენა მისთვის საინტერესო არ არის. თქვენი შეხედულება ყოველთვის სრულფასოვნად გამოთქვით. მსგავსი დამოკიდებულით ჯანსაღი საუბრის წამოწყებას მარტივად შეძლებთ.

​მომზადებულია ​www.womansday.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად