Baby Bag

,,3 წელი არის ის ასაკი, როდესაც ბავშვი ემოციურად მზად არის ოჯახისაგან დამოუკიდებლად გაატაროს რამდენიმე საათი უცხო გარემოში''

,,3 წელი არის ის ასაკი, როდესაც ბავშვი ემოციურად მზად არის ოჯახისაგან დამოუკიდებლად გაატაროს რამდენიმე საათი უცხო გარემოში''
რა როლი აქვს საბავშვო ბაღს? რა ასაკშია რეკომენდირებული ბავშვის ბაღში მიყვანა? რამდენად აუცილებელია საბავშვო ბაღი? - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებს ფსიქოლოგმა ნინო ოქროსაშვილმა უპასუხა.

- რა როლი აქვს საბავშვო ბაღს პატარებისთვის? რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვმა იაროს ბაღში?

- 6 წლამდე ბავშვები ძირითადად სხვისი მიბაძვით ვითარდებიან. შესაბამისად, თანატოლებთან ურთიერთობას პატარას ცხოვრებაში მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს. თანატოლებთან ურთიერთობის საფუძველზე პატარები გადიან სოციალიზაციის მნიშვნელოვან საფეხურს: სწალობენ ერთობლივ თამაშს, დათმობას, დაცდას/ლოდინს, რიგის დაცვას, უვითარდებათ ურთიერთთანამშრომლობის უნარი, სწავლობენ და ეუფლებიან ბევრ ისეთ უნარს, რომელიც მნიშვნელოვნად ამაღლებს ბავშვის სასკოლო მზაობას. შესაბამისად, ბაღი ბავშვის განვითარების პროცესში არსებითი როლის მატარებელია.

- რა ასაკიდან არის რეკომენდირებული ბავშვის ბაღში მიყვანა?

- 3 წელი არის ის ასაკი, როდესაც ბავშვი ემოციურად მზად არის ოჯახისაგან დამოუკიდებლად გაატაროს რამდენიმე საათი უცხო გარემოში.

- როგორ უნდა მოვამზადოთ ბავშვი ბაღში მიყვანამდე, რაზეა დამოკიდებული ბავშვის საბავშვო ბაღში შეგუების პერიოდი, როგორ ავარიდოთ შეგუების რთულ პერიოდს?

- ბაღთან შეგუების პროცესი ინდივიდუალურია. მთელ რიგ შემთხვევებში ბავშვმა ეს შესაძლებელია მიიღოს ძალიან ბუნებრივად. არ გახდეს საჭირო დაგეგმილი ღონისძიებების გატარება.

პირველი და მნიშვნელოვანი უნარი, რასაც ბავშვი უნდა ფლობდეს, არის ის, რომ, მას შეეძლოს დედისგან დამოუკიდებლად თუნდაც 5-10 წუთის განმავლობაში დარჩეს მარტო ოთახში. ასევე მნიშვნელოვანია, ბავშვი თამაშობდეს სათამაშოებით დამოუკიდებლად, გამოხატავდეს ინიციატივას თამაშის დაწყების პროცესში, იღებდეს სიამოვნებას თანატოლებთან ურთიერთობით.

ბაღში წასვლამდე სასურველია მშობელი მოუყვეს პატარას იმის შესახებ, თუ რა არის ბაღი, რა სახის აქტივობები ელოდება იქ. რა შეიძლება მოეწონოს ძალიან და რა დახვდება მისთვის არასასიამოვნო.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, თუ ბავშვი ვერ ეგუება ბაღს?

- იმ შემთხვევაში, თუ ბაღის გარემოში დამოუკიდებლად დარჩენის შეგუების პროცესი სწორად და თანმიმდვრულად არის დაგეგმილი, რისკი იმისა, რომ ბავშვი ვერ შეეგუება ბაღის გარემოს, პრაქტიკულად ნულის ტოლია. ამ პროცესში მნიშვნელოვანია, სპეციალისტმა მშობელს კარგად აუხსნას რა ნაბიჯებია დაგეგმილი ადაპტაციისათვის, რაში გამოიხატება ამ პროცესში მშობლის თანამშრომლობა სპეციალისტთან. თუ ბავშვის მიჯაჭვულობა დედისადმი ძლიერია, ასეთ შემთხვევაში ჯობია ჯერ მუშაობა დაიწყოს იმაზე, რომ ბავშვმა დაიწყოს დედისაგან დამოუკიდებლად ცხოვრება და შემდეგ დაგეგმოს მისი ბაღში მიყვანა.

- იმ შემთხვევაში თუ ბავშვი არ დადის ბაღში, რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს ?

- ასეთ შემთხვევაში მნიშვნლოვანია, მშობელმა ბავშვს შეძლებისდაგვარად ხშირად შეუქმნას გარემო, სადაც ექნება თანატოლებთან ურთიერთობის შესაძლებლობა. გარდა ამისა, ითამაშონ ერთად, სადაც ბავშვს მოუწევს საკუთრი ნივთის უფროსისათვის ან თანატოლისათვის გაზიარება, საკუთარი რიგის მოცდა, ერთობლივი თამაშის საფუძველზე ხანდახან საკუთარი სურვილების დათმობა და თანამოთამაშის სურვილის გათვალისწინება. 

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცო​დნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

„ზოგიერთ კბილის პასტაში შედის ფტორი, რომლის გადაჭარბებულმა რაოდენობამ შესაძლოა ბავშვებში გამოიწვიოს გონებრივი ჩამორჩენა, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ბავშვი მუცლად ყოფნის დროს იღებს დედის მეშვეობით (თუ დედა ფტორიან პასტას დიდი რაოდენობით იყენებს). ერთი მხრივ, ფტორი აუცილებელია კბილისთვის და მეორე მხრივ, ამ საშიშროების წინაშე გვაყენებს“ - აღნიშნულის შესახებ ჰარვარდის მეცნიერმა ფილიპ გრანდჟანმა გადაცემაში „საიმედო რეკომენდაციები“ განაცხადა. 

„ჩვენ დიდი ხნის განმავლობაში ვეჭვობდით, რომ ფტორი შეიძლებოდა დამაზიანებელი ყოფილიყო ორგანიზმისთვის. უახლეს კვლევებში შევაჯამეთ ორსულებისა და ბავშვების მონაცემები. დადგინდა, რომ ბავშვები, რომლებიც ადრეული განვითარების ეტაპზე, ანუ მუცლად ყოფნის დროს დედისგან ბევრ ფტორს იღებდნენ, შემდგომში შეფერხება აქვთ ტვინის ფუნქციებში, კერძოდ IQ - ში. ფტორს ძირითადად სასმელი წყლიდან ვიღებთ, თუმცა როცა ამას ემატება კბილის პასტიდან მიღებული ფტორი, უკვე სარისკოა. რა თქმა უნდა, ფტორი კარიესის განვითარებას უშლის ხელს და ის აუცილებელია კბილებისთვის, თუმცა, ძალიან ცოტა რაოდენობით და მხოლოდ კბილების ზედაპირზე (არა ორგანიზმში). ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ჯაგრისზე დაიტანოთ ძალიან ცოტა კბილის პასტა, დაახლოებით ბრინჯის მარცვლის ზომის და გახეხვის შემდეგ სრულად გამოირეცხოთ პირის ღრუდან. ბავშვები კბილის ხეხვის დროს ყლაპავენ კბილის პასტას. კვლევების თანახმად, ასეთი ბავშვების ორგანიზმში ფტორის გადაჭარბებული რაოდენობა დაფიქსირდა, რომელიც შემდგომში ცირკულაციის შედეგად ხვდება ტვინში და იწვევს მის დაზიანებას“ - დასძინა ფილიპ გრანდჟანმა. 

როგორც გადაცემაში აღნიშნეს, აფთიაქებისა და მაღაზიის დახლებზე უამრავი ბრენდის კბილის პასტაა წარმოდგენილი, სხვადასხვა სარეკლამო წარწერა გვიჩენს კითხვას - პირის ღრუს მოვლის როგორ საშუალებებზე უნდა გავაკეთოთ არჩევანი, მაქსიმალური ეფექტის მისაღებად და ხომ არ არის რომელიმე პროდუქტი ჯანმრთელობისთვის საშიში?

,,ინტერნეტ სივრცეში გვხვდება უამრავი ვიდეო, სადაც კბილის პასტების ტუბზე დატანილი ფერადი ზოლების მიხედვით, უსაფრთხო და საფრთხის შემცველი პროდუქტების ერთმანეთისგან გარჩევას გვასწავლიან. სინამდვილეში ფერად ზოლებს სულ სხვა დანიშნულება აქვს და საერთოდ არ აქვს კავშირი კბილის პასტის შემადგენლობასთან. ეს ნიშნულები გამოიყენება მხოლოდ იმისთვის, რომ ქარხანაში გაიზომოს თუ რა სიგრძის ტუბი უნდა მოჭრას და შესაბამისად, ის აპარატი, რომელიც ამას აკეთებს ამ ნიშნულით ხვდება რა სიგრძეზე უნდა მოჭრას. მე პაციენტებს ყოველთვის ვთხოვ, რომ ამის მიხედვით არასდროს შეარჩიონ კბილის პასტა“ - აღნიშნა ქირურგმა, პარადონტოლოგმა თეა ნაცვლიშვილმა. 

„ქიმიური კბილის პასტები განსხვავებული შემადგენლობისაა, ამიტომ მათ შეძენამდე რეკომენდებულია სტომატოლოგთან კონსულტაცია, რომელიც ინდივიდუალურად თქვენი კბილებისა და ღრძილების შესაბამის პროდუქტს შეგირჩევთ. თუ პაციენტს აქვს ღრძილის ანთების მიმართ მიდრეკილება, მისთვის განკუთვნილ კბილის პასტაში უნდა შედიოდეს ან ქლორჰექსიდინი ან ეთერზეთები. ვისაც კარიესის მიმართ აქვს მიდრეკილება, მათ უნდა ჰქონდეთ ფტორირებული კბილის პასტა“ - დასძინა თეა ნაცვლიშვილმა.

ფტორი ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური და საყურადღებო კომპონენტია კბილის პასტების შემადგენლობაში. ის შეძლებისდაგვარად აღადგენს კბილის ემალს, უზრუნველყოფს კბილის მგრძნობელობის შემცირებას, რაც მისი დადებითი მხარეა. მგრძნობელობის გაძლიერებას კი კბილის ცვეთა განაპირობებს, გათხელებული ემალი ვეღარ იცავს კბილის დენტინს, რომელშიც ნერვული დაბოლოებების განშტოებებია და კბილები მარტივად რეაგირებს მჟავეზე, ტკბილზე, ცივსა და ცხელზე. ფტორიანი კბილის პასტა კი ემალის შევსებას უწყობს ხელს. არსებობს გასათვალისწინებელი ფაქტორი - ზედმეტი ფტორი საშიშია ჯანმრთელობისთვის!.

ზოგიერთი კბილის პასტის შემადგენლობაში შედის ნივთიერება ტრიკლოზანი, რომელიც პირის ღრუში ბაქტერიებს ანადგურებს და ეფექტურია, როგორც კარიესის, ასევე, ინფექციებისგან თავის დასაცავად. ამ დადებითი თვისებების მიუხედავად, მეცნიერების ნაწილს ტრიკლოზანის მიმართ საეჭვო დამოკიდებულება აქვს. ისინი ფიქრობენ, რომ შესაძლოა ბაქტერიების რეზისტენტობა გამოიწვიოს. გარდა ამისა, ცხოველებზე ჩატარებული ექსპერიმენტების მიხედვით დადგინდა ტრიკლოზალის უარყოფითი გავლენა ფარისებრ ჯირკვალზე, თუმცა, აღნიშნული კვლევები არ ჩატარებულა ადამიანზე, შესაბამისად, მეცნიერებს გადაჭრით უჭირთ იმის თქმა, რომ ეს ნივთიერება უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ადამიანზე. ამიტომ, ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ტრიკლოზანიანი კბილის პასტები გამოიყენოთ მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით, აუცილებლობის შემთხვევაში.

ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ინფორმაცია, რომელიც კბილის პასტების შემადგენლობის ჩამონათვალშია, მისი აბრაზიულობის, ანუ წმენდის მაჩვენებელი ინდექსია - ეს ინფორმაცია შემადგენლობაში მითითებულია, როგორც RDA – 20, RDA – 30, RDA – 50... რაც უფრო დიდი რიცხვია მითითებული აღნიშნული აბრევიატურის გასწვრივ, მით უფრო ეფექტურად წმენდს და ათეთრებს კბილებს, თუმცა ასეთივე წარმატებით აზიანებს ემალს. ანუ, ციფრები 0-დან 70-მდე დაბალ აბრაზიულობაზე მიუთითებს, საშუალოდ ითვლება 70-დან 100-მდე, 100-ზე ზემოთ კი მაღალი მაჩვენებელია. უმჯობესია არჩევანი გააკეთოთ დაბალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტაზე და გამონაკლის შემთხვევებში ან მაქსიმუმ კვირაში ორჯერ გაიხეხოთ კბილები საშუალო ან მაღალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტით.

კბილის პასტა, რომელიც წყალში ძალიან ქაფდება - ასეთი კბილის პასტის გამოყენებისგან თავი უნდა შევიკავოთ - აღნიშნეს გადაცემაში ,,საიმედო რეკომენაციდები. 

წყარო:​ ,,საიმედო რეკომენდაციები''

წაიკითხეთ სრულად