Baby Bag

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე“ - ბავშვთა ფსიქიატრი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ფსიქიატრი და ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვის ფსიქიკაზე შეზღუდვების მავნე ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„იმისთვის, რომ ბავშვს ჯანმრთელი ფსიქიკა ჰქონდეს, აუცილებელია, რომ შეზღუდვა, რომელსაც მას საზოგადოება, ოჯახი ან მისი პირადი პრობლემები უწესებს, არ იყოს გრძელვადიანი და იმდენად მძიმე, რომ ბავშვისთვის ადაპტაციის დარღვევები გამოიწვიოს. დღევანდელობასთან რომ გავავლოთ პარალელი, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, როგორ იმოქმედა ამ ყველაფერმა ზრდასრულ ადამიანებზე. ჩვენ მუდმივად გვესმის, რომ მოგვემატა შფოთვა, გაღიზიანებადობა. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობაში არიან, ვიდრე ჩვენ. გუშინდელი ბაღში მისვლა, სკოლაში სიარული, ემოციების ვენტილაცია, რომელიც ინტენსიურად მიმდინარეობდა თანატოლებთან, მას სრულად შეეზღუდა. შესაბამისად, გარკვეული კლინიკური, ტრანზიტორული ნიშნები, რომლებიც ბავშვებში გვხვდება ამ ყველაფერზე ადეკვატურ რეაგირებად უნდა ჩავთვალოთ.“

მედეა ზირაქაშვილმა პანდემიის დროს დაწესებული გრძელვადიანი შეზღუდვების ნეგატიურ მხარეებზეც ისაუბრა:

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე. მნიშვნელოვანია, რომ სხვადასხვა ჭრილში განვიხილოთ ამ სტრესორების ზემოქმედება. საზოგადოება და სოციუმი აბსოლუტურად სხვა შეზღუდვებს უწესებს ბავშვს, ოჯახს თავისი შეზღუდვები აქვს, ხოლო საკუთარი შინაგანი ნიშნები მას აბსოლუტურად განსხვავებულ შეზღუდვებს უწესებს. აუცილებლად უნდა შევეხო პანდემიის დროს სკოლებისა და ბაღების დახურვის საკითხს, რომელსაც სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვაგვარი დამოკიდებულება მოჰყვა. ერთი შეხედვით სწორი გადაწყვეტილება არ ვიცით საბოლოო ჯამში რამდენად სწორი იყო. თუ ამბობდნენ, რომ ბავშვები არიან ვირუსის აქტიური გამავრცელებლები და ისინი საფრთხეს უქმნიან, როგორც საკუთარ ჯანმრთელობას, ასევე ზრდასრულ ადამიანებსაც, აღმოჩნდა, რომ დღეს ბავშვები არცთუ ისე აქტიური გამავრცელებლები არიან. მეცნიერები ბევრს კამათობენ, თუ რამდენად სწორი იყო ეს გადაწყვეტილება, რომელმაც, შესაძლოა, საკმაოდ სერიოზული და გრძელვადიანი პრობლემები გამოიწვიოს ბავშვებში. გარდა იმისა, რომ სკოლებისა და ბაღების დახურვა ზღუდავს ბავშვების აკადემიურ უნარებს, მათ ეზღუდებათ ყველა მნიშვნელოვანი უნარი, ეს არის სოციალური ფუნქციონირება. სოციალური უნარების განვითარება უნდა მოხდეს იმ ასაკობრივ სოციუმში, რომელშიც ბავშვს უხდება ყოველდღიური ყოფა. მისი შესამაბისი ასაკობრივი სოციუმი არის სკოლისა და ბაღის გარემოში.“

„გარდა იმისა, რომ აკადემიური თვალსაზრისით სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას ჩვენი მომავალი თაობა, მას დიდი პრობლემები ექმნება სოციალური განვითარების თვალსაზრისით. სკოლა ეს არის გარემო, სადაც ბავშვმა უნდა ისწავლოს ბავშვებთან და ავტორიტეტულ ადამიანებთან ურთიერთობა, თამაში. პედაგოგმა ბავშვს პირველად უნდა დაუწესოს ყველაზე სერიოზული შეზღუდვები, როგორებიცაა: ყურადღების კონცენტრაცია, კლასში ჯდომა, რიგის დაცვა, აქტიურად მოსმენა, კომპრომისზე წასვლა. ეს ყოველივე კი ბავშვთან პირისპირ ურთიერთობის გარეშე წარმოუდგენელია,“ - აღნიშნა მედეა ზირაქაშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვენ ბავშვებს ვზრდით ძალადობით, ვაიძულებთ ის გააკეთონ, რაც ჩვენ გვინდა და გვგონია, რომ ეს კარგია,“ - შალვა ამონაშვილი

ფსიქოლოგი შალვა ამონაშვილი გადაცემაში „ბაიასთან“ მოზარდებს შორის გაზრდილ აგრესიას გამოეხმაურა და პრობლემის მიზეზებზე ისაუბრა:

„ჩვენ ვამბობთ, რომ ეს ახალი თაობაა, რომელსაც მოაქვს რაღაც დიდი, ამასთან ასეთი რამ ხდება სწორედ ამ თაობაში. ეს თითქოს ერთი მხრივ საკვირველია. რატომ უნდა ხდებოდეს ეს? რომ ბავშვი ნიჭიერია და რაღაც მოაქვს, ასეთი რამ მან არ უნდა ჩაიდიონოს. ბავშვს უნდა აღზრდა. ახლა შევხედოთ ამას, ვინ ზრდის ბავშვს და საითკენ მიჰყავს ბავშვი, რას ვუჩვენებთ ჩვენ ბავშვებს? ყველამ რომ ბავშვს დაჯღანული სახე ვუჩვენოთ, გავიდეს კვირა, თვეები და წლები, ასეთივე გამოვა ის ბავშვიც. მე ყოველთვის ვსაყვედურობ იმ პროცესებს, რაც ოჯახში ხდება. ბავშვს უნდა თავისუფლება, ბავშვს აქვს დიდობის მოთხოვნილება, ჩვენ ამას ვუკრძალავთ. რამდენჯერაც ამას აუკრძალავ, იმდენჯერ ის თავს გაწირავს, რომ შენ დაგსაჯოს, დაგსაჯოს ან სუიციდით, ან მიიღოს შენი მაგალითები, ის მაგალითები, რომლებიც ბევრია ინტერნეტში. არ დაინდოს ვიღაცა.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მშობლების მხრიდან ზედმეტი შეზღუდვების დაწესება მოზარდებში აგრესიას ზრდის:

„ერთი მიზეზი ის არის, რომ ჩვენ ბავშვებს ვზრდით ძალადობით, ვაიძულებთ ის გააკეთონ, რაც ჩვენ გვინდა და გვგონია, რომ ეს კარგია. ამრიგად, ჩვენ ავუკრძალეთ მას საკუთარი აზრი, ავუკრძალეთ თავისუფლება და დიდობის მოთხოვნილება. ბავშვმა შემდეგ რამით უნდა გამოამჟღავნოს პროტესტი, ან სიგარეტის წევით, ან ნარკოტიკს უნდა მიეძალოს, ან წრე უნდა გაიჩინოს ისეთი, სადაც მოთხოვნილებებს დაიკმაყოფილებს, ან უნდა დასაჯოს მშობელი, რომ მოიკლას თავი.“

„ბავშვი უნდა დაიცვას მშობლების მეგობრობამ შვილებთან. წარმოიდგინეთ, რომ თქვენი შვილი, რომელიც ბავშვია, თქვენ წინ როგორც ბურთი ისე ტრიალებს, თქვენ ყველაფერი იცით მასზე. შეიძლება დედამ თქვას, მე ჩემს შვილს კარგად ვიცნობო, ჩემი ხუთი თითივით ვიცნობო, მაგრამ ეს ბავშვი გაიზარდა, დედამ რაღაც აუკრძალა, მამამაც დაუმატა, ეს ბურთი გაიშალა და ბრტყელი გახდა. შენ იცნობ შენს შვილს, უკვე 15 წელი შეუსრულდა, მაგრამ შენ იცი მისი ერთი მხარე. მეორე მხარე, რომელიც მან დაგიმალა შენ, არ იცი. იქ სიგარეტის მოწევა დაიწყო, იქ სუიციდამდე მივიდა. ბავშვმა მამას რომ უთხრას თავს მოვიკლავო, პირველად მამა არ მოიკლავს თავს, რომ შვილი გადაარჩინოს? მაგრამ არ იტყვის ამას ბავშვი. ჩვენი ბავშვები ჩაიკეტნენ ჩვენთვის. იმიტომ, რომ მათ ჩვენში ვერ დაინახეს თანატოლები, ისინი, ვინც გაუგებენ, მიიხმობენ და ვისაც თავიანთ გულს გაუხსნიან. ბავშვი სულ ასე უნდა გყავდეს, შენი სიყვარულით. თუ ჩემი თავი უფრო ძვირად მიღირს, მაშინ დავუყვირებ ბავშვს, მაშინ არ გაბედოო, ვეტყვი, თუ ჩემს თავს უფრო ვუფრთხილდები, ნაცვლად იმის გაფრთხილების,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა. 

წაიკითხეთ სრულად