ბავშვების გასაგონად არ თქვათ, რომ უიღბლო ხართ და არასდროს არაფერში გიმართლებთ - როგორ ვასწავლოთ შვილს პოზიტიურად აზროვნება

მცოდნე დედები

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს მოსმენა

4 წლის წინ

მშობელი თუ ხართ, თქვენთვის ნაცნობი უნდა იყოს შემდეგი ვითარება: შვილს გარკვეული ქმედებისკენ მოუწოდებთ, მაგრამ ის უარს გიცხადებთ. თქვენ ცდილობთ უფრო დაყვავებით გაიმეოროთ თქვენი თხოვნა, მაგრამ მისგან კვლავ უარს იღებთ. იძულებული ხდებით ხმა აიმაღლოთ და ბავშვს აგრძნობინოთ, რომ არ ხუმრობთ, თუმცა ეს მის სიჯიუტეზე გავლენას ვერ ახდენს. როდესაც სხვა გზა აღარ გრჩებათ, მის მოსყიდვას სხვა და სხვა სასიამოვნო დაპირებით ცდილობთ, მაგრამ ამაოდ. თუ მსგავს გამოუვალ მდგომარეობაში ხშირად ხართ, ნუ შეშინდებით. აღნიშნული პრობლემის მოსაგვარებლად თქვენი შვილის აღზრდა განსხვავებული მეთოდებით უნდა სცადოთ და მასთან მყარი ემოციური კავშირის დამყარება შეძლოთ.

ბავშვის აღზრდის საუკეთესო მეთოდი ზომიერი, მაგრამ მტკიცე დისციპლინის ჩამოყალიბებაა, რაც იმას გულისხმობს, რომ დასჯის მეთოდების გამოყენების ნაცვლად მასთან საუბარი და რჩევა-დარიგების მიცემა უნდა სცადოთ. ბავშვთან ურთიერთობისას რეალისტური, მისი ასაკის შესაბამისი მოლოდინები უნდა გქონდეთ. შვილის სწორად აღზრდა თუ გსურთ, მოთმინება და თანაგრძნობა უნდა ისწავლოთ. ჩვენს სტატიაში 5 სასარგებლო და საინტერესო რჩევას შემოგთავაზებთ, რომელთა დახმარებით შვილებს თქვენს მოსმენას და თქვენი აზრის გათვალისწინებას მარტივად ასწავლით.

აუხსენით თქვენს შვილს, რა გსურთ, რომ გააკეთოს

მშობლები დიდ შეცდომას უშვებენ, როდესაც შვილებს ნეგატიური ფრაზებით გარკვეული ქცევის შეწყვეტისკენ მოუწოდებენ და ეუბნებიან: „შეწყვიტე სირბილი“ ან „ნუ ჩხუბობ.“ ბავშვს გარკვეულ ასაკამდე არ აქვს ნათქვამის სრულყოფილად განსჯისა და გაანალიზების უნარი, შესაბამისად ის ვერ იგებს, თუ რა უნდა გააკეთოს სირბილის ან ჩხუბის ნაცვლად, მისთვის თქვენი მოლოდინები გაურკვეველი და ბუნდოვანია, გარდა ამისა, მას საკუთარი იმპულსების გაკონტროლება ძალიან უჭირს. ნაცვლად იმისა, რომ ბავშვს ნეგატიური ფრაზებით მიმართოთ, მასთან ურთიერთობისას პოზიტიური ინსტრუქციები გამოიყენეთ. უთხარით თქვენს შვილს, რომ მშვიდად იაროს, ან თავის მეგობარს თბილად ესაუბროს. მალევე დარწმუნდებით, რომ მას თქვენი გაგება ძალიან კარგად შეუძლია.

მიეცით ბავშვს მარტივი მითითებები

ბავშვთან ურთიერთობისას დიდი სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ. ნუ დაიწყებთ მასთან რთული და გაურკვეველი ფრაზებით საუბარს. არასდროს მისცეთ ორი დავალება ერთდროულად, ნურც მრავალფეროვანი ინსტრუქციებით დატვირთავთ, რადგან მსგავსი დამოკიდებულებით მას მხოლოდ დააფრთხობთ და დააბნევთ. მიეცით თქვენს შვილს მარტივი მითითებები. მაგ. უთხარით, რომ თავისი ფეხსაცმელი მოიტანოს. როდესაც ბავშვი თქვენ მიერ მიცემულ დავალებას შეასრულებს, მხოლოდ ამის შემდეგ სთხოვეთ, რომ მოტანილი ფეხსაცმელი ჩაიცვას.

აქციეთ სწავლა გართობად

სამყაროს ბავშვები თამაშის დახმარებით იმეცნებენ. თუ გსურთ, რომ თქვენს შვილს თქვენი ესმოდეს, ეცადეთ სწავლის პროცესი გართობად აქციოთ. ნებისმიერი მითითება, რომელსაც გასცემთ, სახალისოდ უნდა ჟღერდეს. თუ გსურთ, რომ ბავშვებმა საკუთარი სათამაშოები ყუთში ჩააწყონ, აიღეთ რბილი თოჯინები და სათამაშო ყუთისკენ ისროლეთ, რათა ბავშვებმა სათამაშოების ყუთში ჩალაგების პროცესი გართობად აღიქვან და ამ პროცესისგან სიამოვნების მიღება შეძლონ. თუ გსურთ, რომ თქვენმა შვილმა დროულად დაიძინოს, უთხარით, რომ ცელქი ძიძა ხართ და თუ არ დაიძინებს, კოცნებით დასჯით.

გამოავლინეთ მეტი ემპათია

ხშირად მშობლები შვილებს ისე ესაუბრებიან, რომ თავადაც ვერ აცნობიერებენ, თუ როგორი გულსატკენი შეიძლება იყოს მათ მიერ ნათქვამი ესა თუ ის ფრაზა. ნაცვლად იმისა, რომ თქვენს შვილს მკაცრი მოთხოვნები წაუყენოთ და საყვედურებით აავსოთ, ეცადეთ მისდამი მეტი ემპათია გამოავლინოთ. თუ ბავშვი თამაშობს, თქვენ კი მისგან თამაშის დაუყოვნებლივ შეწყვეტას და დაძინებას მოითხოვთ, ის ამას ვერ გაიგებს, რადგან თამაში მისთვის სასიამოვნო აქტივობაა, ძილი კი სულაც არ სურს. თქვენ როგორ მოიქცეოდით, თუ ვინმე თქვენთვის სასიამოვნო გარემოს დაუყოვნებლივ დატოვებას მოგთხოვდათ? ნუ ეტყვით ბავშვს, რომ სწრაფად შეწყვიტოს თავისი საქმიანობა და თქვენი სურვილი შეასრულოს. უმჯობესია, დაყვავებით უთხრათ, რომ მართალია, ის დაკავებულია და ახლა დრო არ აქვს, მაგრამ როდესაც თამაშს მორჩება, უმჯობესია, დაიძინოს. ბავშვი თქვენს თხოვნას აუცილებლად გაითვალისწინებს.

თქვენს თავს აუცილებლად დაუსვით შემდეგი კითხვები: რატომ იქცევა ჩემი შვილი სწორედ ასე და არა სხვაგვარად? რას გრძნობს ბავშვი, რა განცდები აქვს? რა მსურს, რომ მას ვასწავლო, რის მიღწევას ვაპირებ?

არ აქვს მნიშვნელობა ბავშვი დაუმორჩილებლობას გიცხადებთ, არ გისმენთ, თუ სხვა სახის პრობლემურ ქცევას ავლენს, მთავარია, მისდამი მეტი ემპათია გამოავლინოთ და მის ნებისმიერ ნაკლს გაგებით მოეკიდოთ. ბავშვებს ყველაზე მეტად სწორედ თანაგრძნობა ესაჭიროებათ. უფროსებს ხშირად ავიწყდებათ, რომ თავადაც ყოველთვის ისეთი ადამიანების გარემოცვაში სურთ ყოფნა, რომლებიც მათ მიმართ დიდ ყურადღებას, ინტერესს და ემპათიას ავლენენ. 

მომზადებულია psychcentral.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად