Baby Bag

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ტყუილი სადღაც ოთხი წლის ასაკში გაჩნდა, როგორც ფენომენი, ტიპიური განვითარების დროს ეს აუცილებელია,“ - ფსიქოლოგი ქეთევან მაყაშვილი

„თუ ტყუილი სადღაც ოთხი წლის ასაკში გაჩნდა, როგორც ფენომენი, ტიპიური განვითარების დროს ეს აუცილებელია,“ - ფსიქოლოგი ქეთევან მაყაშვილი

ფსიქოლოგმა ქეთევან მაყაშვილმა ტყუილის ფენომენის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვის ცხოვრებაში ამ ფენომენის გამოჩენა მშობელს უნდა უხაროდეს:

„ბავშვი ამის გაკეთებას საკმაოდ ადრე იწყებს. თუ ამაზე ვიმსჯელებთ, თავდაპირველად ტყუილის ფენომენის გაჩენა უნდა გაგვიხარდეს. უნდა გაგვიხარდეს, იცით რატომ?! იმიტომ, რომ ​ტყუილი სოციალური ფენომენია. ის ძალიან ფაქიზი ფენომენია. რატომ ვამბობ მე ტყუილს? იმიტომ, რომ მე ვიცი შენ რა რეაქცია გექნება ჩემს ნათქვამზე. პატარა ბავშვი ეგოცენტრულია, მან არ იცის ეს ყველაფერი. ის პირდაპირ, გულწრფელად ამბობს ყველაფერს. „ბავშვური გულწრფელობით“ - ხომ არსებობს ასეთი გამოთქმა. ბავშვი არ ფიქრობს იმაზე, რა შედეგები მოჰყვება მის ამ ნათქვამს, თუ გაკეთებულს.“

ქეთევან მაყაშვილის თქმით, ბავშვებს არ შეუძლიათ სხვა ადამიანის რეაქციები წინასწარ განსაზღვრონ, რადგან სხვა ადამიანის სუბიექტური რეალობა მათთვის ღია არ არის:

„ბავშვს არ აქვს იმის უნარი, რომ წინასწარ განსაზღვროს სხვა ადამიანისგან რეაქცია. მას არ შეუძლია განსაზღვროს სხვა ადამიანის შინაგანი სამყარო რა რეაგირებას მოახდენს მის ქცევაზე. ​ბავშვი თავის თავშია, მას ჰგონია, რომ ყველაფერი მის გარშემოა. მეორე ადამიანის სუბიექტური რეალობა მისთვის არ არის ღია.“

„თანდათანობით მას უჩნდება ეს უნარი. თუ ტყუილი სადღაც ოთხი წლის ასაკში გაჩნდა, როგორც ფენომენი, ბავშვმა რაღაც დაგიმალათ და ცუდად გრძნობს თავს, იმიტომ, რომ იცის, შენ ეს არ მოგეწონება. აუცილებელია, რომ ეს იყოს.​ აუტიზმის პრობლემაც ზოგადად ეს არის. ამ ბავშვებს მეორე ადამიანის შინაგანი სამყაროს დანახვა უჭირთ. ტიპიური განვითარების დროს ეს აუცილებელია,“ - აღნიშნული საკითხის შესახებ ქეთევან მაყაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

წაიკითხეთ სრულად