Baby Bag

რა ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს ბავშვზე, როდესაც მშობელს მის გამო ბევრ რამეზე უარის თქმა უწევს და ამას შვილთან ხშირად აჟღერებს?

რა ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს ბავშვზე, როდესაც მშობელს მის გამო ბევრ რამეზე უარის თქმა უწევს და ამას შვილთან ხშირად აჟღერებს?

ხშირად მშობლებს მას შემდეგ, რაც შვილი ეყოლებათ, ბევრ რამეზე უარის თქმა უწევთ. მაგალითად, სამსახურზე, მეგობრებთან ერთად გართობასა და ა.შ. ამასთანავე, ხშირია შემთხვევები, როდესაც ამ ყველაფერზე უარის თქმის შემდეგ მშობლები ბავშვს საყვედურობენ, რომ ეს მის გამო გააკეთეს და მსგავსი შინაარსის ფრაზებს შვილთან ხშირად აჟღერებენ. ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ნინო ფირცხალაიშვილი ესაუბრა.

- რა ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს ბავშვზე, როდესაც მშობელს მის გამო ბევრ რამეზე უარის თქმა უწევს და ამას შვილთან ხშირად აჟღერებს? 

- თითქმის ყველა ვთანხმდებით, რომ მშობლის სიყვარული შვილის მიმართ უპირობოა და ბუნებრივია, ბავშვის მისამართით მსგავსი ტიპის საყვედურები, არ არის მართებული.

ადამიანის ცხოვრებაში შვილის დაბადება მნიშვნელოვანი მოვლენაა, რომელიც რადიკალურად ცვლის ოჯახის დინამიკას. შესაძლოა, ბავშვის დაბადება ოჯახურში გარკვეული სტრესის გამომწვევი იყოს. ცხადია, ბავშვის დაბადებასთან ერთად იცვლება ოჯახის წევრების სოციალური როლები. მშობლებს თუ აქამდე უწევდათ სხვადასხვა სოციალური როლის შესრულება, მაგალითად, მეუღლის, დის, შვილის, შვილიშვილის, ძმის, ბუნებრივია, ბავშვის დაბადებისას უწევთ ახალი როლის მორგება, რომელსაც „მშობლობას“ ვუწოდებთ. დროთა განმავლობაში ისინი რადიკალურად შეცვლილი ცხოვრების რეჟიმთან მორგებას ცდილობენ, თავს იჩენს ახალი გამოწვევები და პასუხისმგებლობები. სიტუაციას ართულებს ის ფაქტი, რომ მშობლები ვერ ახერხებენ საკუთარი რესურსების აღდგენას ჩვეული ხერხებით, მეგობრებთან ურთიერთობა, გართობა, ნაკლებად ხელმისაწვდომი ხდება. შესაძლოა, მშობლების მიერ მორგებული ახალი როლი, შინაარსით და ფორმით, მაგალითად, ბავშვის მიმართ გამოხატული საყვედური, ნეგატიურ გავლენას ახდენდეს ბავშვზე.

- შესაძლებელია თუ არა მსგავსმა საყვედურებმა, სამომავლოდ, ბავშვის ცხოვრებაზე იქონიოს ზეგავლენა?

- ცხადია, მშობლებისა და შვილის ურთიერთდამოკიდებულება მომავალში აისახება ბავშვის განვითარების სხვადასხვა ასპექტზე: ბავშვი სწავლობს გარემოს მიმართ ნდობას ან უნდობლობას, აღიქვამს საკუთარ „მე“-ს, უჩნდება დანაშაულის გრძნობა ან ავლენს ინიციატივას, ხვდება რა ტიპის ქცევაა წახალისებული ან დასჯადი, ეუფლება საკუთარი სურვილების ეფექტურად გამოხატვის საშუალებებს, კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიებს.

მშობლების მხრიდან ბავშვის მისამართით უსიამოვნო ფრაზების გაჟღერებამ მომავალში, შესაძლოა გამოიწვიოს ბავშვის თვითშეფასების დონის დაქვეითება, საკუთარ თავში დაურწმუნებლობა, დანაშაულის განცდა, არასრულფასოვნების განცდა, სამყაროს მიმართ უნდობლობა და ა.შ.

მრავალი კვლევა ადასტურებს, რომ ოჯახში ემოციური ურთიერთობის სტილი, რომელშიც დომინირებს ნეგატიური ემოციები, მუდმივი კრიტიკა, დამცირება, დაშინება, უნდობლობა იწვევს თვითშეფასების დაქვეითებას, ზრდის შინაგან დაძაბულობას, შფოთვას, აგრესიას და ფსიქოსომატური აშლილობების რისკს.

- ზოგჯერ, თავისი ემოციური მდგომარეობიდან გამომდინარე, მშობელი თავს ვერ აკონტროლებს და ამის გამო აჟღერებს არასასურველ ფრაზებს შვილის მიმართულებით. რას ურჩევდით მათ?

- მნიშვნელოვანია, მშობლები აცნობიერებდნენ, რომ ბავშვის დაბადების პერიოდში ოჯახი გადის ერთ-ერთ რთულ, კრიზისულ პერიოდს, რაც ბუნებრივია, დროებითია.

ოჯახურ სისტემაში მეუღლეთა ქვეტიპისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ამოცანაა - საზღვრების განსაზღვრა, რაც წყვილს უტოვებს საკუთარ ტერიტორიას, ბავშვის ან ოჯახის სხვა წევრების გარეშე, რომელიც აუცილებელია მისი ფსიქოლოგიური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებისთვის. ასეთი საზღვრების არსებობა მნიშვნელოვანი ასპექტია ოჯახური სტრუქტურის სიცოცხლისუნარიანობისთვის.

სასურველია, მშობლებმა გაიაზრონ საკუთარი როლი და პასუხისმგებლობა, შეძლონ ემოციების მართვის სტრატეგიების დაუფლება, გააცნობიერონ საკუთარი მოთხოვნილებები და შეძლონ მათი დაკმაყოფილების ალტერნატიული გზების მოძიება, რაც უზრუნველყოფს, როგორც მეუღლეებს შორის, ასევე მშობლებსა და შვილებს შორის ჰარმონიულ ურთიერთობას.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის თვითშემეცნება და რაში გვეხმარება ის?

რა არის თვითშემეცნება და რაში გვეხმარება ის?

რა არის თვითშემეცნება და რაში გვეხმარება ის

დაფიქრებულხართ რამდენად კარგად იცნობთ საკუთარ თავს?

თვითშემეცნება ეს არის ინდივიდის უნარი შეეძლოს ნათლად დაინახოს საკუთარი შესაძლებლობები, ის გეხმარებათ გაიგოთ ვინ ხართ, რას აკეთებთ და რატომ ფიქრობთ ასე.

გთავაზობთ კითხვებს რომელზე გულწრფელი პასუხიც დაგეხმარებათ მიიღოთ მეტი ინფორმაცია საკუთარ თავზე:

  1. რა გავლენა გაქვთ სხვა ადამიანებზე?
  2. რომელ გარემოში გრძნობთ თავს ყველაზე სრულყოფილად?(რეალიზებულად?)
  3. როგორია თქვენი აზროვნების, გრძნობებისა და მოქმედებების თანმიმდევრულობა?
  4. რაზე ოცნებობდით ბავშვობაში?
  5. რა კომპლიმენტის მიღება მინდა ყველაზე მეტად?
  6. ბოლოს როდის ვიგრძენი სევდა? (რა მოხდა?)
  7. რა თვისებები მომწონს სხვა ადამიანებში?
  8. რას გააკეთებდი ცხოვრებაში წარმატების გარანტია რომ გქონდეს?
  9. რა არის 3 ყველაზე დიდი მოვლენა, რაც მოხდა ჩემს ცხოვრებაში და მჯერა მიმიყვანა იქ სადაც ახლა ვარ
  10. რა აკეთებ ახლა? (რატომ?)

თვითშემეცნების პროცესში მნიშვნელოვანია აღიაროთ საკუთარი ძლიერი და სუსტი მხარეები, მიიღოთ(ითხოვოთ) უკუკავშირი (ამის შემდეგ შეგიძლიათ ამოიცნოთ და შეცვალოთ ნებისმიერი არასწორი შეხედულება რომელიც დაამყარეთ საკუთარ თავზე).

ივარჯიშეთ ,,არა“- ს თქმაში.( ,,არა“ ს თქმამ შეიძლება არ მოგცეთ მყისიერი კმაყოფილება, არამედ გრძელვადიანი სარგებელი.)

გიყვარდეთ საკუთარი თავი და მიიღეთ იგი.

რა არის მიღება?

მაგალითად, მოცემულობაა, რომ წვიმს. 

ვისურვებდი რომ არ წვიმდეს, ჩემი დღე უკეთესი იქნებოდა. კარგი იქნებოდა ვარჯიში რომ შემეძლოს და მზიანი ამინდი იყოს. (მიუღებლობა) 

წვიმს და ვიღებ ამ მოცემულობას, როგორც არის ისე. 

ავტორი:  ფსიქოლოგი მაკა ხოსიაური.


წაიკითხეთ სრულად