Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნებისმიერ ინფექციურ დაავადებას ძველად ბატონებს ეძახდნენ და უმღეროდნენ. სითბო, სიტკბო არის ყველაზე მნიშვნელოვანი, ყველაზე ღირებული,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა პანდემიის პირობებში ჯანსაღი ფსიქიკის შენარჩუნების მნიშვნელობაზე საუბრობს. ქალბატონმა ნანამ თავადაც გადაიტანა კორონავირუსი. ის საავადმყოფოში ყოფნის დღეებს იხსენებს და ექიმებისადმი მადლიერებას გამოხატავს:

„მე არ მინდა არაფერ ნეგატიურზე ვილაპარაკო. არ მინდა ვილაპარაკო ადამიანთა გარკვეული ჯგუფის ნიჰილისტურ, განმაქიქებელ დამოკიდებულებაზე ექიმების მიმართ, რადგან ექიმების ღვაწლმა ეს ნიჰილიზმი გადაფარა და გაანულა. მათი შრომის შედეგები სახეზეა. ჩემთან სულ რამდენიმე წუთის განმავლობაში აღმოჩნდა უნიღბოდ ადამიანი, არაჩვეულებრივი ბიჭი. 10-15 წუთის განმავლობაში ვეუბნებოდი, რომ გაეკეთებინა ნიღაბი და როგორც იქნა, გაიკეთა, მაგრამ დავინფიცირდი, მიუხედავად იმისა, რომ მე მეკეთა ნიღაბი. ნიღბის მნიშვნელობას ნუ უგულებელყოფთ. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. თავად ჩემს ოჯახში, ჩემთან მოსულ ადამიანებს, არცერთ მათგანს ჩემგან არ ერგოთ დაინფიცირება წილად. იმიტომ, რომ მე მუდმივად ნიღბით ვიმყოფებოდი. აუცილებლობის შეცნობა გვკარნახობს ზრდასრულ, გონიერ ადამიანებს, თუ რა უნდა გავაკეთოთ.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ის პირველ საუნივერსიტეტო კლინიკაში მკურნალობდა:

„მე აღმოვჩდნი არაჩვეულებრივ ექიმებთან. ​ვიყავი პირველ საუნივერსიტეტო კლინიკაში, სადაც მოღვაწეობს ბატონი ლევან რატიანი. სრული ამ სიტყვის მნიშვნელობით, მოღვაწეობს. ექიმები ყველანაირად აკეთებდნენ რას? ის კი არა, რომ მედიკამენტები შეერჩიათ, ეს ერთი თემაა, ლევან რატიანი რომ შემოდიოდა პალატაში, სიცოცხლე შემოჰქონდა. ასე იყო თითოეული ექიმი. იმისთვის, რომ კარგი ექიმი იყო, მხოლოდ განათლების მიღება და დიპლომის ჯიბეში ჩადება, აბსოლუტურად არაფერს ნიშნავს. თუ კარგი პიროვნება ხარ, კარგი ექიმი ხარ, კარგი პედაგოგი ხარ, კარგი ჟურნალისტი ხარ, კარგი მეზობელი ხარ.“

ნანა ჩაჩუა აცხადებს, რომ ადამიანებს, რომლებსაც კოვიდის არ სჯერათ, ნევროტული შიში აქვთ:

„როდესაც ადამიანებს კოვიდის არსებობის არ სჯერათ, ეს არის შიში. შიში არის ნევროტული, მორალური და რეალური. როდესაც შიში ნევროტულია, რეალობიდან გარბიხარ. ეს ყველაზე ყოვლისმომცველი შიშია. ორსულებს მარტივად გადააქვთ ვირუსი, რადგან დედობრივი სიყვარული უპირობო სიყვარულია, ორსულ ქალს მომავლის პერსპექტივა აქვს, მას ყველა და ყველაფერი უყვარს. ნებისმიერ ინფექციურ დაავადებას ძველად ბატონებს ეძახდნენ და უმღეროდნენ. მე მინდა ვთხოვო ახლობლებს, ოჯახის წევრებს, ყველას, ვისთანაც შესაძლოა აღმოჩნდეს კოვიდის მომენტი, დატკბნენ. ​სითბო, სიტკბო არის ყველაზე მნიშვნელოვანი და ყველაზე ღირებული. პალატაში რომ ვიყავი და ტელევიზიიდან დამირეკეს, ეგონათ, რომ ვხუმრობი, იქიდან ისეთი მხიარულების ხმები ისმოდა. ეს არის გადამწყვეტი.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ადამიანმა საკუთარი თავის სიყვარული არ უნდა დაკარგოს:

​ადამიანი, რომელიც საკუთარი თავის მნიშვნელობად გრძნობს, სამყაროს კეთილგანწყობილად აღიქვამს. ჩვენ როდესაც საკუთარი თავის მნიშვნელობას ვკარგავთ, ვკარგავთ ყველაფერს. ადამიანს უნდა უყვარდეს საკუთარი თავი. ადამიანი არის უპირველეს ყოვლისა ფსიქოლოგიური არსება. ადამიანი არ არის მხოლოდ ბიოლოგიური. ერთ ფსიქოლოგიურ ამბავს მოგიყვებით. ორი კაცი ზის საკანში, პირველი ღამეა, საკანს გისოსები აქვს პატარა. იქიდან ჩანს ზეცა, რომელიც ვარსკვლავებითაა მოჭედილი. ამ ორი კაციდან ერთი ხედავს გისოსებს, მეორე ვარკვლავებით მოჭედილ ზეცას. სადაც უნდა იყო, რასაც უნდა აკეთებდე, მთავარია რას ხედავ. ადამიანებმა უნდა უყურონ საინფორმაციოებს, მიიღონ რეალობა, აიღონ პასუხისმგებლობა და ამ რეალობიდან ვარსკვლავები დაინახონ.“

„რეალობა არის ერთი, ის არ არის სხვადასხვანაირი. სინამდვილეს თვალი უნდა გაუსწორო. ილუზია კი არ უნდა შექმნა. აკრძალვას თუ აკრძალვას დავარქმევთ, მაშინ აკრძალვაა, მაგრამ თუ აუცილებლობას დავარქმევთ, მაშინ არა. ჩვენ ვიცავთ საკუთარ თავს, ვიცავთ სიცოცხლეს. ხშირად ლაპარაკობენ: „ეკონომიკა, ეკონომიკა, ეკონომიკა.“ მინდა ყველას გასაგებად ვთქვა, მომაკვდავი შვილის სარეცელთან დედა არაფერზე ფიქრობს, გარდა ერთისა, სიცოცხლეზე. ახლა არის სიცოცხლის დრო. ​ნუ მოკლავთ საკუთარ თავში ადამიანს. ადამიანი არის ერთადერთი არსება ამ სამყაროში, რომელსაც შეუძლია პასუხისმგებლობა აიღოს სიცოცხლეზე. შენ რომ ადამიანად გაჩნდი, შენ რომ ხარ ადამიანი, ერთადერთი არსება, რომელსაც მოგეთხოვება პასუხი სიცოცხლეზე, შენ უნდა აიღო ეს პასუხისმგებლობა. ამას ვერ გაექცევი, ვერსად გაექცევი. ამიტომაც თქვა სარტრმა: „ადამიანი დაწყევლილია თავისუფლებით.“ ღმერთმა ნუ მოგვიშალოს ეს წყევლა,“ - აცხადებს ნანა ჩაჩუა.

წყარო: ​პოსტ ალიონი

წაიკითხეთ სრულად