Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დედა, რომელიც ზრუნავს ბავშვზე, რეალურად ზრუნავს საკუთარ თავზე, საკუთარი შიშებისგან განკურნებას ცდილობს,“ - ნათია ფანჯიკიძე

„დედა, რომელიც ზრუნავს ბავშვზე, რეალურად ზრუნავს საკუთარ  თავზე, საკუთარი შიშებისგან განკურნებას ცდილობს,“ - ნათია ფანჯიკიძე

ფსიქოლოგმა ნათია ფანჯიკიძემ იმ დედების შესახებ ისაუბრა, რომლებსაც შვილებთან მიმართებაში ჭარბი შფოთვა ახასიათებთ. მან აღნიშნა, რომ ჰიპერმზრუნველობით დედა შვილს ბოჭავს:

​დედა, რომელიც ზრუნავს ბავშვზე, რეალურად ის პროეცირებს, ის ზრუნავს საკუთარ თავზე, საკუთარი შიშებისგან განკურნებას ცდილობს ამ გზით. როდესაც დედა ბავშვს ეუბნება: „ფრთხილად იყავი, არ წაიქცე,“ მას ჰგონია, რომ ამით დაიცვა ბავშვი. სინამდვილეში ამით მან ბავშვს დაუბლოკა სხეულებრივი მოძრაობა, გახადა მოუქნელი. შესაძლებელია, რომ დროთა განმავლობაში ეს ბავშვი უმიზეზოდ ეცემოდეს პარკეტზე.“

ნათია ფანჯიკიძის თქმით, ზედმეტი სიფრთხილე და შფოთვა ადამიანს ხელს უშლის დასახული მიზნის მიღწევაში და მისთვის ნეგატიური შედეგის მომტანია:

„ამით ​დედამ აუცილებლად გაზარდა იმის შანსი, რომ ბავშვი წაიქცეს. ზედმეტმა სიფრთხილემ შეკრა სხეული. ბავშვობაში ყველას გვიტრიპაჩია. დავუშვათ რაღაც წვრილ მილზე უნდა გამევლო მდინარის თავზე. ძალიან მინდოდა, რომ ვინმესთვის მეჩვენებინა, რა ყოჩაღი ვარ. იმ წუთას ხდება მობილიზება და ისე გაირბენ ამ მილზე ფარფატით, რომ ყველას ეგონება თითქოს თოკზე სიარულში ივარჯიშე. თუკი დავფიქრებულვარ, რომ ახლა ფეხი არ ჩამივარდეს, აუცილებლად იკარგება კონცენტრაცია. ამ სიფრთხილეში და წონასწორობის ცნობიერ პროცესში ზედმეტად გადატანისას მოგდის მარცხი.“

„გაბედულება ეს არის რისკისგან დაცვა და არა პირიქით. დედამ რა უნდა ქნას ამ დროს?! თუ დედას ეს გაცნობიერებული აქვს და აწუხებს, ეს უკვე კარგია. ასეთ დროს ადამიანი შეძლებს, რომ დაიცვას თავისი შვილები ამისგან. ​როდესაც ადამიანი ვერ აცნობიერებს, მაშინ გასაჭირში ვართ. თუ ადამიანი აცნობიერებს პრობლემას, მაგრამ თავს მაინც ვერ თოკავს, მაშინ, რა თქმა უნდა, სჯობს მშობელმა გაიაროს ფსიქოთერაპია მომავალში შვილებში პანიკური აშლილობის განვითარების თავიდან ასაცილებლად,“ - აღნიშნული საკითხის შესახებ ნათია ფანჯიკიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად