Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არ გადაანთხიო ნეგატივი ოჯახის წევრებზე! დაფიქრდი: ღირს ამად?! გადმოდგი ნაბიჯი უკან,“- გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

„არ გადაანთხიო ნეგატივი ოჯახის წევრებზე! დაფიქრდი: ღირს ამად?! გადმოდგი ნაბიჯი უკან,“- გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ ადამიანებს ურჩია, ნეგატივი სხვებზე არ გადაამისამართონ და სხვების ფსიქიკურ მდგომარეობას გაუფრთხილდნენ:

„მინდა, მოგცეთ ერთი საჭირო რჩევა. ბოლო პერიოდში ჩვენ გარშემო ძალიან ბევრი ცუდი რაღაც მოხდა. ეს ისტორიები იმდენად გულდასაწყვეტი იყო, რომ რამოდენიმე დღე ვფიქრობდი, როგორ და რანაირად მოვქცეულიყავი. საბოლოოდ გადავწყვიტე, რომ ერთი საჭირო რჩევა გამეზიარებინა თქვენთვის. ფსიქოლოგიაში არსებობს დაცვის მექანიზმი, ე.წ. Displacement. წარმოიდგინეთ, რომ სამსახურში შენი უფროსი არ არის შენით კმაყოფილი, გაძლევს შენიშვნას. მიდიხარ სახლში და შენი შვილი, მეუღლე, მეგობარი, შენთვის ძვირფასი ადამიანი რაღაცას გააკეთებს, რაც არ მოგეწონება და ბოღმას, რომელიც სამსახურიდან წამოიღე, მაშინვე გადაანთხევ მასზე. ეს არის სწორედ Displacement, რაც გადამისამართებას გულისხმობს. ნეტაგიურ ემოციას, რომელიც სამსახურიდან წამოიღე, გადაამისამართებ ვიღაც სუსტზე. სამსახურში პასუხს ვერ დაუბრუნებ, იმიტომ, რომ უფროსს პასუხი რომ დაუბრუნო, შეიძლება სამსახური დაკარგო, ამიტომ გეშინია. 

ვიღაც სოციალურ ქსელში შენზე ცუდ კომენტარს წერს, შენი შვილი მოგიჯდა გვერდით და გეკითხება, როგორ ხარ. „მომშორდი აქედან,“ - შენ ამ ნეგატივს მასზე გადაანაცვლებ. ეს არის სასტიკი რაღაც, რაც არის ჩვენი დაცვითი მექანიზმი. სახლში რაღაც არ მოგეწონა, გაბრაზებული უყვირი შენს მეუღლეს. შენი მეუღლე დაიჩაგრა. იმან შეიძლება შვილებს უყვიროს, რომლებიც ერთმანეთში ხმაურობენ. ბავშვები ერთმანეთში დაიწყებენ ჩხუბს და ნეგატივს წაიღებენ ბაღში. ნეგატივს, რომელსაც გადაამისამართებ სხვაზე, სხვა გადაამისამართებს კიდევ სხვაზე, ის სხვა სხვაზე და მანკიერი წრე იკვრება.

ხომ ხედავ, რომ ნეგატივი ძალიან სწრაფად ვრცელდება? ჩვენ უნდა ვიყოთ ძალიან ფრთხილად და ფაქიზად, როდესაც ნეგატივის გადამისამართებას ეხება საქმე. ვიღაც შენიშვნას რომ გაძლევს და მთელი დღის განმავლობაში იგროვებ ამ შენიშვნას, მზად ხარ სახლში მისვლისას სხვებზე გადაანთხიო, ის ხალხი ცოდოა, იმ ხალხს შენთვის არაფერი დაუშავებია. ეს უკვე ოჯახში იწვევს კონფლიქტს. იმ ადამიანებს შეიძლება ასევე ჰქონდათ მძიმე დღე. შენმა ამ ცუდად ნათქვამმა შეიძლება მას გადაუვსოს ზღვარი, რომელიც აქვს საკუთარ ფსიქოლოგიაში და ძალიან ცუდი რაღაცისკენ უბიძგოს. ამიტომ ყოველთვის უნდა ვიყოთ ფრთხილად. ძალიან გთხოვთ, უბრალოდ გაჩერდით, როდესაც მსგავსი სიტუაციაა. რაღაც ვერ გაყიდე, დავალიანება გაქვს, რაღაც ვერ დარიცხე, ფული არ მოგცეს, ცუდი რაღაც გითხრეს, შენზე ცუდი რამ დაწერეს, დაგროვდა ნეგატივი. სახლში რომ მიხვალ, ფრთხილად იყავი. არ გადაანთხიო ნეგატივი ოჯახის წევრებზე. დაფიქრდი: ღირს ამად?! რატომ უნდა გაწირო შენთვის ძვირფასი ადამიანები? გადმოდგი ნაბიჯი უკან, დაფიქრდი, რამდენად სწორად იქცევი. აიღე კონტროლი სიტუაციაზე. სიტუაციამ არ დაგამარცხოს შენ,"- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.

წყარო: ​Usmle მოსამზადებელი ცენტრი - Ghoghoberidze, M.D.

წაიკითხეთ სრულად