Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

უსაფრთხოების 10 წესი, რომელიც ბავშვს აუცილებლად უნდა ასწავლოთ - ევგენი კომაროვსკი

უსაფრთხოების 10 წესი, რომელიც ბავშვს აუცილებლად უნდა ასწავლოთ - ევგენი კომაროვსკი

​ცნობილმა პედიატრმა ევგენი კომაროვსკიმ სოციალურ ქსელში პოსტი გამოაქვეყნა, რომელშიც მშობლებს უსაფრთხოების ის წესები გააცნო, რომელთა შესახებ ბავშვმა აუცილებლად უნდა იცოდეს. მართალია, მშობლებს სურთ, რომ ისინი ყოველთვის შვილების გვერდით იყვნენ, მაგრამ ეს შეუძლებელია. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვი დამოუკიდებლობას მიაჩვიოთ და მას საკუთარ უსაფრთხოებაზე ზრუნვისთვის აუცილებელი წესები ადრეული ასაკიდანვე გააცნოთ.

წესი 1. ბავშვმა ზეპირად უნდა იცოდეს თავისი სახელი, გვარი, მშობლების პირადი მონაცემები, რომელიმე ოჯახის წევრის მობილურის ნომერი და სახლის მისამართი. შესაძლოა, ბავშვი ასაკით პატარა იყოს, მაგრამ იზრუნეთ, რომ მან ნელ-ნელა დაიმახსოვროს პირადი მონაცემები. ძალიან კარგია, თუ მას ოჯახის რომელიმე წევრის მობილურის ნომერი ზეპირად ეცოდინება, თუმცა უკეთესია, თუ რომელიმე სხვა ოჯახის წევრის ნომერსაც დაიმახსოვრებს.

წესი 2. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ უცხო ადამიანს არაფერი გამოართვას. მას უნდა აუხსნათ, რომ როგორი მიმზიდველიც უნდა იყოს საჩუქარი, უცხო ადამიანისგან მისი აღება მაინც არ არის სასურველი. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ უცხო ადამიანის მიერ შემოთავაზებული ​საკვები ან სასმელი, შესაძლოა, საფრთხის შემცველი აღმოჩნდეს. ბავშვმა უცხო ადამიანისგან არც სათამაშოები უნდა მიიღოს.

წესი 3. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ ღობეზე გადაძრომა უსაფრთხო აქტივობა არ არის. შესაძლოა, ფეხბურთის თამაშის დროს ბურთი ეზოდან გადავარდეს, ბავშვმა კი მის მოსატანად წასვლა და ღობეზე გადაძრომა სცადოს. ბავშვს ასწავლეთ, რომ თუ მსგავსი რამ მოხდა, მან დახმარება ნაცნობ უფროს ადამიანს უნდა სთხოვოს.

წესი 4. ბავშვს უნდა აუხსნათ, რომ სასეირნოდ მარტო წასვლა არ შეიძლება. ​თუ ბავშვს სახლიდან გასვლა უნდა, მას მშობელი ან სანდო უფროსი ადამიანი უნდა ახლდეს თან.

წესი 5. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ ცეცხლთან თამაში სახიფათოა. მას უნდა აუხსნათ, რომ არ აქვს მნიშვნელობა სახლში უფროსები იმყოფებიან თუ არა, ცეცხლთან მისვლა მას კატეგორიულად ეკრძალება. ბავშვი ცეცხლს მხოლოდ მაშინ უნდა მიუახლოვდეს, თუ მის გვერდით მშობელია და ის ამის წინააღმდეგი არ არის.

წესი 6. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ უცნობ ადამიანთან ერთად არსად წასვლა არ შეიძლება. მაშინაც კი, თუ ბავშვს უცხო ადამიანი ეტყვის, რომ ის ბავშვთან დედამ ან მამამ გამოგზავნა, ბავშვი მას არ უნდა გაყვეს და დახმარება ითხოვოს. ბავშვი გააფრთხილეთ, რომ თუ მასთან მისვლას ვერ ახერხებთ, მის წასაყვანად მხოლოდ ნაცნობ ადამიანს გაგზავნით.

წესი 7. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ მშობლების ან ძალიან ახლობელი ადამიანების გარდა არავის აქვს უფლება მას ჩაეხუტოს, მოეფეროს ან სხვა სახის ფიზიკური სიახლოვე ჰქონდეს. თუ ბავშვი ხედავს, რომ მას ვინმე ავიწროვებს, აუცილებლად უნდა ითხოვოს დახმარება.

წესი 8. თუ ბავშვი დაიკარგება, ის უნდა დარჩეს იმ ადგილზე, რომელზეც იმყოფება. ბავშვს აუხსენით, რომ მსგავს შემთხვევაში ის ადგილიდან შორს არ უნდა წავიდეს და უფროსებს სთხოვოს ხმამაღლა გამოაცხადონ მისი დაკარგვის შესახებ (თუ ეს ხდება ჰიპერმარკეტში, თეატრში ან სხვა მსგავს დაწესებულებაში).

წესი 9. ბავშვს აუხსენით, რომ უცნობ ადამიანს პირადი ინფორმაცია არ უნდა გაანდოს. დაუშვებელია უცხო ადამიანისთვის საკუთარი მისამართის, ტელეფონის ნომრის ან ფოტოების გაზიარება. თუ ვინმე ბავშვისგან მსგავსი სახის ინფორმაციის მიღებას ითხოვს, მან ამის შესახებ დაუყოვნებლივ უ​ნდა აცნობოს მშობლებს.

წესი 10. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ მან არასდროს უნდა გააკეთოს ისეთი რამ, რაც დისკომფორტს უქმნის. თუ მას სთხოვენ, რომ სხვების თანდასწრებით გამოიცვალოს ტანსაცმელი, იბანაოს აუზში ​ან მიირთვას რამე, რაც არ მოსწონს, ბავშვს უფლება აქვს მსგავსი მოთხოვნა გააპროტესტოს.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად