Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობელმა ბავშვის გაღიზიანება არ უნდა მიიღოს შეტევად. პირველ რიგში, მოუსმინოს ბავშვს და დააკვირდეს,“ - ნინო გოგიჩაძე

„მშობელმა ბავშვის გაღიზიანება არ უნდა მიიღოს შეტევად. პირველ რიგში, მოუსმინოს  ბავშვს და დააკვირდეს,“ - ნინო გოგიჩაძე

ფსიქოლოგმა ნინო გოგიჩაძემ მშობლებს აგრესიულ ბავშვთან ურთიერთობის წესები გააცნო. მან აღნიშნა, რომ მშობელმა, პირველ რიგში, ბავშვს უნდა მოუსმინოს:

„დედას, რა თქმა უნდა, შეუძლია, რომ, პირველ რიგში, მოუსმინოს ბავშვს, დააკვირდეს. ​ის მოდის გაღიზიანებული, აგრესიული, რას მეუბნება? ძალიან მარტივად შეიძლება მიზეზი იყოს, რომ მშიერია. სკოლიდან მოვიდა და პირველ რიგში, რაც სჭირდება არის, რომ შეჭამოს, მოდუნდეს. მერე აღმოჩნდება, რომ დედაც უყვარს, მამაც და სამყაროც მშვენიერია. იმ გარემოში, რომელშიც ბავშვია, შესაძლოა, ვიღაცის დედა უფრო მოსწონდეს. მისი გადასახედიდან ხედავდეს, რომ მას შვილთან უკეთესი ურთიერთობა აქვს, ხედავდეს, რომ იმ ბავშვზე უფრო ზრუნავენ, მატერიალურ გამოვლინებებს ხედავდეს, რომ სხვა ბავშვს უკეთესი საშლელი აქვს, უკეთესი კალამი აქვს. მერე მოდის და დედას უბრუნდება: „შენი ბრალია, რომ მე ეს არ მაქვს.“ მას უნდა, რომ უხმოდ ან ხმით დასაჯოს დედა იმ სირთულეების გამო, რომელსაც თვითონ ვერ უმკლავდება.“

ნინო გოგიჩაძის თქმით, მშობელმა ბავშვის გაღიზიანება შეტევად არ უნდა ჩათვალოს და მისი დახმარება სცადოს:

„მშობლები არიან ის ადამიანები, რომლებიც ყველაზე ახლოს აღიქმებიან ბავშვის მხრიდან. მშობელი ბავშვს იმით უნდა მიეხმაროს, რომ მოუსმინოს. მან ბავშვის გაღიზიანება არ უნდა მიიღოს შეტევად. ძალიან რთულია მშობელი არ იყოს იმედგაცრუებული იმის გამო, რომ უარყოფილია. ​ყველაზე დიდი ტვირთია მშობლისთვის, როდესაც შვილისგან უარყოფილია. ჩვენ დედაშვილობა რომანტიზებული გვაქვს, გვგონია, რომ როგორებიც უნდა ვიყოთ, შვილებმა უნდა მიგვიღონ და ეს თავისთავად უნდა გამოვიდეს. ამდენს ვშრომობ, სულ მასზე ვფიქრობ, თავისთავად უნდა ვუყვარდე. ეს არის მშობლის პოზიცია. არანაირი ძალისხმევა არ უნდა დავხარჯო იმისთვის, რომ ვუყვარდე. ბავშვს ვუყვარვარ მას შემდეგ, რაც გრძნობს, რომ ის არის ჩემთვის ღირებული. ბავშვი უნდა გრძნობდეს, რომ მას რაღაც ადგილი აქვს.“

„ბავშვმა უნდა გაიგოს, რომ რაღაც, რაც ხდება მასში, შეიძლება, რომ ხდებოდეს. ამ მომენტს ვახტებით ხოლმე მშობლები. როდესაც ჩვენთან მოდის ბავშვი, ვეუბნებით: „ახლა რატომ ხარ გაბრაზებული?“ ის კი არა, რომ გაბრაზებული ხარ, არა, ახლა არ არის გაბრაზების დრო, ჭამე და მერე მივდივართ. მშობელმა უნდა უთხრას ბავშვს: „დედა, შენ ახლა რაღაც გიჭირს და შენ რომ გიჭირს, მე ეს მესმის.“ პირველ რიგში, ვიწყებთ ემოციის მიღებას, რომ შეიძლება შენ იყო გაბრაზებული. ბავშვს ბალიში მივეცით, სადაც შეიძლება, რომ ამოიღოს თავისი გასაჭირი. ​კომუნიკაციის დასაწყისი არის ის, რომ ჩვენ ვუსმენთ ბავშვს იმ მოტივით, რომ გავიგოთ. ეს გაგვიყვანს იმ სირთულეებზე, რომელსაც ბავშვი რეალურად აწყდება,“ - აღნიშნულ საკითხზე ნინო გოგიჩაძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი-მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი-მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად