Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დედამთილებისგან ხშირად გვესმის ძალიან უსიამოვნო ფრაზა: დედა ერთია, ცოლი შეიძლება გყავდეს მრავალი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

„დედამთილებისგან ხშირად გვესმის ძალიან უსიამოვნო ფრაზა: დედა ერთია, ცოლი შეიძლება გყავდეს მრავალი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგმა თეა გოგოტიშვილმა დედამთილის მხრიდან რძლის მიმართ მოსიყვარულე დამოკიდებულების გამოვლენის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ამ მხრივ დიდი მნიშვნელობა აქვს, თავად დედამთილი რამდენად არის ოჯახურ ცხოვრებაში რეალიზებული:

„აღზრდასა და ბავშვობაში ჩამოყალიბებულ განწყობებს აქვს გადამწყვეტი მნიშვნელობა იმ მხრივ, ამა თუ იმ საკითხთან მიმართებაში რა დამოკიდებულება გვექნება. ​როდესაც დედამთილი ახერხებს იყოს თავისი რძლის მოსიყვარულე, არ შეეჯიბროს მას და მისცეს ავტონომია ახლად შექმნილ წყვილს, არ შეიჭრას უხეშად, არ შექმნას დისკომფორტი უტაქტო ჩარევისა და თავისი აზრების თავზე მოხვევის თვალსაზრისით, ამაში დიდ როლს თამაშობს, რამდენად არის ეს ადამიანი თავის ოჯახურ ცხოვრებაში რეალიზებული.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, დედები ხშირად რეალიზაციას მთლიანად ვაჟიშვილში დებენ:

„არის მარადიული ბავშვის თემა, როდესაც დედები რეალიზაციას მთლიანად ვაჟიშვილში დებენ. ამ დროს პარადოქსული ამბავი ხდება. როდესაც ვაჟი დაიბადება და ის ცალკე ორგანიზმია, გადაიჭრება ჭიპლარი ,ფსიქოლოგიური ჭიპლარი არ იჭრება. ​დედა ხშირად არაცნობიერად ვაჟს განიხილავს, როგორც თავის ნაწილს, თავისი სხეულის ნაწილს, თავისი მთელის ერთ შემადგენელს.“

„დედა ვერ ახერხებს, რომ ფსიქოლოგიურად გამიჯნოს ეს ადამიანი, როგორც პიროვნება, რომელსაც აქვს თავისი დამოუკიდებელი სოციალური უჯრედი, რომელსაც ოჯახი ჰქვია. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედას თავიდანვე ჰქოდეს თავის განწყობებში ჩადებული ეს მიმართება, რომ როდესაც შვილი ითხოვს ცოლს, ის უნდა იყოს მისი მეუღლის მეორე ნახევარი ამ სიტყვის პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით. ჩვენ, სამწუხაროდ ხშირად გვესმის ჩვენს გარემოში ძალიან უსიამოვნო ფრაზა დედამთილებისგან: „დედა ერთია, ცოლი შეიძლება გყავდეს მრავალი.“ თითქოს ამ დროს ადამიანს ეშინია იმის, რომ მას წაართმევენ შვილს და მის სიყვარულს უყოფენ,“ - აღნიშნულ საკითხზე თეა გოგოტიშვილმა საქართველოს პირველი არხის ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​პირველი არხი

წაიკითხეთ სრულად