Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დისტანციური სწავლების დროს მთლიანად გამოთიშულია სოციალური კომპონენტი, როგორც კომპენსაციის საშუალება,“- ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

„დისტანციური სწავლების დროს მთლიანად გამოთიშულია სოციალური კომპონენტი, როგორც კომპენსაციის საშუალება,“- ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

ბავშვთა ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ ბავშევბზე ხანგრძლივი დროის განმავლობაში დისტანციური სწავლების ნეგატიური ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა:

„ონლაინ სწავლება ვერაფრით ვერ იქნება მუდმივი და სტაბილური. ეს ნემისმიერ შემთხვევაში გამოუვალ ვითარებაში უნდა იყოს გამოსავალი. ამაზე ყველა ვთანხმდებით, განათლების სპეციალისტებიც და ჯანმრთელობის სპეციალისტებიც. სამედიცინო თვალსაზრისით რომ განვიხილოთ, პირველ რიგში, ეს არის შეზღუდული ფიზიკური აქტივობა, რომელიც ეკრანთან ურთიერთობისა და ონლაინ სწავლების შემთხვევაში კიდევ უფრო შეზღუდულია, ვიდრე საკლასო ოთახში. მოტორული აქტივობა და მობილიზება მაინც განსხვავებულია. ბავშვი იძულებულია ერთ სკამზე იჯდეს და ერთ პატარა ჩარჩოში იყოს ფოკუსირებული.“

თამარ ედიბერიძის თქმით, პასუხისმგებლიანი მოსწავლეები ონლაინ სწავლების დროს ორმაგად ისტრესებიან:

„პასუხისმგებლიანი მოსწავლე ამ შემთხვევაში ორმაგად ისტრესება, რომ შემთხევით ყურადღება არ გაეფანტოს. იქ ტექნიკური სირთულეებია, მასწავლების ხმა ბოლომდე არ ისმის. პატარა ბავშვს ვერ მოსთხოვ, რომ თემაზე, რომელიც მისთვის სრულიად ახალია, ისე შეინარჩუნოს ყურადღება, რომ არ გაეფანტოს. მონიტორთან თვალებს ნაკლებად ახამხამებს ბავშვი, სხეულის პოზა უფრო არაკომფორტულია. როდესაც ამას სისტემატური ხასიათი აქვს, სათანადოდ განწყობილ ბავშვებში, ვისაც რა სუსტი მხარე აქვს, შეიძლება მხედველობის პრობლემა გაღრმავდეს, მშრალი თვალის სინდრომისგანაც არავინაა დაზღვეული. ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები ამ შემთხვევაში უფრო აქტუალურია, ვიდრე საკლასო ოთახში იქნებოდა. ყურსასმენების ხანგრძლივად მოხმარებამ შეიძლება სმენის პრობლემა შექმნას.“

„ასე იძულებით გაჩერებულ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტისა და იმპულსების კონტროლის პრობლემა კიდევ უფრო რთულად მიდის. თუ ჩვენ მოვახერხეთ და ონლაინ გაკვეთილზე ბავშვი გავაჩერეთ, მერე ეს დაგუბებული ენერგია სად წაიღოს აღარ იცის. მასწავლებელი 20 წუთში უნდა ჩაეტიოს. ის აბსოლუტურად ვერ აკონტროლებს, რომელი მოსწავლე უკეთ უსმენს, რომელი უფრო დაიღალა, რომელს სჭირდება გახალისება და წახალისება. აქ მთლიანად გამოთიშულია სოციალური კომპონენტი, როგორც კომპენსაციის საშუალება,“ - აღნიშნულ საკითხზე თამარ ედიბერიძემ რადიო „კომერსანტის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ რადიო „კომერსანტი“ 

წაიკითხეთ სრულად