Baby Bag

8 ფრაზა, რომელიც მშობლებმა თავიანთი ლექსიკონიდან უნდა ამოიღონ

8 ფრაზა, რომელიც მშობლებმა თავიანთი ლექსიკონიდან უნდა ამოიღონ

დაუფიქრებლად ნათქვამი სიტყვები არამხოლოდ პატარებს, დიდებსაც ხშირად უდიდეს ტკივილს აყენებს. ბავშვები ცხოვრების შეცნობას იწყებენ, მათ სამყაროზე წარმოდგენები უყალიბდებათ. მათთან საუბრისას მშობლებს განსაკუთრებული სიფრთხილე მართებთ. ჩვენს სტატიაში იმ 8 დამაზიანებელ ფრაზას გაგაცნობთ, რომელიც მშობლებმა ლექსიკონიდან უნდა ამოიღონ.

1. შენი არ მჯერა!

ბავშვთან გახსნილი ურთიერთობის ჩამოყალიბება ყველა მშობლისთვის მნიშვნელოვანია. თუ გსურთ, რომ შვილი გენდობოდეთ და მისი პრობლემების საქმის კურსში იყოთ, არასდროს უთხრათ მას, რომ ის მატყუარაა და მისი არ გჯერათ. ეს თქვენსა და ბავშვს შორის ურთიერთობას უდიდეს ზიანს მიაყენებს და ბავშვი თქვენ მიმართ ნდობას დაკარგავს.

2. სახლიდან მივდივარ და არასდროს დავბრუნდები!

მუქარა კომუნიკაციის ნეგატიური ფორმაა. თუ ბავშვი ურჩობს და ცუდად იქცევა, ის უკვე სტრესულ მდგომარეობაშია. თუ მას დაემუქრებით, რომ სახლიდან წახვალთ და ვეღარ გნახავთ, ეს კიდევ უფრო დასტრესავს ბავშვს და ის უსაფრთხოების განცდასაც დაკარგავს. თუ შვილთან კამათი მწვავდება და გრძნობთ, რომ ნეგატიური ფრაზების წარმოთქმის სურვილი გიჩნდებათ, სჯობს, გაჩუმდეთ და შვილსაც დამშვიდებისკენ მოუწოდოთ. საუბარი კი სხვა დროისთვის გადადეთ.

3. არასდროს შეიცვლები!

სიტყვები „ყოველთვის“ ან „არასდროს“ თქვენი ლექსიკონიდან ამოიღეთ. მსგავსი სიტყვით დაწყებული ფრაზა ბავშვს უიმედო მდგომარეობაში აგდებს. „ყოველთვის გეშლება!“ „არასდროს შეიცვლები!“ - ბავშვს ნეგატიურ ფსიქოლოგიურ ჩარჩოს უყალიბებს. ის პასიურდება და ბედს ეგუება.

4. იმიტომ, რომ მე ასე ვამბობ!

მშობელი ამ ფრაზით ბავშვს აგრძნობინებს, რომ მისი აზრები და სურვილები უმნიშვნელოა. ბავშვი ვერც ვითარებაში ერკვევა და ვერ იგებს, რატომ უნდა გააკეთოს ან არ გააკეთოს რაღაც. თუ ბავშვები ეზოში ჩაყვანას გთხოვენ, თქვენ კი ჭურჭელი გაქვთ გასარეცხი, ნაცვლად იმისა, რომ უთხრათ: „ეზოში არ ჩავალთ, იმიტომ, რომ მე ასე ვამბობ,“ უთხარით, რომ ჭურჭელი გაქვთ დასარეცხი, რის გამოც ვერ ახერხებთ ეზოში მათ ჩაყვანას.

5. თვითონ უნდა იცოდე!

ბავშვისთვის „სულელის“ წოდება მისი უპატივცემულობა და დამცირებაა. როდესაც მის კითხვას დაცინვით პასუხობთ და უმტკიცებთ, რომ მან პასუხი თავად უნდა იცოდეს, ეს ბავშვს სასოწარკვეთაში აგდებს. ის თქვენს სიტყვებს მეტისმეტი სერიოზულობით იღებს და თვლის, რომ უფროსებმა ყველაფერი ზუსტად იციან.

6. წვნიანს თუ შეჭამ, დესერტს მიიღებ

ეს ფრაზა ბავშვს არწმუნებს, რომ დესერტი ყველაზე კარგი და სასურველი საკვებია. თუ გსურთ, რომ ბავშვს მავნე კვებითი ჩვევები არ ჩამოუყალიბდეს, დესერტი ჯილდოს სახით არასდროს გამოიყენოთ.

7. დარწმუნებული ხარ, რომ შეგიძლია?

ჰიპერმზრუნველი მშობლები შვილების შესაძლებლობებს ყოველთვის ეჭვით უყურებენ და ნებისმიერი ინიციატივისგან მათ დაცვას ცდილობენ. ამ მიზნით ისინი ხშირად ბავშვებს გარკვეული ნაბიჯების გადადგმას უკრძალავენ. ეს ბავშვის თავდაჯერებულობაზე ძალიან ნეგატიურად აისახება. ბავშვს მომავალში საკუთარ გადაწყვეტილებებზე პასუხისმგებლობის აღება გაუჭირდება.

8. მძულს ჩემი სამსახური

სამსახურში ცუდი დღეები ყველას აქვს. შესაძლოა, სახლში დაბრუნებულმა მეუღლეს შესჩივლოთ, რომ თქვენი სამსახური გძულთ. თქვენმა ფრაზამ, შესაძლოა, ბავშვი დაარწმუნოს, რომ სამსახური საშინელი რამ არის. თუ ბავშვი ამ ფრაზას ხშირად ისმენს, მას მომავალში პროფესიის არჩევა გაუჭირდება.

წყარო: ​brightside.me 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:

„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა, რა თქმა უნდა, პირდაპირ კავშირშია აღზრდასთან. როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია. განსაკუთრებით კარგად ჩანს ეს, როდესაც ბავშვს ოთხი წელი მკაცრი პედაგოგი ჰყავს, შემდეგ გადადის მეხუთე კლასში და იქ სხვადასხვა მასწავლებელი შემოდის, ზოგი მკაცრია, ზოგი ნაკლებად, აქ უკვე ბავშვი გამოუშვებს იმ დაგროვილ ენერგიას, რომელიც კარგად ეჭირა პედაგოგს. რის ფასად და როგორ ეჭირა, ეს უკვე სხვა საკითხია. ხშირ შემთხვევაში ეს დაგროვილი ენერგია არის დესტრუქციული, აგრესიული, ამას ასაკობრივი კრიზისებიც მოჰყვება. საიდან მოდის ე.წ. რთული ქცევა? ერთი მიზეზი არის დაგროვილი ენერგია, რომელსაც არ მიეცა შესაძლებლობა სადღაც რეალიზებულიყო, მეორე - დასწავლა, ვიღაც იქცევა ასე და მეც ასე უნდა მოვიქცე. რთული ქცევა, შესაძლოა, ოჯახშიც იყოს დასწავლილი, მაგ. ბილწსიტყვაობა. ამით ბავშვი იქცევს ყურადღებას. ყურადღება ძალიან მნიშვნელოვანია. ადამიანის იგნორი იმდენად მტკივნეულია, რომ ადამიანი ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ყურადღება დაიბრუნოს.“

ნინო ბუაძის თქმით, ქცევა კონტექსტის მიხედვით, შესაძლოა რთულიც იყოს და ტიპიურიც:

„რთული ქცევა, შეიძლება, იყოს აბსოლუტურად ტიპიური ქცევა, უბრალოდ არ იყოს შესაბამის გარემოში. მაგ. ბავშვმა რომ გაკვეთილზე ტელეფონი ამოიღოს და მულტფილმს უყუროს, ესეც რთული ქცევაა. სხვა გარემოში ეს არ იქნებოდა რთული ქცევა. ყველა ქცევას, რომელსაც ბავშვი გვთავაზობს, გარკვეული წინაპირობა აქვს. ქცევა ეს არის შედეგი, რომელიც მივიღეთ. ამ შედეგს აქვს წინა ეტაპები. შესაძლოა, ქცევას ჰყავდეს მაპროვოცირებელი. ბავშვი რთულ ქცევას ავლენდეს იმ მაყურებელთან, რომელიც მისთვის მნიშვნელოვანია. შესაძლოა, ის არ იქცეოდეს რთულად დედასთან, მაგრამ ამას აკეთებდეს ბებიასთან. რთულ ქცევას აქვს სხვადასხვა მიზანი, შესაძლოა, ეს იყოს ყურადღება, სათამაშოს დაბრუნება და ა.შ. შესაძლოა, მიზეზი იყოს ისიც, რომ ბავშვმა არ იცის სხვა ალტერნატივა, თუ როგორ მოიქცეს. ის ამბობს ცუდ სიტყვებს და იბრუნებს სასურველ ნივთს, მაგრამ არ იცის ალტერნატივა, თუ როგორ დაიბრუნოს ნივთი სხვანაირად.“

ნინო ბუაძე ბავშვის ფიზიკური დასჯის ნეგატიურ ასპექტებს გამოყოფს და აცხადებს,რომ დასჯით ბავშვი ვერაფერს სწავლობს:

„როგორც წესი, რთულ ქცევას მოჰყვება ხოლმე დასჯა. რატომ არ უნდა დავსაჯოთ ბავშვი? რატომ არ ვცემთ ან წამოვარტყამთ ხოლმე ბავშვს? რატომ უნდა წამოვარტყა ბავშვს, როდესაც ცუდი სიტყვა მითხრა, ან თქვა სადღაც ისეთ გარემოში, სადაც მე შემრცხვა? შეიგინა, წამოვარტყი და ის იგივენაირად აღარ მოიქცევა, მაგრამ რატომ არ ვაკეთებ ამას? ის დაისწავლის ამ ქცევას და მის მიმართ ცუდ ქცევაზე მსგავსი პასუხი ექნება. როდესაც ბავშვს ვსჯი, წამოვარტყამ, მას ვაგრძნობინებ ჩემს უპირატესობას, ვამცირებ, მასში აგრესიას ვბადებ და მას სურვილი აქვს, როდესღაც სამაგიერო გადამიხადოს. ის ქცევაზე კი არ ფიქრობს, თუ რა დააშავა, იმ აგრესიაზეა ორიენტირებული, რომელიც მასში დაგროვდა.“

„ავტორიტარული სტილის მშობლები ხშირ შემთხვევაში ფიქრობენ, რომ ცემა გამართლებულია. ისინი ხშირად ამბობენ: „მართალი იყო დედა, რომ მცემდა და ისე მატარებდა მუსიკაზე, სხვანაირად მე ვერ ვისწავლიდი მუსიკას, ამიტომ მეც ასე უნდა მოვიქცე.“ ბავშვს ამ დროს ძალიან ბევრი აგრესია უგროვდება და მისგან გათავისუფლებას ცდილობს. აგრესიის ცნობილი ფოტო არსებობს, ხელმძღვანელი რომ ქვეშემრდომს ეჩხუბება, მეუღლე ბავშვს, ბავშვი ძაღლს. აგრესია არსად იკარგება, ის ერთი ადამიანიდან მეორეზე გადადის. ბავშვი ვერ იგებს, რა უნდა გააკეთოს. მან არ იცის, თუ არ შეიგინა, რა უნდა ქნას ამ დროს. ცემა და გამოხატული აგრესია იმ მომენტში მყისიერად შეწყვეტილი რთული ქცევაა და არა ის, რომ ბავშვმა ისწავლოს ალტერნატივა. ბავშვმა რომ მიუღებელი ქცევა განახორციელა, მშობელმა თუ არ იმსჯელა მასთან ერთად ამაზე, თუ მან ბავშვს არ მიაწოდა ქმედების სწორი ფორმა, ის ვერაფერს ისწავლის, გარდა იმისა, რომ მიიღებს შიშს. ერთადერთი რასაც ბავშვი სწავლობს არის ის, რომ როდესაც მას ვინმე ცუდად მოექცევა, მანაც უნდა დაარტყას,“ - აღნიშნავს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია 

წაიკითხეთ სრულად