Baby Bag

8 ფრაზა, რომელიც მშობლებმა თავიანთი ლექსიკონიდან უნდა ამოიღონ

8 ფრაზა, რომელიც მშობლებმა თავიანთი ლექსიკონიდან უნდა ამოიღონ

დაუფიქრებლად ნათქვამი სიტყვები არამხოლოდ პატარებს, დიდებსაც ხშირად უდიდეს ტკივილს აყენებს. ბავშვები ცხოვრების შეცნობას იწყებენ, მათ სამყაროზე წარმოდგენები უყალიბდებათ. მათთან საუბრისას მშობლებს განსაკუთრებული სიფრთხილე მართებთ. ჩვენს სტატიაში იმ 8 დამაზიანებელ ფრაზას გაგაცნობთ, რომელიც მშობლებმა ლექსიკონიდან უნდა ამოიღონ.

1. შენი არ მჯერა!

ბავშვთან გახსნილი ურთიერთობის ჩამოყალიბება ყველა მშობლისთვის მნიშვნელოვანია. თუ გსურთ, რომ შვილი გენდობოდეთ და მისი პრობლემების საქმის კურსში იყოთ, არასდროს უთხრათ მას, რომ ის მატყუარაა და მისი არ გჯერათ. ეს თქვენსა და ბავშვს შორის ურთიერთობას უდიდეს ზიანს მიაყენებს და ბავშვი თქვენ მიმართ ნდობას დაკარგავს.

2. სახლიდან მივდივარ და არასდროს დავბრუნდები!

მუქარა კომუნიკაციის ნეგატიური ფორმაა. თუ ბავშვი ურჩობს და ცუდად იქცევა, ის უკვე სტრესულ მდგომარეობაშია. თუ მას დაემუქრებით, რომ სახლიდან წახვალთ და ვეღარ გნახავთ, ეს კიდევ უფრო დასტრესავს ბავშვს და ის უსაფრთხოების განცდასაც დაკარგავს. თუ შვილთან კამათი მწვავდება და გრძნობთ, რომ ნეგატიური ფრაზების წარმოთქმის სურვილი გიჩნდებათ, სჯობს, გაჩუმდეთ და შვილსაც დამშვიდებისკენ მოუწოდოთ. საუბარი კი სხვა დროისთვის გადადეთ.

3. არასდროს შეიცვლები!

სიტყვები „ყოველთვის“ ან „არასდროს“ თქვენი ლექსიკონიდან ამოიღეთ. მსგავსი სიტყვით დაწყებული ფრაზა ბავშვს უიმედო მდგომარეობაში აგდებს. „ყოველთვის გეშლება!“ „არასდროს შეიცვლები!“ - ბავშვს ნეგატიურ ფსიქოლოგიურ ჩარჩოს უყალიბებს. ის პასიურდება და ბედს ეგუება.

4. იმიტომ, რომ მე ასე ვამბობ!

მშობელი ამ ფრაზით ბავშვს აგრძნობინებს, რომ მისი აზრები და სურვილები უმნიშვნელოა. ბავშვი ვერც ვითარებაში ერკვევა და ვერ იგებს, რატომ უნდა გააკეთოს ან არ გააკეთოს რაღაც. თუ ბავშვები ეზოში ჩაყვანას გთხოვენ, თქვენ კი ჭურჭელი გაქვთ გასარეცხი, ნაცვლად იმისა, რომ უთხრათ: „ეზოში არ ჩავალთ, იმიტომ, რომ მე ასე ვამბობ,“ უთხარით, რომ ჭურჭელი გაქვთ დასარეცხი, რის გამოც ვერ ახერხებთ ეზოში მათ ჩაყვანას.

5. თვითონ უნდა იცოდე!

ბავშვისთვის „სულელის“ წოდება მისი უპატივცემულობა და დამცირებაა. როდესაც მის კითხვას დაცინვით პასუხობთ და უმტკიცებთ, რომ მან პასუხი თავად უნდა იცოდეს, ეს ბავშვს სასოწარკვეთაში აგდებს. ის თქვენს სიტყვებს მეტისმეტი სერიოზულობით იღებს და თვლის, რომ უფროსებმა ყველაფერი ზუსტად იციან.

6. წვნიანს თუ შეჭამ, დესერტს მიიღებ

ეს ფრაზა ბავშვს არწმუნებს, რომ დესერტი ყველაზე კარგი და სასურველი საკვებია. თუ გსურთ, რომ ბავშვს მავნე კვებითი ჩვევები არ ჩამოუყალიბდეს, დესერტი ჯილდოს სახით არასდროს გამოიყენოთ.

7. დარწმუნებული ხარ, რომ შეგიძლია?

ჰიპერმზრუნველი მშობლები შვილების შესაძლებლობებს ყოველთვის ეჭვით უყურებენ და ნებისმიერი ინიციატივისგან მათ დაცვას ცდილობენ. ამ მიზნით ისინი ხშირად ბავშვებს გარკვეული ნაბიჯების გადადგმას უკრძალავენ. ეს ბავშვის თავდაჯერებულობაზე ძალიან ნეგატიურად აისახება. ბავშვს მომავალში საკუთარ გადაწყვეტილებებზე პასუხისმგებლობის აღება გაუჭირდება.

8. მძულს ჩემი სამსახური

სამსახურში ცუდი დღეები ყველას აქვს. შესაძლოა, სახლში დაბრუნებულმა მეუღლეს შესჩივლოთ, რომ თქვენი სამსახური გძულთ. თქვენმა ფრაზამ, შესაძლოა, ბავშვი დაარწმუნოს, რომ სამსახური საშინელი რამ არის. თუ ბავშვი ამ ფრაზას ხშირად ისმენს, მას მომავალში პროფესიის არჩევა გაუჭირდება.

წყარო: ​brightside.me 

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''
ბავშვებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია დღის რუტინის ჩამოყალიბება ყოველდღიური უნარების განმტკიცებისთვის. რა სარგებელი მოაქვს ამას პატარებისთვის, როგორ მივაჩვიოთ და რა ხდება მათ ფსიქიკაში, თუ უკვე ჩამოყალიბებული დღის რუტინა დაირღვა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- სოფო, რომ განვმარტოთ, რა მნიშვნელობა აქვს დღის რუტინას ბავშვისთვის?

- დღის რუტინა ბავშვებს აძლევს უსაფრთხოების განცდას. როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება. რუტინა გულისხმობს გარკვეული პროცედურების თუ აქტივობების ყოველდღიურ განმეორებას, შესაბამისად, მისთვის უკვე უცხო და „საშიში“ აღარ არის შეთავაზებული საქმიანობა და მეტად ჩართულია.

გარდა ამისა, დღის რუტინაში შედის ისეთი მნიშვნელოვანი ყოველდღიური უნარები, როგორებიცაა: კვება, თავის მოვლა, ჰიგიენა, გახდა, ჩაცმა, თამაშის, მეცადინეობის დრო და ა.შ. რუტინა გვაძლევს საშუალებას, ეს უნარები განვუმტკიცოთ ბავშვს და მივცეთ ყოველდღიური სახე, ამიტომ მნიშვნელოვანია რუტინად ვაქციოთ ის აქტივობები თუ საქმიანობა, რაც ამ ეტაპზე ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია.

რუტინა ასევე ბავშვს აძლევს საშუალებას, გახდეს მეტად დამოუკიდებელი. როცა რაიმე რუტინულ საქმიანობას ის დამოუკიდებლად, უკვე სხვისი დახმარების ან თუნდაც შეხსენების გარეშე აკეთებს, ეს ზრდის მისი კომპეტენციის შეგრძნებას. ბავშვი მეტად აქტიური, დამოუკიდებელი და თავდაჯერებულია.

რუტინა გვეხმარება ემოციურ თვითრეგულაციაში, თვითორგანიზებულობის განვითარებაშიც. როცა ბავშვი ცდილობს რუტინის შეცვლას, მაგრამ ჩვენ ვეუბნებით ჯერ ეს უნდა გავაკეთოთ, რაც რუტინულად არის გათვალისწინებული და შემდგომ დაუკმაყოფილებ მის თხოვნას, ის ახდენს იმპულსების შეკავებას და მის კონტროლს ეუფლება.

- ხშირად პატარებს უჭირთ მიჩვევა, ამა თუ იმ რუტინის, რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიაჩვიონ?

- რუტინა იწყება ჩვილობის ასაკიდან, რაც გამოიხატება ჩვილის ძილის და კვების რეჟიმში, მაგრამ აქ მშობელს წინააღმდეგობა არ ხვდება. აი, როცა უკვე ბავშვი იწყებს სიარულს და ხდება მეტად აქტიური, საჭიროა გარკვეული რუტინა. სანამ ბავშვს განუვითარდება მეტყველება და მოლაპარაკებების უნარი, ჩვენ ვიყენებთ ვიზუალურ რუტინას, ანუ ბარათებით და ნახატებით კომუნიკაციას. მშობელს ბავშვთან ერთად შეუძლია დახატოს ბავშვის რუტინა. 

მაგალითად, ფურცელი გაყოს რამდენიმე ნაწილად, სადაც იქნება - დილა, შუადღე, საღამო და ღამე. თითოეულ სურათს დაახატოს საქმიანობები რუტინიდან, მარტივად და ბავშვისთვის გასაგები ფორმით. შემდგომ ნახატი გამოვაკრათ ბავშვისთვის თვალსაჩინო ადგილას. დაგვჭირდება ხშირი ინსტრუქცია, ნახატებზე თითის დადება და ვერბალური კომუნიკაციაც. მიუხედავად იმისა, რომ მათ ამ ეტაპზე რთული მოლაპარაკებები არ ესმით, ჩვენ შეგვიძლია ვუთხრათ, რომ ჯერ ბაღში წასვლის დროა და თითი დავადოთ ბაღის შენობას ნახატზე, რომ მოხვალ შემდეგ წავიდეთ შენს მეგობართან. ვიზუალური თვალსაჩინოება ეხმარებათ ყოველდღიურობის უკეთ აღქმაში.

ასევე მშობლებს ვურჩევ, ნუ დაარღვევენ ბავშვის რუტინას, თუნდაც დაღლილობის ან გარკვეული გარემო ფაქტორების გამო. ეს რუტინას დაასუსტებს ბავშვის თვალში. ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახის სხვა წევრებიც იზიარებდნენ იგივე ყოველდღიურობას, რასაც მშობელი სთავაზობს ბავშვს. მაგალითად, თუ ბავშვმა იცის, რომ დილას ბაღში უნდა წავიდეს, მაგრამ ოჯახის რომელიმე წევრი ეუბნება, მოდი დავტოვოთ დღეს, ეს ბავშვის აზროვნებაში ბაღში წასვლის რუტინის მნიშვნელობას შეასუსტებს და სხვა დროს თვითონაც გააპროტესტებს.

- ერთი მაგალითი რომ გვითხრათ, როგორი უნდა იყოს დღის რუტინა?

დღის რუტინა იწყება გაღვიძებით და ადაპტური უნარე-ჩვევებით, ანუ ჩაცმით, თავის მოვლით და კვებით. შემდგომ უკვე ინდივიდუალურად ბავშვი მიდის ბაღში ან რაიმე თერაპიაზე. ბაღშიც აქვს თავისი რუტინა, წრეზე ჯდომა, ჯგუფური თამაში თუ ეზოს აქტივობები. საღამოს მშობელს დაწესებული აქვს სეირნობის, კვების და თამაშის დრო. თამაშის დროს ვცდილობთ მივცეთ მას მეტი თავისუფლება, არჩევანის უფლება, თუ რისი გაკეთება სურს, რომელი თამაში უნდა. ბავშვმა იცის, რომ თამაშის შემდეგ ვიძინებთ. უკვე ბაღიდან მოყვანის შემდეგ, ანუ შუადღიდან ვიწყებთ მისთვის იმის თქმას, რომ ახლა ვითამაშოთ, მერე კი დავიძინებთ. ეს ძილის რუტინის შექმნაშიც დაგვეხმარება. განწყობის შექმნას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს რუტინის წარმატებულად განხორციელებისთვის.

აქვე მინდა ხაზი გავუსვა ერთ ფაქტორს, რუტინა არ ნიშნავს იმას, რომ ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა დათრგუნულია და მას მხოლოდ წესების მორჩილება ევალება. არა, ჩვენ მას ვთავაზობთ გონივრულ საზღვრებს, რომელშიც ის თავისუფალი იქნება. მაგალითად, კვება შესაძლოა, სულ შუადღის 2 საათზე იყოს, მაგრამ კვების დროს რომელ საკვებს შევარჩევთ, აქ ბავშვიც ჩავრთოთ, მივცეთ საშუალება, საკუთარი სურვილები გაგვიზიაროს.

- მაშინ, როცა უკვე მიეჩვია პატარა თავის ყოველდღიურობას, რა ხდება მის ფსიქიკაში რუტინის დარღვევის შემთხვევაში?

- რუტინის არევა ბავშვის ფსიქიკაში ქაოტურობას და დაბნეულობას იწვევს.

ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ რუტინის მიუხედავად შევძლოთ, ვიყოთ მრავალფეროვანნი და თავისუფალ დროს განსხვავებული და მისთვის ახალი, საინტერესო აქტივობები შევთავაზოთ. თამაშის დრო ძალიან კარგი შესაძლებლობაა, შევთავაზოთ სხვადასხვა სახის თამაში, განსხვავებული სათამაშოები, ვცვალოთ კვების მენიუ, ჰქონდეს შეხება სხვადასხვა ტექსტურის ტანსაცმელთან, სხვადასხვა გზით დავბრუნდეთ სახლში, არ ვისეირნოთ ერთი და იმავე პარკში და ა.შ.

ასევე შეგვიძლია დასვენების დღეები გამოვიყენოთ მსგავსი სპონტანურობის და განსხვავებული საქმიანობის დღეებად, თუნდაც კვირაში 1 დღე, მაგალითად, კვირა დღე. ეს მას განუვითარებს მზაობას სიახლეების და მრავალფეროვნების მიმართ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად