Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზოგიერთ ოჯახს აქვს ეს ტენდენცია, რომ ბავშვს წამოარტყას, დაუყვიროს... არ შეეფერება ეს ჩვენს პედაგოგიკას,“ - შალვა ამონაშვილი

„ზოგიერთ ოჯახს აქვს ეს ტენდენცია, რომ ბავშვს წამოარტყას, დაუყვიროს... არ შეეფერება ეს ჩვენს პედაგოგიკას,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ურჩია, სკოლასთან დაკავშირებული პრობლემები ბავშვთან დიალოგის გზით მოაგვარონ:

„თუ ბავშვი გეტყვით თქვენ, რომ მე ხვალ სკოლაში წასვლა აღარ მინდა, რომელი ჭკვიანი დედა ეტყვის იმას, რომ აღარ გინდა და მაშინ ითამაშე აგერ, კნუტები არიან სახლში და მათთან ითამაშე და იყავი როგორც გინდაო. რომელი მამა ეტყვის ამას ბავშვს?! იქნებ დავსხდეთ, ბრძნულად განვიხილოთ, რატომ არ გვინდა სკოლა? რითი შეგვაწუხა სკოლამ? ამხანაგები არ გვყავს კარგი? გზა არის ძალიან შორი? როდესაც ამ მიზეზს გამოვამზეურებთ, ადვილად შეიძლება განუმარტო ბავშვს როგორ შეიძლება ამ მიზეზის მოშორება. ჩვენ მიზეზებს არ ვამზეურებთ და პირდაპირ ვეუბნებით ბავშვს: როგორთუ არ გინდა სკოლაში?! ზოგჯერ ვეუბნებით: კარგი, ნუ წახვალ! ერთიც და მეორეც არასერიოზული მოქმედებაა. გამოვარკვიოთ მიზეზები და რაღაცას გამოვიგონებთ ჩვენ.

არ იყოს ჩხუბი, არ იყოს ნერვიულობა, არ იყოს ძალდატანება, არ იყოს წივილ-კივილი, არ იყოს ბავშვის ცემა! დიდი ბოდიში, მაგრამ ზოგიერთ ოჯახს აქვს ეს ტენდენცია, რომ ბავშვს წამოარტყას, დაუყვიროს, დასაჯოს ამგვარად. ეს აღარ არის ჩვენი ბავშვებისთვის ღირსება. არ შეეფერება ჩვენს პედაგოგიკას, ჩვენს დღევანდელს ცხოვრებას ასეთი ქცევები.

ეს წარსულს ჩავაბაროთ. გოგებაშვილიც ამბობდა, ეს არ გააკეთოთო. ეს იყო მეცხრამეტე საუკუნე და მეოცე საუკუნის დასაწყისი. XXI საუკუნეში, ჩემო ძვირფასებო, ასეთი მეთოდები ნიშნავს იმას, რომ ჭაში ჩავცვივდეთ,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად