Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არცერთი ბავშვი ჩაბჟირებისგან არ დამხრჩვალა ისტორიაში... ეს არ არის სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობა,“ - ექიმი ლევან ხარაშვილი

ექიმმა ლევან ხარაშვილმა მშობლებს ურჩია, ბავშვის ჩაბჟირების შემთხვევაში პანიკაში არ ჩაცვივდნენ:

„რამდენადაც საშიშად გამოიყურება ჩაბჟირების პროცესი, ამდენადვე არ არის ის საშიში. ეს არის სუნთქვის ხანმოკლე შეკავება, რამოდენიმე წამის განმავლობაში. ჩასუნთქვა უჭირთ ამ დროს ბავშვებს. შეიძლება ამ დროს ტუჩებიც კი გაულურჯდეს. ეს ძალიან საშიშად გამოიყურება. შთაბეჭდილება რჩება, რომ ბავშვი იხრჩობა. ცხადია, ამას ძალიან ემოციურად პასუხობენ მშობლები. „რამე ქენი, ბავშვი იხრჩობა,“ - არის ასეთი ტექსტები. არცერთი ბავშვი ჩაბჟირებისგან არ დამხრჩვალა ისტორიაში. ეს არ არის სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობა. ბავშვს ამით არაფერი არ მოუვა.

აქ უფროსები უფრო ბევრს სცოდავენ ხოლმე. ისინი ცდილობენ ბავშვი ამ მდგომარეობიდან ძალიან სწრაფად გამოიყვანონ. ცხადია, ისინი უშვებენ უამრავ შეცდომას. პირველი, ყველაზე საშიში და სასტიკი შეცდომა, რასაც უშვებენ, არის წყლის შესხმა სახეში. ეს აბსოლუტურად არასწორია. რატომ უნდა შეასხა ბავშვს, რომელიც ნერვიულობს, ცივი წყალი სახეში? ბავშვს სუნთქვა შეეკრა და შენ კიდევ ამატებ ამას ახალ სტრესს და გამაღიზიანებელს. ამ დროს პირი დაღებული აქვს ბავშვს, შეიძლება გადასცდეს ეს წყალი, დაეწყოს შეტევითი ხველა და კიდევ უფრო უარეს მდგომარეობაში ჩააგდოთ. ბავშვი რომ ტირის, ჩაბჟირდება, მივლენ და მთელი ნაკადით სულს უბერავენ ხოლმე. ესეც რა მეთოდია, სიმართლე გითხრათ, არ მესმის. სულ რომ არაფერი არ გააკეთონ, რამოდენიმე წამში ბავშვი ამოისუნთქავს. ზოგჯერ ტკივილის მეთოდსაც იყენებენ, უჩქმეტენ ბავშვს, რომ ამოისუნთქოს. აბსოლუტურად გაუმართლებელია ეს. დაველოდოთ რამოდენიმე წამი მოთმინებით. ბავშვი ამოისუნთქავს და ცხოვრება გაგრძელდება ნორმალურ რეჟიმში,“- მოცემულ საკითხზე ლევან ხარაშვილმა ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „ჯანმრთელობის ფორმულა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ჯანმრთელობის ფორმულა“ 

წაიკითხეთ სრულად