Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

10 დაავადება ბავშვებში, რომელთა პრევენცია ხელების დაბანით არის შესაძლებელი

10 დაავადება ბავშვებში, რომელთა პრევენცია ხელების დაბანით არის შესაძლებელი

ხელების დაბანით ბავშვებში გავრცელებული ბევრი დაავადების თავიდან აცილება შეიძლება. ჩვენს სტატიაში გაგაცნობთ 10 დაავადებას, რომელთა პრევენციის ერთ-ერთი საუკეთესო გზა ხელების რეგულარულად დაბანაა.

1. კონიუნქტივიტი

კონიუნქტივიტი თვალის შემაერთებელი გარსის ანთებაა. მისი გამომწვევი მიზეზი შეიძლება იყოს ან არ იყოს ინფექციური ხასიათის. გამომწვევი, შესაძლოა, აღმოჩნდეს ალერგია, ქიმიკატები. მისი გამოვლინებები დაავადების ტიპის მიხედვით განსხვავებულია. ამერიკის დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის რეკომენდაციების თანახმად, ხელების სათანადო დაბანა საუკეთესო საშუალებაა კონიუნქტივიტის გამომწვევი მიკრობების გავრცელების შესამცირებლად.

2. ჩუტყვავილა

ჩუტყვავილა გავრცელებული ბავშვთა ინფექციაა, რომელიც გამოწვეულია ვარიცელა-ზოსტერის ვირუსით. ის უფრო ხშირია ბავშვებში, ვიდრე მოზრდილებში და მისი მიმდინარეობა, როგორც წესი, მსუბუქია, თუმცა ზრდასრულებში ახასიათებს რთული მიმდინარეობაც. ვირუსის გადაცემა ხდება ადამიანებს შორის პირდაპირი კონტაქტით, რის გამოც, დაბინძურებული ხელები მისი გადაცემის რისკს ზრდის.

3. სალმონელოზი

სალმონელოზი გასტროენტერიტის სახეობაა. სიმპტომატიკა სალმონელას ჯგუფის ბაქტერიებით დაბინძურებული საკვების ან წყლის მიღებიდან 6-დან 48 საათამდე გამოვლინდება. შესაძლოა, იყოს ღებინება, დიარეა, გულისრევა, მუცლის ტკივილი, თავის ტკივილი, კუნთების ტკივილი.

4. ლამბლიოზი

ლამბლიოზი წვრილი ნაწლავის ინფექციაა, რომელიც ლამბლიას ოჯახის პარაზიტებით არის გამოწვეული. ის ვლინდება წყლიანი დიარეით, გულისრევით, ღებინებით, მუცლის ტკივილითა და მეტეორიზმით. პარაზიტებით დაბინძურებული წყლის მიღება ან კონტაქტი ადამიანთან, რომელსაც დაბინძურებული ხელები აქვს, დაავადების გადაცემას უწყობს ხელს, რის გამოც ხელების ჰიგიენას მისი პრევენციის მიზნით უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.

5. კანის ინფექციები

იმპეტიგო კანის ძალიან გავრცელებული ბაქტერიული ინფექციაა ბავშვებში. მისი გამომწვევი ბაქტერიების გადაცემა სხვა ადამიანთან პირდაპირი კონტაქტით ხდება.

6. პნევმონია

რესპირატორული ინფექციები, მათ შორის პნევმონია, 5 წლამდე ასაკის ბავშვების გარდაცვალების ერთ-ერთი მთავარი გამომწვევი მიზეზია. არსებობს მტკიცებულებები, რომელიც მიუთითებს, რომ ხელების საპნით დაბანა პნევმონიის პრევენციის ეფექტიანი მეთოდია.

7. გრიპი

გრიპი და გაციება ბავშვებში ძალიან გავრცელებული მდგომარეობებია. მისი თავიდან არიდების მიზნით, სასურველია, ადამიანმა ხელები 20 წამის განმავლობაში საგულდაგულოდ დაიბანოს საპნით. აუცილებელია კანისა და ფრთხილების სრულფასოვნად დაბანა.

8. ზედა სასუნთქი გზების დაავადებები

კვლევის შედეგებით დგინდება, რომ ხელების დაბანას შეუძლია შეამციროს ზედა სასუნთქი გზების დაავადებების რისკი. რესპირატორული პათოგენების ხელებიდან მოცილება ბავშვებს მსგავსი ტიპის დაავადებებისგან იცავს.

9. ხელის, ფეხისა და პირის დაავადება

ხელის, ფეხისა და პირის დაავადება კოქსაკის ოჯახის ვირუსით არის გამოწვეული. ინფიცირებული ბავშვები განსაკუთრებით გადამდები არიან დაავადების პირველ კვირას, რის გამოც, ამ პერიოდში უმჯობესია, მათი იზოლაცია სახლის პირობებში.

10. როტავირუსი

როტავირუსი ვრცელდება ფეკალურ-ორალური გზით, დაბინძურებულ საგნებთან კონტაქტით, ასევე ჰაერწვეთოვანი გზითაც, როდესაც ინფიცირებული ნერწყვი გამოიყოფა ხველებისა და ცემინების გზით. როტავირუსის თავიდან აცილებისთვის ხელების ხშირი დაბანა ერთ-ერთი საუკეთესო გზაა.

წყარო: ​Youaremom.com

წაიკითხეთ სრულად