Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბრძენმა დედამ იცის, რომ თამაშში დახარჯული დრო დაკარგული არასდროს არის - მარია მონტესორის რეკომენდაციები ახალბედა დედებს

ბრძენმა დედამ იცის, რომ თამაშში დახარჯული დრო დაკარგული არასდროს არის - მარია მონტესორის რეკომენდაციები ახალბედა დედებს

რა რჩევა შეგვიძლია მივცეთ ახალბედა დედებს? მათი შვილები საინტერესო საქმეებით უნდა დაკავდნენ. დედები არ უნდა დაეხმარონ შვილებს ზედმეტად და არ შეაფერხონ ისინი, როდესაც რაიმე ჭკვიანური საქმის კეთებას იწყებენ.

***

ბრძენმა დედამ იცის, რომ თამაშში დახარჯული დრო დაკარგული არასდროს არის. როდესაც ბავშვები თამაშით აქტიურად კავდებიან, ისინი საკუთარ განვითარებაზე მუშაობენ. ის, რასაც თამაშს ეძახით, სინამდვილეში მუშაობაა.

***

დაბადებისას ბავშვი ტოვებს ადამიანს, დედის მუცელს, ის დედის სხეულისგან დამოუკიდებელი ხდება. ბავშვს ეძლევა სურვილი და მოთხოვნილება, რომ დააკვირდეს გარესამყაროს და აითვისოს ის. შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ბავშვი „სამყაროს დაპყრობის ფსიქოლოგიით“ იბადება. საკუთარი აღმოჩენების შეთვისებით ბავშვი თავის პიროვნებას აყალიბებს.

***

ეს არის განათლება, გაცნობიერება, რომ ადამიანს დაეხმარო იმის გაგებაში, თუ როგორ იცხოვროს. განათლება დაბადებიდან, რომელიც მშვიდობიან რევოლუციას კვებავს, ყველაფერს ერთ საერთო მიზანში აერთიანებს და ერთი ცენტრისკენ იზიდავს. დედები, მამები და პოლიტიკოსები, ყველანი უნდა გაერთიანდნენ და დაეხმარონ ამ დელიკატურ საქმეს, რომელიც პატარა ბავშვის ღრმა ფსიქოლოგიური საიდუმლოს სიღრმეში ხორციელდება. ეს ახალი იმედის სხივია კაცობრიობისთვის.

***

ბავშვები უნდა გაიზარდნონ არამხოლოდ სხეულით, არამედ სულიერადაც. დედა უნდა მიილტვოდეს, რომ საყვარელი არსების სულიერ მოგზაურობას მიჰყვეს, რომელიც ხვალ გონიერი ღვთაებრივი არსება - ადამიანი გახდება.

***

ბავშვის დიდი კონსტრუქციული ენერგიები აქამდე დედობის შესახებ დაგროვილი იდეების ქვეშ იმალებოდა. ჩვენ ვამბობდით, რომ შვილს დედა აყალიბებს, რადგან სწორედ ის ასწავლის მას სიარულს, ლაპარაკს, მაგრამ ამ ყველაფერს დედა ნამდვილად არ აკეთებს. ეს ბავშვის მიღწევაა. დედა შობს ბავშვს, მაგრამ ბავშვი თავად ყალიბდება ზრდასრულ ადამიანად.

წყარო: ​montessori150.org

წაიკითხეთ სრულად