Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ბავშვი ჯიუტია, აი, რა უნდა გააკეთოთ...“ - შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

„თუ ბავშვი ჯიუტია, აი, რა უნდა გააკეთოთ...“ - შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ამონაშვილის აკადემიის პირდაპირ ეთერში მშობლებს ბავშვის სიჯიუტესთან გამკლავების სტრატეგიები გააცნო. მან უფროსებს ურჩია კარგად გააანალიზონ, როდის და რატომ ჯიუტდება ბავშვი, რადგან, შესაძლოა, სინამდვილეში სწორედ მშობელი იყოს გაჯიუტებული და არა ბავშვი:

„თქვენ რომ მეუბნებით ბავშვი გაჯიუტებულიაო, ბევრი პირობა უნდა მითხრათ კიდევ, რომ გავიგო, მართლა გაჯიუტებულია თუ თქვენ ხართ თვითონ გაჯიუტებული. ​ზოგიერთი დედა თვითონ ჩააფრინდება ხოლმე ბავშვს, თვითონ გაჯიუტდება, რაღაც პრინციპს მიჰყვება და ბავშვს უკვე აღარ უყურებს, ბავშვს აბრალებს იმას, რასაც თვითონ იჩენს. გაიხსენეთ ერთ-ერთი შემთხვევა ბავშვის ჯიუტობის, რის გამო, რაზე გაჯიუტდა ბავშვი? შეხედეთ ამ სიუჟეტებს და თქვით, მართლა უნდა გეიძულებინათ ბავშვი, რომ ეს გაეკეთებინა? ეს ამდენად აუცილებელი რაღაც იყო? აუცილებელი იყო ამის ქმნა მისი აღზრდისთვის თუ თქვენი ჭია დაიკმაყოფილეთ? როდესაც ამას გააანალიზებთ, დაინახავთ: ან მართლა თქვენი მშობლური ძალაუფლების დამტკიცება გინდოდათ, ან შეგეშალათ, ბავშვი მართალია, მაგრამ აღიარება არ გინდათ. თქვენ ხომ უნდა გაამართლოთ თქვენი მშობლის ძალაუფლება?! ხან მშობელია ჯიუტი, ხან ბავშვია მართლა ჯიუტი. ყველაფერ ამას გაანალიზება უნდა.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, თუ ბავშვი გაჯიუტდება, უმჯობესია მშობელი ამ დროს განზე გადგეს და ბავშვს ყვირილი არ დაუწყოს:

„თუ ბავშვი ჯიუტია, აი, რა უნდა გააკეთოთ: ​გადექი განზე, არ აუტყდე ბავშვს, არც ხმას აუწიო, არც ყვირილი დაუწყო. ამით მისი სიჯიუტე ხვალ კიდევ უფრო მტკიცე გახდება. ან უნდა დაიმორჩილო ბავშვი და ჩვარივით აქციო. რად გინდათ ბავშვი, რომელიც ყველაფერს გიჯერებთ? ყველაფრის დამჯერი ბავშვი პიროვნება ვერ გახდება. გადექით განზე, ცოტათი ვითომ გაიბუტეთ. თუ ბავშვი ხუთისაა, რვისაა, ცხრისაა, შეიძლება მოგეტმასნოთ, გითხრათ: „დედა, მაპატიე რა.“ ცოტა ხანს გაბუტული იყავით, ნაწყენივით იყავით. შვილის არასდროს არ უნდა გაუნაწყენდე, მაგრამ ვითომ განაწყენებული ხართ.“

„პედაგოგიკა ხელოვნებაა. ერთ მეთოდსაც გაჩუქებთ. ღამე ძილის წინ ბავშვს უნდა მიუჯდე და უთხრა: „შვილო, ჩემო ძვირფასო, შენზე ისეთ იმედებს ვაგებ, რომ არ ვიცი რამდენი ანგელოზი მჭირდება, რომ შემეშველოს ამ იმედების აღსრულებაში. ​შენი ჭირიმე, შემეშველე, რომ მეც შენი გამზრდელი ვიყო. შენი გაზრდა ძალიან უნდა ქვეყანას და ეს მე მაქვს დავალებული. შემეშველე ამაში, ძალიან გთხოვ.“ უნდა სთხოვოთ რაღაცები შვილს წინასწარ. ხვნაში გაურიგდი, რომ მოსავლის აღებაში მართლები იყოთო, ნათქვამია. გაურიგდი ხვნაში ბავშვს წინასწარ, დღეს ხვალისთვის, ხვალ ზეგისთვის. დაინახავთ, რომ ზოგიერთი სიჯიუტე შერბილდება. ბავშვი უკან დაიხევს. თქვენი გული უნდა დაანახვოთ ბავშვს, რა გაწუხებთ, რა გწყინთ. ჯიუტობას მაშინ იოლად დაძლევენ,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო:​ ამონაშვილის აკადემია

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 https://www.facebook.com/babybag.momsedu.ge

R.

წაიკითხეთ სრულად