Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„გაციება არ არსებობს მძიმე მიმდინარეობის, არ არის მაღალი ტემპერატურა, არ არის ძლიერი თავის ტკივილი,“ - ივანე ჩხაიძე

„გაციება არ არსებობს მძიმე მიმდინარეობის, არ არის მაღალი ტემპერატურა, არ არის ძლიერი თავის ტკივილი,“ - ივანე ჩხაიძე

პედიატრმა ივანე ჩხაიძემ რინოვირუსის შესახებ ისაუბრა, რომელიც ამ სეზონზე აქტიურად ცირკულირებს. მისი თქმით, აღნიშნული ვირუსი გაციების ყველაზე ხშირი გამომწვევია:

„კორონავირუსი ზუსტად ორჯერ უფრო მეტად არის გადამდები, ვიდრე სეზონური გრიპის ვირუსი. რინოვირუსი ჩვენთვის ცნობილია, როგორც გაციების ყველაზე ხშირი გამომწვევი ვირუსი. გაციება გახლავთ​ მწვავე რესპირაციული ვირუსული ინფექცია, რომლის ძირითადი სეზონი ნოემბრიდან მარტის ბოლომდე გრძელდება. რინოვირუსით გამოწვეული გაციების შემთხვევები ბოლო პერიოდის განმავლობაში წამყვანია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში რინოვირუსი და კორონავირუსის ძველი, უწყინარი შტამები ფიქსირდება.“

ივანე ჩხაიძემ აღნიშნა, რომ მძიმე მიმდინარეობის გაციება არ არსებობს და ამ დროს ბავშვებს მსუბუქი სიმპტომები აქვთ:

„ზოგადი მდგომარეობა ასეთ ბავშვებთან არის მსუბუქი. ​გაციება არ არსებობს მძიმე მიმდინარეობის. არ არის მაღალი ტემპერატურა, არ არის ძლიერი თავის ტკივილი. ეს არის ცხვირიდან გამონადენი, ცემინება, იშვიათი ხველა, ყელის ტკივილი, დაბალი ტემპერატურა 37,5- 38 -ის ფარგლებში. სწორედ ეს ახასიათებს გაციებას. როგორც წესი, ამ ბავშვებს საავადმყოფოში მოთავსება არ სჭირდებათ.“

ივანე ჩხაიძის თქმით, კორონავირუსსა და რინოვირუსს ერთმანეთის მსგავსი კლინიკური ნიშნები აქვთ:

„კორონავირუსსა და რინოვირუსით გამოწვეულ გაციებას შორის კლინიკურ ნიშნებში განსხვავება არ არსებობს.​ კორონავირუსის აბსოლუტური უმრავლესობა მიმდინარეობს მსუბუქად. როდესაც ჩვენ გვინდა ავხსნათ, რას ნიშნავს მსუბუქი მიმდინარეობა, სულ ვამბობთ, რომ მიმდინარეობს ისე, როგორც ჩვეულებრივი გაციება. ყველაზე მნიშვნელოვანია დინამიკაში დაავადების მიმდინარეობა. გაციებას არ ახასიათებს გართულება. ის, როგორც წესი, ერთ კვირაში მთავრდება. მოზრდილი ასაკის ბავშვებში მაქსიმუმ შეიძლება იყოს სინუსიტი და მცირე ასაკის ბავშვებში ოტიტი.“

„კორონავირუსი შეიძლება დაიწყოს გაციებით, მაგრამ დინამიკაში მეშვიდე-მერვე დღეს მდგომარეობა შეიძლება მკვეთრად დამძიმდეს და საჭირო გახდეს ბავშვის გადაყვანა საავადმყოფოში. თუ ბავშვს აქვს სიმპტომები,​ ისინი დროებით იზოლაციაში უნდა გადავიყვანოთ. თავისთავად რინოვირუსიც გადამდებია. არც ის არის სასიამოვნო, როდესაც თქვენი შვილისგან სხვას გადაედება რინოვირუსი. რეკომენდაცია უნდა იყოს ძალიან მკაცრი. ბავშვები გაციების კლინიკური ნიშნებით: ხველით, დაბალი ტემპერატურით, ცხვირიდან გამონადენით და ცემინებით, აუცილებლად უნდა დარჩნენ სახლში და არ წავიდნენ ბაღში. ეს არის კატეგორიული მოთხოვნა, ვინაიდან ამით ჩვენ ვამცირებთ ორივე სახის ვირუსის გადაცემის რისკს,“ - აღნიშნულ საკითხზე ივანე ჩხაიძემ ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილა ფორმულაზე“

წაიკითხეთ სრულად