Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვებსა და მოზარდებში სამი ძირითადი საკვები ნივთიერების ნაკლებობა გამოიკვეთა, რაც საერთაშორისო ექსპერტებმა განგაშის საფუძვლად მიიჩნიეს,“ - მარი მალაზონია

„ბავშვებსა და მოზარდებში სამი ძირითადი საკვები ნივთიერების ნაკლებობა გამოიკვეთა, რაც საერთაშორისო ექსპერტებმა განგაშის საფუძვლად მიიჩნიეს,“ - მარი მალაზონია

ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ ბავშვებში საკვები ნივთიერებების ნაკლებობის პრობლემაზე ისაუბრა და ის სამი ძირითადი ნივთიერება დაასახელა,რომელიც ბავშვებს ხშირად აკლიათ:

„ყველა კვლევა ადასტურებს, რომ სამი ძირითადი საკვები ნივთიერების ნაკლებობა გამოიკვეთა ბავშვებსა და მოზარდებში, რაც განგაშის საფუძვლად მიიჩნიეს საერთაშორისო ექსპერტებმა.​ ეს არის ბავშვებში ცილის, კალციუმისა და რკინის ნაკლებობა.“

მარი მალაზონიას თქმით, მნიშვნელოვანია მცენარეული და ცხოველური წარმოშობის პროდუქტების შეხამება:

„თუ ჩვენ ერთმანეთს შევუხამებთ მცენარეული და ცხოველური წარმოშობის პროდუქტებს, ეს არის მნიშვნელოვანი. შესაძლოა, ჩვენ რეგულარულად ვერ ვაძლევთ ბავშვს ხორცს, მაგრამ უფრო ხელმისაწვდომი აღმოჩნდეს რძის ნაწარმი და კვერცხი. პატარებს თუ არ აქვთ სათანადო შეფასება ჯანმრთელობის მდგომარეობის, ავტომატურად მარხვაზე ნუ გადავიყვანთ. ოჯახი რომ არის ვეგანურ ან ვეგეტარიანულ კვების მოდელზე, ნუ გადავიყვანთ ბავშვსაც ამ მოდელზე ავტომატურად.“

„დღევანდელი კვლევებით დასტურდება, რომ ​რძის ნაწარმის მეშვეობით კალციუმის და ცილის მიწოდება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის. მაშინაც კი, როდესაც ხორცს ვზღუდავთ, ბოსტნეულის ფუძესთან ერთად ბავშვი კვერცხსა და რძის ნაწარმს აუცილებლად უნდა იღებდეს,“ - აღნიშნულ საკითხზე მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ 

წაიკითხეთ სრულად