Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ბავშვი ცუდი მჭამელია - 9 რჩევა მშობლებს ევგენი კომაროვსკისგან

თუ ბავშვი ცუდი მჭამელია - 9 რჩევა მშობლებს ევგენი კომაროვსკისგან

უმადობა ბავშვებში საკმაოდ გავრცელებული პრობლემააა. ხშირად ბავშვის ცუდი კვებითი ჩვევები მშობლის არასწორი ქცევით არის განპირობებული. ექიმი კომაროვსკი მშობლებს საინტერესო რჩევებს აძლევს, თუ როგორ გააუმჯობესონ შვილების მადა.

1. არ წაუკითხოთ ბავშვებს ლექცია

ბავშვებისთვის ძალიან მოსაწყენია იმის მოსმენა, თუ როგორი მნიშვნელოვანია კვება. ეს იგივეა, რომ შვილებს სუნთქვის მნიშვნელობაზე ესაუბროთ. ბავშვს ძალიან ღლის ნოტაციების მოსმენა. გირჩევთ, მათ ლექციები არასდროს წაუკითხოთ.

2. აუცილებლად შეინარჩუნეთ სიმშვიდე

არასდროს აგრძნობინოთ ბავშვს, რომ მისი უმადობა გაღელვებთ. როდესაც ის პირს არ გიღებთ და კვებაზე უარს აცხადებს, სიმშვიდე შეინარჩუნეთ. თუ ბავშვი შეამჩნევს, რომ მისი უჭმელობის გამო ღელავთ, პრობლემა ორმაგი სიმძაფრით გამოვლინდება.

3. არ დააძალოთ ბავშვს საკვების მირთმევა

ბავშვს თუ ჭამა არ უნდა, მას ყვირილით, შანტაჟით ან საჩუქრებით ნუ აიძულებთ, რომ მიირთვას. თუ ბავშვი სურვილის გარეშე ჭამს და მადა არ აქვს, მისი ორგანიზმი მიღებულ საკვებს ნორმალურად ვერ ინელებს, რადგან მას ამის მზაობა არ აქვს, როგორც ფსიქოლოგიურად, ასევე ბიოლოგიურადაც.

4. არ მისცეთ ბავშვს ხემსი

თუ ბავშვი დილით საუზმობაზე უარს აცხადებს, მას შუადღემდე საკვები საერთოდ არ მისცეთ. თუ ბავშვს ხემსით გაანებივრებთ, მის მადას ვერ გამოაცოცხლებთ. ბავშვმა რომ სრულფასოვნად ისადილოს, მას ხემსი არ მისცეთ.

5. რაციონი ბავშვთან შეათანხმეთ

სანამ ბავშვს საჭმელს მოუმზადეთ, დეტალურად გამოკითხეთ, რომელი ფაფის მირთმევას ისურვებდა: ბრინჯის, შვრიის თუ მანის. თუ ბავშვი გეტყვით, რომ მას შვრიის ფაფა უნდა, მაგრამ მისი მომზადების შემდეგ მირთმევაზე უარს აცხადებს, დემოკრატიული თამაში შეწყვიტეთ. მე არ ვგულისხმობ, რომ ბავშვმა მხოლოდ ის უნდა მიირთვას, რასაც უფროსები ეტყვიან, მაგრამ მას სხვა ადამიანის შრომის პატივისცემა აუცილებლად უნდა ასწავლოთ.

6. ბავშვის საკვები მძიმე არ უნდა იყოს

ბავშვი მსუბუქად უნდა იკვებებოდეს. მას სრულფასოვან კვებებს შორის ზედმეტ ტკბილეულს ნუ მისცემთ. მაქსიმალურად შეიკავეთ თავი შოკოლადის და კანფეტების მიცემისგან. ამგვარად მის მადას უფრო გააძლიერებთ.

7. ბავშვს ტკბილი მხოლოდ საკვების მიღების მერე უნდა მისცეთ

მადა მხოლოდ მაშინ არის გააქტიურებული, როდესაც სისხლში გლუკოზის შემცველობა დაბალია. არასდროს მისცეთ ბავშვს კანფეტი ან სხვა ტკბილეული საკვების მიღებამდე.

8. დაეხმარეთ ბავშვს, რომ დღის განმავლობაში ბევრი იმოძრაოს

მოძრაობა ენერგიის დაკარგვის და მადის მომატების საუკეთესო საშუალებაა. მაქსიმალურად შეამცირეთ დრო , რომელსაც ბავშვი პლანშეტთან ან კომპიუტერთან ატარებს. მასთან ერთად ხშირად ისეირნეთ ფეხით.

9. გაარკვიეთ, ბავშვს არ უნდა, თუ არ შეუძლია საკვების მიღება

ბავშვს საკვების მიღება თუ არ უნდა, მას ამის გაკეთებას ნუ აიძულებთ. თუ მას გულისრევის შეგრძნება აწუხებს, მუცელი ტკივა ან სხვა ჩივილები აქვს, დაუყოვნებლივ მიაკითხეთ ექიმს.

მომზადებულია ​moscow.sm-news.ru -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად