Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ექიმის რეპუტაცია ვერ აღდგება ვერასდროს ქვეყანაში, სანამ ასეთი ვითარებაა,“- ექიმი, გასტროენტეროლოგი ჯაბა ზარქუა

„ექიმის რეპუტაცია ვერ აღდგება ვერასდროს ქვეყანაში, სანამ ასეთი ვითარებაა,“- ექიმი, გასტროენტეროლოგი ჯაბა ზარქუა

ექიმმა, გასტროენტეროლოგმა ჯაბა ზარქუამ ექიმების მხრიდან ჭარბი რაოდენობით მედიკამენტების დანიშვნის პრობლემის შესახებ ისაუბრა:

„არის პრობლემები, რასაც დიდი ლოდინი და საუკუნეების გასვლა არ სჭირდება. ხელის ერთი გაწკაპუნებით შეიძლება მოგვარდეს. წამალი ჭარბად, არასაჭიროდ შეიძლება გამოვიყენოთ ორი მიზეზით: ერთი გახლავთ ცოდნის ნაკლებობა, მეორე - ფინანსური დაინტერესება. უფრო აქტუალური არის მეორე პრობლემა. რაღაც ხომ უნდა იყოს, ექიმის პასუხისმგებლობა რაღაცაში ხომ გამოიხატება?! წამალს თუ ნიშნავთ მაშინ, როდესაც 100 პროცენტით ვიცით, რომ არ არის დასანიშნი, ასე რომ მუშაობს ვიღაც ადამიანი, რომელსაც აქვს ლიცენზია წლებია, სადმე რამე კითხვა ხომ უნდა დაისვას, როგორც მინიმუმ ლიცენზიის შეჩერება დროებით მაინც არ არის მექანიზმი?“

ჯაბა ზარქუას თქმით, პაციენტები ექიმების არაკეთილსინდისიერი დამოკიდებულების გამო ხშირად ზარალდებიან:

„ვიცით, რომ დაზარალდა პაციენტი უაზრო წამლების გვერდითი მოვლენებით, დაზარალდა დაკარგული დროით, ფინანსებით. დიაგნოზი თავისი გზით მიდის, ამ თამაშ-თამაშში გაიპარა პრობლემა. სახელმწიფო აწესებს თამაშის წესებს. სახელმწიფოა პასუხისმგებელი იმაზე, რომ ექიმიც ცოდნა, განათლება და კეთილსინდისიერება აკონტროლოს. ეჭვი უნდა მივიტანოთ, როდესაც ექიმი ანამნეზს არ კრებს. თუ ექიმს პირდაპირ გამზადებული აქვს სქემა ჩვენთვის, ეჭვი უნდა შევიტანოთ. ექიმის საქმე არ არის პაციენტისთვის მედიკამენტებზე ფასდაკლების შეთავაზება. უკიდურესად იშვიათ შემთხვევებში ხდება, როდესაც 10-ზე მეტი წამალია საჭირო. კოვიდის დროს პაციენტებს უნიშნავენ ისეთ წამლებს, რომლებიც სრულიად არაფერში არ წერია. მედიცინა სადღეგრძელოებზე ხომ არ დგას?!“

„კოვიდის დროს პრობლემაა კვლევების არამართლზომიერი დანიშვნაც. სურდო რომ აქვს ახალგაზრდა, ურისკო ადამიანს და კატეზე რომ უშვებთ, ვინ იხდის ამ ფულს? ამ ქაოსის მოტივია შავი ფული. ეს როგორც მინიმუმ ექიმის მხრიდან არის არაეთიკური. ექიმის რეპუტაცია ვერ აღდგება ვერასდროს ქვეყანაში, სანამ ასეთი ვითარებაა,“- აღნიშნულ საკითხზე ჯაბა ზარქუამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად