Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ბავშვს ეს ნიშნები აწუხებს, მაშინ ამ ვიდეოს ყურადღებით უნდა მოუსმინოთ - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები მშობლებს

თუ ბავშვს ეს ნიშნები აწუხებს, მაშინ ამ ვიდეოს ყურადღებით უნდა მოუსმინოთ - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები მშობლებს

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ მშობლებს ბავშვებში გავრცელებული პრობლემის, ჭიების შესახებ დეტალური ინფორმაცია მიაწოდა და სასარგებლო რჩევები მისცა:

„ამ ვიდეოში უნდა გითხრა ის, რაც უნდა იცოდეს ყველა მშობელმა. წარმოიდგინე, რომ გყავს სკოლის ასაკის ბავშვი, რომელსაც მადა არ აქვს. ეუბნები, ჭამე საჭმელი, მაგრამ ვერ ჭამს საჭმელს. გყავს ბავშვი, რომელსაც სკოლაში აღარ აქვს კარგი ქულები, მისმა აკადემიურმა მოსწრებამ დაიწია, მეხსიერების პრობლემა აქვს, ძალიან ხშირად ეღვიძება ღამის საათებში, ვერ იძინებს, ძილის პრობლემა აქვს, წონაში იკლებს, აქვს ცისტიტი, არის მუდმივად გაღიზიანებული. თუ ეს აღენიშნება ბავშვს, ამ ვიდეოს უნდა უყურო.“

გიორგი ღოღობერიძის თქმით, ჭიები საქართველოში გავრცელებული პრობლემაა:

„საქართველოში ჭია ძალიან გავრცელებულია. მისი გამოცნობა საკმაოდ რთულია. ენტერობიოზი არის პარაზიტული ინფექცია, რომელსაც იწვევს ჭია. ბავშვების ლამის მესამედი ცხოვრების რაღაც პერიოდში ამ ჭიით ინფიცირდება. საუბარია სკოლის ასაკის ბავშვებზე. როდესაც ეს ჭია ბავშვს აინფიცირებს, ბავშვი წონაში იკლებს, მუცელი ტკივა, მადა არ აქვს, დილით ნერწყვდენა აქვს, ღამით ვერ იძინებს, ვეღარ სწავლობს. ყველაზე ტიპური ჩივილი არის ანუსის მიდამოში ქავილი, მაგრამ ის ყოველთვის არ გვხვდება. თუ ბავშვს ანუსი არ ექავება, ეს არ ნიშნავს, რომ მას ჭია არ აქვს.“

„როგორ გამოიცნო ეს დიაგნოზი? განავლის ანალიზი ჭიის კვერცხებზე არ გააკეთო. როგორც წესი, განავალში ეს ჭია კვერცხებს თითქმის არ დებს. მხოლოდ შემთხვევათა 15%-ში შეგვიძლია განავალში ეს კვერცხები ვიპოვოთ. პარაზიტოლოგიის ცენტრში არის სპეციალური ლენტი, გაძლევენ სპეციალურ ლენტს, რომელსაც ყოველ დილიტ გამოიყენებ. თუ ლენტზე ვერ იპოვეს ჭიის კვერცხები, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ჭია იქ არ არის. ამ ტესტის გაკეთებას რამოდენიმე დღე უნდა, რომ იპოვო ჭიის კვერცხები. ანტიპარაზიტული საშუალებები თვითნებურად არ მისცეთ ბავშვს. ასე შეიძლება ბავშვს სერიოზული ზიანი მიაყენოთ. ძალიან მარტივია ენტერობიოზით ხელახლა დაინფიცირება. ბავშვმა ყოველ დილით უნდა იბანაოს, საცვალი ყოველდღიურად უნდა იყოს გამოცვლილი, საწოლი ყოველდღიურად უნდა ახლდებოდეს, ფრჩხილები უნდა იყოს დაჭრილი ბოლომდე. ხელსახოციც ყოველთვის გამოცვლილი უნდა იყოს. თუ ასე არ გააკეთე, ბავშვს შეიძლება უმკურნალო, მაგრამ ხელახლა დაინფიცირდება,“- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.

წყარო: Usmle მოსამზადებელი ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად