Baby Bag

ორსულებს დღისით 1 საათი მაინც უნდა ეძინოთ - ყველაფერი, რაც უნდა იცოდეთ ორსულობის პერიოდში ძილზე

ორსულებს დღისით 1 საათი მაინც უნდა ეძინოთ - ყველაფერი, რაც უნდა იცოდეთ ორსულობის პერიოდში ძილზე

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ძილის მნიშვნელობაზე ორსულობის პერიოდში.

ძილი აუცილებელია თქვენი ჯანმრთელობისთვის. ორსულობისას რეკომენდებულია 9-10 საათი ძილი. ამ დროს უნდა გამოვაკლოთ 1 საათი დღის ძილისთვის. დაძინება და გაღვიძება უმჯობესია ერთსა და იმავე დროს. აუცილებელია, ძილისთვის კომფორტული პერანგის ჩაცმა, ასევე უმჯობესია, შეიძინოთ სპეციალური ბალიში ორსულებისთვის. ძილის დროს ოთახში ჰაერის ტენიანობა 50%-ზე ნაკლები არ უნდა იყოს. კარგი ძილისთვის აუცილებელია კოფეინზე უარის თქმა. ბოლო კვება უნდა მიიღოთ დაძინებამდე 2-3 საათით ადრე, საკვები უნდა იყოს ადვილად მოსანელებელი.

​რატომ არის ძილი ასეთი მნიშვნელოვანი?

​ძილი აუცილებელია ორგანიზმის ყველა სასიცოცხლოდ მნიშნელოვანი ფუნქციისთვის, ენერგიისა და ძალების მოსაკრებად, ასევე ტვინს ეძლევა საშუალება დღის განმავლობაში მიღებული ინფორმაციის დასამუშავებლად. საკმარისი ძილის გარეშე შეუძლებელია საღად აზროვნება, სწრაფი რეაგირება, კონცენტრირება და ემოციების კონტროლი.

​რა იწვევს ძილიანობას ორსულობის დროს?

​ორსულობის პირველ და მესამე ტრიმესტრში უფრო დაღლილად გრძნობთ თავს. პირველ ტრიმესტრში იზრდება სისხლის მოცულობა და პროგესტერონის დონე. ამან შეიძლება, გამოიწვიოს ძილიანობა. მესამე ტრიმესტრში კილოგრამების მატება და ემოციური ფონი მოსალოდნელ მშობიარობასთან დაკავშირებით იწვევს დაღლილობას და ასევე ძილიანობის სურვილს. ამ ყველაფერს ემატება ჰორმონალური და ფიზიოლოგიური ცვლილებები თქვენს ორგანიზმში, ამიტომ შესაძლოა, ღამის ძილი არ იყოს მშვიდი.

​რა პოზაში შეიძლება დაიძინოს ორსულმა?

​ბევრ ქალს აინტერესებს შეიძლება თუ არა,  მუცელზე წოლა პირველ ტრიმესტრში? ორსულობის 11-12 კვირამდე შესაძლებელია მუცელზე წოლა, თუმცა უკვე ამ ვადიდან მოყოლებული საშვილოსნო იზრდება და ამოდის ზემოთ, ამიტომ 11-12 კვ. ვადაზე უკვე არ არის რეკომენდებული მუცელზე წოლა.

​პირველი ტრიმესტრი დასაწყისი ერთადერთი დროა, როცა ქალს თავისუფლად შეუძლია ზურგზე წოლა. 15-16 კვირიდან უკვე საშვილოსნო აწვება ქვემო ღრუ ვენას, ეს კი უარყოფითად აისახება დედისა და ბავშვის მდგომარეობაზე.

​მეორე ტრიმესტრი უფრო კომფორტული პერიოდია ორსულისთვის. ორსული იკრებს ძალებს, მეტად კომფორტულად სძინავს. ამ ვადებზე უმჯობესია ორსულს ეძინოს გვერდზე, უპირატესად მარცხენა მხარეს.

​მესამე ტრიმესტრში რეკომენდირებულია ორსულის გვერდზე წოლა, სპეციალური ბალიშის გამოყენებით.

​როგორ უნდა მოვიქცეთ თუ გვაწუხებს უძილობა?

​ბევრ ორსულს აწუხებს უძილობა. ძირითადად, ძილი მოდის დღის პირველ ნახევარზე. ღამის ძილის ხარისხი კი ქვეითდება. ორსულს უჭირს ჩაძინება, ან ხშირად ეღვიძება ან ორივე პროცესი ერთდროულადაა და საბოლოო ჯამში მივდივართ უძილობამდე. მიუხედავად ამისა, უძილობა არ ახდენს გავლენას თქვენს ნაყოფზე.

​რა მიზეზები იწვევს უძლობას?

​ინსომნიის ბევრი გამომწვევი მიზეზი არსებობს, მათ შორისაა:
  • ხშირი შარდვა
  • გულის რევის შეგრძნება ან ღებინება
  • ზურგის ტკივილი
  • სარძევე ჯირკვლების ტკივილი
  • დისკომფორტი მუცლის არეში
  • ფეხების დაბუჟება
  • ქოშინი
  • გულძმარვა
  • სტრესი

​როგორ ვებრძოლოთ უძილობას?

​დასაწყისისთვის შეარჩიეთ ერთი და იგივე დრო დაძინებისთვის. მოერიდეთ ეკრანს დაძინებამდე 1 საათით ადრე. ტელევიზორის, მობილურისა და პლანშეტის შუქი არღვევს თქვენს ცირკადულ რითმს. უმჯობესია, წაიკითხოთ წიგნი.

​დამამშვიდებელი ეფექტი აქვს აბაზანაში ჩაწოლას. თუმცა უნდა იყოთ ფრთხილად, რომ წყალი არ იყოს ცხელი და არ შეუქმნას საფრთხე თქვენს ნაყოფს ორსულობის ადრეულ ვადებზე.

​ასევე ვარჯიშს შეუძლია დადებითი ზეგავლენა მოახდინოს თქვენს ძილზე. ეცადეთ, იყოთ აქტიური დღის განმავლობაში, რომ ღამე მშვიდად დაგეძინოთ.

​იმ შემთხვეაში, თუ უძლობა გრძელდება დიდხანს, არ მიმართოთ თვითმკურნალობას, უმჯობესია, მიმართოთ ექიმს, რომელიც მოგცემთ შესაბამის დანიშულებას. 

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

​„პაციენტები ტკივილისგან იღვიძებენ, მგონია მდუღარე გადამესხაო“ - ნეიროქირურგი რუდიკო ჯიგანია პერიფერიული ნერვული სისტემების დაზიანებებზე გვესაუბრება

​„პაციენტები ტკივილისგან იღვიძებენ, მგონია მდუღარე გადამესხაო“ - ნეიროქირურგი რუდიკო ჯიგანია პერიფერიული ნერვული სისტემების დაზიანებებზე გვესაუბრება

ტკივილი, მოძრაობისა და მგრძნობელობის შეზღუდვა - ყურადღების მიღმა დარჩენილი პერიფერიული ნერვული სისტემის დაზიანებები. 

კარზე ათეულჯერ დააკაკუნეს, ნეიროქირურგს ეძებდნენ, ერთი შეხედვით მარტივი და ყოველდღიური ჩივილებით. ეს ახლა, თორემ ჯერ კიდევ ერთი წლის წინ ყურადღების მიღმა გვრჩებოდა მსოფლიოში მზარდად გავრცელებული და რთული ტრავმები, რომელთა გადაჭრის აუცილებლობა „ნიუ ჰოსპიტალსმა“ ერთ-ერთმა პირველმა დააყენა და მრავალწლიანი უცხოური გამოცდილების მქონე ნეიროქირურგთან და მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორ რუდიკო ჯიგანიასთან ერთად უკვე ასობით პაციენტი განკურნა.

დღეს ​MOMSEDU.GE-ს რესპონდენტი სწორედ რუდიკო ჯიგანიაა, რომელიც პერიფერიული ნერვული სისტემის დაზიანებებსა და გვირაბულ სინდრომებზე გვესაუბრება.

ნეიროქირურგია ცენტრალურ და პერიფერიულ სისტემებად იყოფა, ცენტრალურია თავისა და ზურგის ტვინი, ზურგის ტვინიდან გამოსული სხვა დანარჩენი ფესვებით შეკრული ნერვები არის პერიფერიული ნერვული სისტემა.

  • რა შეიძლება იყოს პერიფერიული ნერვული სისტემის დაზიანების მიზეზები და რა სიმპტომები იჩენს ამ დროსთავს?

რუდიკო ჯიგანია: პერიფერიული ნერვის დაზიანება სხვადასხვა მიზეზით შეიძლება იყოს გამოწვეული, იქნება ეს საყოფაცხოვრებო ტრავმა, ბლაგვი ან მჭრელი საგნით, ცეცხლსასროლი იარაღით ან ტრაქციული დაზიანების შედეგად მიღებული. ნერვის ღეროს დაზიანება მისი მთლიანობის დარღვევას ან ნაწილობრივ დაზიანებას გულისხმობს, რის შედეგადაც იწყება კიდურების ფუნქციის მოშლა - მოძრაობის შეზღუდვა, მგრძნობელობის დარღვევა, ტკივილი და კუნთების განლევა.

პერიფერიული ნერვების დაზიანება მეტწილად ახალგაზრდა ასაკში გვხვდება, ის სიცოცხლისთვის საშიშ ტრავმას არ წარმოადგენს, თუმცა შესაძლოა,შრომისუნარიანობის ნაწილობრივი ან სრული დაკარგვა გამოიწვიოს. ამდენად, დროული დიაგნოსტიკა და სწორი მკურნალობა არსებითად მნიშვნელოვანია. შედეგის ეფექტურობის დრო 1-18 თვემდე განისაზღვრება.

აღსანიშნავია, რომ „ნიუ ჰოსპიტალსში“ პერიფერიული ნერვული სისტემის დიაგნოსტირებისთვის საერთაშორისო სტანდარტებით დადგენილი, მაღალტექნოლოგიური კვლევები გამოიყენება:

  • ელექტრონეირომიოგრაფია - ნერვის გამტარობის დადგენა.
  • ნერვის ექოსკოპია - ვიგებთ დაზიანებულია თუ არა ნერვის მთლიანობა, მოქმედებს თუ არა გარე ფაქტორები, კომპრესია.
  • მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია (MRI) - უფრო ნატიფი მიდგომაა, რომელიც დეტალურ ინფორმაციას გვაწვდის და საბოლოო დიაგნოზს განსაზღვრავს.
  • როგორ ხდება პერიფერიული ნერვული სისტემის დაზიანების მკურნალობა?

რუდიკო ჯიგანია: იმ შემთხვევაში თუ ნერვის მთლიანობა არაა დარღვეული, ვიწყებთ კონსერვატიულ მკურნალობას, რაც პრეპარატებითა და ფიზიოთერაპიით კომბინირებულ მკურნალობას გულისხმობს. თუ შედეგი არ გვაქვს, სხვადასხვა მიდგომით, ქირურგიულ ჩარევაზე გადავდივართ, იქნება ეს ნერვის მთლიანობის აღდგენა, ნერვის ნევროლიზი თუ ენდონევროლიზი.

  • კომპიუტერთან მუშაობისასაც კი ხელზე არასწორმა დატვირთვამ შესაძლოა, პირველი სამი თითის გაბუჟება და სისტემატიური ტკივილი გამოიწვიოს, რაც გვირაბულ სინდრომთანაა დაკავშირებული. უფრო ვრცლად რომ გავაცნოთ მკითხველს მისი არსი:

რუდიკო ჯიგანია: გვირაბის სინდრომი პერიფერიული ნერვული სისტემის დაავადებაა, რომელიც ნერვის ანატომიურად ვიწრო გვირაბებში კომპერსიითაა (მოჭყლეტვით) გამოწვეული. ანატომიური გვირაბის კედლები წარმოდგენილია ისეთი სტრუქტურებით, როგორებიცაა: ძვლები, მყესები და კუნთები. ჩვეულებრივ, გვირაბებში გადის პერიფერიული ნერვები და სისხლძარღვები, მაგრამ გარკვეული პათოლოგიურ-ფიზიოლოგიური ცვლილებების შედეგად არხი ვიწროვდება, რაც ნერვზე ზეწოლას იწვევს.

გვირაბული სინდრომი კიდურების ძვლების მოტეხილობამ, იდაყვის ძვლის ტრავმამ, დიდი ხნით ერთ პოზაში ჯდომამ, შაქრიანმა დიაბეტმა და სხვა ფაქტორებმა შეიძლება გამოიწვიოს.

  • რა სიმპტომები ახასიათებს გვირაბულ სინდრომებს?

რუდიკო ჯიგანია: არსებობს სხვადასხვა ტიპის გვირაბული სინდრომი, შემდეგი სიმპტომატიკით:

კარპალური არხის სინდრომი (შუათანა ნერვის ნეიროპათია) - ახასიათებს დაბუჟების შეგრძნება მტევნის I, II, III და IV თითის ნახევარში, თითებში აუტანელი ტკივილები, რომელიც არ ექვემდებარება ტკივილგამაყუჩებლებს. პაციენტები ტკივილისგან იღვიძებენ, მგონია მდუღარე გადამასხესო, ზოგი დენის დარტყმასთან აიგივებს შეგრძნებას. კარპალური არხის სინდრომი კისრის ოსტეოქონდროზის დროს არსებულ ჩივილებს მოგვაგონებს.

კუბიტალური არხის სინდრომი (იდაყვის ნერვის ნეიროპათია) - ახასიათებს დაბუჟების შეგრძნება მტევანში, ნაწილობრივ მეოთხე და მეხუთე თითში, სისუსტე მტევანსა და მეოთხე და მეხუთე თითში, მეოთხე, მეხუთე თითების გაშლის გართულება, ცერა და საჩვენებელ თითებს შორის კუნთის განლევა.

სხივის ნერვის ნეიროპათია - სხივის ნერვის ნეიროპათიის ძირითადი კლინიკური სიმპტომი მტევნის ჩამოვარდნაა, რაც მაჯისა და თითების გამშლელი კუნთების პარეზითაა გამოწვეული. პაციენტი ვერ ახერხებს თითებისა და მტევნის გაშლას.

მცირე წვივის ნერვის ნეიროპათია - ამ დროს შეუძლებელია ტერფისა და თითების გაშლა, მგრძნობელობითი დარღვევები წარმოიქმნება წვივის გარეთა ზედაპირსა და ტერფის უკანა ზედაპირზე.

მხრის წნულის ნეიროპათია - მხრის წნულის დაზიანება პერიფერიულ ნერვულ სისტემაში ერთერთ ყველაზე რთულს და ძნელად აღსადგენ პათოლოგიას წარმოადგენს. დაზიანების დროს მთლიან კიდურზე ვლინდება როგორც მამოძრავებელი, ასევე მგძნობიარე ფუნქციის დაკარგვა.

დიდი წვივის ნერვის ნეიროპათია - დიდი წვივის ნერვის დაზიანება იწვევს ტერფისა და თითების მომხრელი კუნთების და ტერფის მომზიდველი კუნთების დამბლას.

მგრძნობიარობის დარღვევები ვითარდება წვივის უკანა ზედაპირზე, ტერფზე, თითების დორსალურ ზედაპირზე.

  • გვირაბული სინდრომების მკურნალობის რა მეთოდებია დანერგილი „ნიუ ჰოსპიტალსში“?

რუდიკო ჯიგანია: გვირაბული სინდრომისას პაციენტების 20-25% კონსერვატიულ მკურნალობას ექვემდებარება, 6-თვიანი კურსის გავლის შემდეგ თუ სასურველი შედეგი არ მიიღება, ქირურგიული ჩარევა ხდება საჭირო. არსებობს ოქროს სტანდარტებით დადგენილი სხვადასხვა მეთოდი: ნერვის ნევროლიზი ან ენდონევროლიზი, ნერვის დეკომპრესია გვირაბულ არხებში, ნერვის ტრანსპოზიცია, გამღიზიანებელი ფაქტორის მოცილება.

  • არსებობს პერიფერიული ნერვების კეთილთვისებიანი და ავთვისებიანი სიმსივნეები, როგორია მათი მკურნალობის გზები?

რუდიკო ჯიგანია: პერიფერიული ნერვების კეთილთვისებიანი და ავთვისებიანი სიმსივნეები, როგორებიცაა: შვანომა, ნეიროფიბრომა, ავთვისებიანი სიმსივნე პერიფერიული ნერვის გარსიდან, ბარრე-მასსონის სიმსივნე, წარმოიქმნება პერიფერიული ნერვებიდან, რაიმე ზემოქმედების გარეშე. ხოლო რაც შეეხება მორტონის ნევრომას, ის ტერფის ნერვის დაზიანების შედეგად ვითარდება. სიმსივნეების მკურნალობა, იქნება ეს ავთვისებიანი თუ კეთილთვისებიანი, მხოლოდ ქირურგიული ჩარევითაა შესაძლებელი.

რომ შევაჯამოთ, პერიფერიული ნერვების დაზიანება ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი და რთული ტრავმაა, რომელსაც დროული მკურნალობა სჭირდება. საუკეთესო შედეგის მისაღებად მნიშვნელოვანია მაღალტექნოლოგიური დიაგნოსტიკა, სწორი მკურნალობა და რეაბილიტაციის კურსის გავლა. საბედნიეროდ, საერთაშორისო სტანდარტების დაცვით, მომსახურების სრული პაკეტის მიღება ქვეყნიდან გაუსვლელად, „ნიუ ჰოსპიტალსში“ შეგვიძლია.

R. 

წაიკითხეთ სრულად