Baby Bag

ორსულებს დღისით 1 საათი მაინც უნდა ეძინოთ - ყველაფერი, რაც უნდა იცოდეთ ორსულობის პერიოდში ძილზე

ორსულებს დღისით 1 საათი მაინც უნდა ეძინოთ - ყველაფერი, რაც უნდა იცოდეთ ორსულობის პერიოდში ძილზე

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ძილის მნიშვნელობაზე ორსულობის პერიოდში.

ძილი აუცილებელია თქვენი ჯანმრთელობისთვის. ორსულობისას რეკომენდებულია 9-10 საათი ძილი. ამ დროს უნდა გამოვაკლოთ 1 საათი დღის ძილისთვის. დაძინება და გაღვიძება უმჯობესია ერთსა და იმავე დროს. აუცილებელია, ძილისთვის კომფორტული პერანგის ჩაცმა, ასევე უმჯობესია, შეიძინოთ სპეციალური ბალიში ორსულებისთვის. ძილის დროს ოთახში ჰაერის ტენიანობა 50%-ზე ნაკლები არ უნდა იყოს. კარგი ძილისთვის აუცილებელია კოფეინზე უარის თქმა. ბოლო კვება უნდა მიიღოთ დაძინებამდე 2-3 საათით ადრე, საკვები უნდა იყოს ადვილად მოსანელებელი.

​რატომ არის ძილი ასეთი მნიშვნელოვანი?

​ძილი აუცილებელია ორგანიზმის ყველა სასიცოცხლოდ მნიშნელოვანი ფუნქციისთვის, ენერგიისა და ძალების მოსაკრებად, ასევე ტვინს ეძლევა საშუალება დღის განმავლობაში მიღებული ინფორმაციის დასამუშავებლად. საკმარისი ძილის გარეშე შეუძლებელია საღად აზროვნება, სწრაფი რეაგირება, კონცენტრირება და ემოციების კონტროლი.

​რა იწვევს ძილიანობას ორსულობის დროს?

​ორსულობის პირველ და მესამე ტრიმესტრში უფრო დაღლილად გრძნობთ თავს. პირველ ტრიმესტრში იზრდება სისხლის მოცულობა და პროგესტერონის დონე. ამან შეიძლება, გამოიწვიოს ძილიანობა. მესამე ტრიმესტრში კილოგრამების მატება და ემოციური ფონი მოსალოდნელ მშობიარობასთან დაკავშირებით იწვევს დაღლილობას და ასევე ძილიანობის სურვილს. ამ ყველაფერს ემატება ჰორმონალური და ფიზიოლოგიური ცვლილებები თქვენს ორგანიზმში, ამიტომ შესაძლოა, ღამის ძილი არ იყოს მშვიდი.

​რა პოზაში შეიძლება დაიძინოს ორსულმა?

​ბევრ ქალს აინტერესებს შეიძლება თუ არა,  მუცელზე წოლა პირველ ტრიმესტრში? ორსულობის 11-12 კვირამდე შესაძლებელია მუცელზე წოლა, თუმცა უკვე ამ ვადიდან მოყოლებული საშვილოსნო იზრდება და ამოდის ზემოთ, ამიტომ 11-12 კვ. ვადაზე უკვე არ არის რეკომენდებული მუცელზე წოლა.

​პირველი ტრიმესტრი დასაწყისი ერთადერთი დროა, როცა ქალს თავისუფლად შეუძლია ზურგზე წოლა. 15-16 კვირიდან უკვე საშვილოსნო აწვება ქვემო ღრუ ვენას, ეს კი უარყოფითად აისახება დედისა და ბავშვის მდგომარეობაზე.

​მეორე ტრიმესტრი უფრო კომფორტული პერიოდია ორსულისთვის. ორსული იკრებს ძალებს, მეტად კომფორტულად სძინავს. ამ ვადებზე უმჯობესია ორსულს ეძინოს გვერდზე, უპირატესად მარცხენა მხარეს.

​მესამე ტრიმესტრში რეკომენდირებულია ორსულის გვერდზე წოლა, სპეციალური ბალიშის გამოყენებით.

​როგორ უნდა მოვიქცეთ თუ გვაწუხებს უძილობა?

​ბევრ ორსულს აწუხებს უძილობა. ძირითადად, ძილი მოდის დღის პირველ ნახევარზე. ღამის ძილის ხარისხი კი ქვეითდება. ორსულს უჭირს ჩაძინება, ან ხშირად ეღვიძება ან ორივე პროცესი ერთდროულადაა და საბოლოო ჯამში მივდივართ უძილობამდე. მიუხედავად ამისა, უძილობა არ ახდენს გავლენას თქვენს ნაყოფზე.

​რა მიზეზები იწვევს უძლობას?

​ინსომნიის ბევრი გამომწვევი მიზეზი არსებობს, მათ შორისაა:
  • ხშირი შარდვა
  • გულის რევის შეგრძნება ან ღებინება
  • ზურგის ტკივილი
  • სარძევე ჯირკვლების ტკივილი
  • დისკომფორტი მუცლის არეში
  • ფეხების დაბუჟება
  • ქოშინი
  • გულძმარვა
  • სტრესი

​როგორ ვებრძოლოთ უძილობას?

​დასაწყისისთვის შეარჩიეთ ერთი და იგივე დრო დაძინებისთვის. მოერიდეთ ეკრანს დაძინებამდე 1 საათით ადრე. ტელევიზორის, მობილურისა და პლანშეტის შუქი არღვევს თქვენს ცირკადულ რითმს. უმჯობესია, წაიკითხოთ წიგნი.

​დამამშვიდებელი ეფექტი აქვს აბაზანაში ჩაწოლას. თუმცა უნდა იყოთ ფრთხილად, რომ წყალი არ იყოს ცხელი და არ შეუქმნას საფრთხე თქვენს ნაყოფს ორსულობის ადრეულ ვადებზე.

​ასევე ვარჯიშს შეუძლია დადებითი ზეგავლენა მოახდინოს თქვენს ძილზე. ეცადეთ, იყოთ აქტიური დღის განმავლობაში, რომ ღამე მშვიდად დაგეძინოთ.

​იმ შემთხვეაში, თუ უძლობა გრძელდება დიდხანს, არ მიმართოთ თვითმკურნალობას, უმჯობესია, მიმართოთ ექიმს, რომელიც მოგცემთ შესაბამის დანიშულებას. 

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

​როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს? რატომ 16-საათიანი ინტერვალი და არა 18-საათიანი? დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება?

​როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს? რატომ 16-საათიანი ინტერვალი და არა 18-საათიანი? დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. რადგან ​წინა კვირაში გამოქვეყნებულმა სტატიამ „ინტერვალური შიმშილი“ მკითხველთა დიდი ინტერესი და გამოხმაურება გამოიწვია, დღესაც სწორედ ამ თემაზე შემოგთავაზებთ ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს? რატომ 16-საათიანი ინტერვალი და არა 18-საათიანი? დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

წინა სამშაბათს გამოქვეყნებულ სტატიაზე მკითხველთა დიდი გამოხმაურების გამო დღესაც შევეხებით „ინტერვალური შიმშილის“ კვების რეჟიმს. მათთვისაც, ვისთვისაც უცნობია, რას გულისხმობს აღნიშნული კვების რეჟიმი, შეგიძლიათ იხილოთ ჩვენი ​წინა სტატია. პირველ რიგში, მინდა შევეხო მოსახლეობაში გავრცელებულ „18-საათიან ინტერვალურ შიმშილს“. ამ რეჟიმის დროს უფრო მეტი გვერდითი მოვლენის განვითარების გამო მას პრაქტიკულად რეკომენდაცია არ ეძლევა. ასეთ დროს ხშირად თავს იჩენს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ჩივილები, როგორებიცაა: დისკომფორტი მუცლის არეში, კუჭის პერიოდული ტკივილი, გულისრევა, ნაღვლის ბუშტის გაღიზიანება და ა.შ.

კიდევ ერთხელ განვმარტავ, რომ „ინტერვალური შიმშილის“ დროს ადამიანი 24 საათიდან 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო დარჩენილი 16 საათი არაფერს მიირთმევს. კვებისთვის განკუთვნილი 8 საათი გაჯერებული უნდა იყოს უკვე არაერთხელ ნახსენები დაბალანსებული, მრავალფეროვანი ჯანსაღი საკვებით. ვსაუბრობთ პრაქტიკულად ჯანმრთელ ადამიანებზე, ვისაც არ აქვს რაიმე თანმხლები ქრონიკული დაავადება (ქრონიკული დაავადების მქონე ადამიანები პირადად მათთვის განკუთვნილ რეჟიმზე უნდა იყვნენ). ასევე აღნიშნული რეჟიმი არ ეხება ბავშვთა და მოზარდ თაობას.

როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს და დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება?

ერთ მაგალითზე განვიხილავ ინტერვალური შიმშილის“ დროს, როგორ და რომელ საათებში უნდა იკვებოთ. მაგალითად, საუზმე დილით 10:00 საათზე. ეს დღის ის მონაკვეთია, როცა შეგვიძლია, ვიყოთ შედარებით თამამები რაციონის შერჩევისას. მისაღებია, საუზმე იყოს მდიდარი როგორც ცილოვანი, ისე ნახშირწყლოვანი საკვებით. 

საუზმიდან დაახლობით 2-3 საათში რეკომენდებულია ხილით წახემსება. მინდა ხაზი გავუსვა, რომ ხილი უნდა იყოს ჩვენს რაციონში,  როგორც ცალკე ულუფა, ცალკე კვება. სასურველია, მივირთვათ სეზონური ხილი 200-300 გრ. ოდენობით („აკრძალულ“ ხილში შედის: კარალიოკი, ბანანი, ყურძენი, ლეღვი, მსხალი). 

დაახლოებით 15:00 საათისთვის სასურველია მივირთვათ დღის ძირითადი ულუფა, სადილი. იგი მდიდარი უნდა იყოს ცილებით, ბოსტნეულით და ასევე შეგიძლიათ მიირთვათ მცირე ოდნებით ჯანსაღი მცენარეული ცხიმი. 

დღის ბოლო კვება, ვახშამი 18:00-ზე (ამ მაგალითზე, როცა საუზმე 10:00 იწყება, ვახშამი გამოდის 18:00 საათზე) შესაძლებელია, იყოს რძის ნაწარმი ან ბოსტნეულის სალათი. დღის მანძილზე გვერდს ვერ ავუქცევთ ორგანიზმში სითხის ბალანსის შენარჩუნებას. 

კიდევ ერთხელ ვაკონკრეტებ, რომ ჩვენ ვსაუბრობთ პრაქტიკულად ჯანმრთელ ადამიანებზე, ვისთვისაც რეკომენდებულია დღის მანძილზე დაახლობით 1,5 ლ. წყალი, ზაფხულის ცხელ დღეებში წყალზე მოთხოვნილება თავისთავად იზრდება. სასურველია, წყლით ორგანიზმი არ დავტვირთოთ ძილისწინა პერიოდში, მისი მიღება მცირე ულუფებით დავიწყოთ უზმოდან და მივიღოთ კვებებს შორის პერიოდში. 

რაც შეეხება დარჩენილ 16 საათს, ამ დროს დაშვებულია მხოლოდ წყლის და უშაქრო ყავის ან ჩაის მირთმევა. უმჯობესია, ეს იყოს მხოლოდ წყალი ან მწვანე ჩაი.

ბოლოს ხაზგასმით უნდა დავაფიქსიროთ, რომ არ არსებობს ყველა ადამიანზე მორგებული კვების არც რეჟიმი, არც რაციონი. იმან, რაც შეიძლება ერთისთვის იყოს მისაღები და დადებითი გავლენა მოახდინოს მის მეტაბოლიზმზე, შესაძლებელია, სხვა ადამიანს ავნოს კიდეც. ნებისმიერი კვების რეჟიმის შერჩევისას სასურველია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლება იყოს ჯანსაღი და არა ზიანის მომტანი.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად