რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ძალიან ბედნიერად ვცხოვრობდით კიევში... უნდა დავბრუნდე, რომ მათ დავეხმარო, გვერდში დავუდგე ამ ხალხს,“ - ქართველი დედა, რომელიც უკრაინიდან სამ შვილთან ერთად ჩამოვიდა
უკრაინიდან დაბრუნებულმა სამი შვილის დედამ თინათინ კედიამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ იმ რთული გზის შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ჩამოსვლამდე ოჯახთან ერთად გამოიარა:
„ვცხოვრობდით კიევში. მართლა ძალიან ბედნიერად ვცხოვრობდით. ერთ დღეს დილის ხუთ საათზე ბავშვს ვაჭმევდით პატარას და გაისმა ბომბების ხმა. თავიდან ასე არ შეგვშინებია. ვიფიქრეთ, რომ ერთი დაიბომბა, კიევზე არ წამოვა, დედაქალაქს ხომ ვერ გაბედავს, ხომ ვერ აიღებს, მოდი, დავრჩეთ. 15 წუთში ისევ ჩამოვარდა ბომბი, მერე 15 წუთში ისევ... გადავხედეთ ერთმანეთს და ვთქვით ორივემ: ომი დაიწყო.“
თინათინ კედიას თქმით, მის ოჯახს უკრაინიდან გამოსვლა გაუჭირდა, რადგან საცობები იყო და გადაადგილება ჭირდა:
„მე მინდა მოგითხროთ, რა მდგომარეობაში არიან უკრაინაში ადამიანები და მათი ემოციები გადმოგცეთ. ჩვენ მალევე წამოვედით. პირველივე დღეს მოვახერხეთ წამოსვლა. ყველამ იცის, როგორი საცობები იყო. ეს კადრები სულ ტრიალებდა. ექვსი საათი მოვუნდით კიევიდან გამოსვლას. გაჩერებებით ვიარეთ, ბავშვები მანქანაში იღლებოდნენ და ცოდვები იყვნენ. ძალიან სახიფათო იყო ეს პირველივე წუთიდან. ჩვენ ვინიცაში ვაპირებდით ჩასვლას. ორი გზა მიდის და ჩრდილოეთით მიმავალი განიერი გზა ავირჩიეთ. გზაში გავიგეთ, რომ ბელორუსიდან მოდიან და ის გზა უნდა გავიაროთ. იქვე მოვტრიალდით უკან, ისევ კიევში შემოვედით და სამხრეთ ნაწილიდან ხელახლა ჩავდექით საცობებში. საღამოს 10 საათზე ჩავედით ვინიცაში. ეს პატარა ქალაქია, სადაც საბავშვო საფეხბურთო ტურნირები იმართება. სასტუმროში 600 ბავშვი იყო მშობლების გარეშე მწვრთნელებთან ერთად. ორი გუნდი ხარკოვიდან იყო. მწვრთნელები დაძაბულები იყვნენ. მშობლები ურეკავდნენ, რომ ხარკოვში არ ჩაეყვანათ ბავშვები. 600 ბავშვი ტელევიზორში უყურებდა ამ ამბებს, ისხდნენ და ტიროდნენ.“
„ღამე ვინიცაში გავათენეთ და დარჩენას ვფიქრობდით. ეზოში გამოსულებმა დავინახეთ როგორ დავარდა თვითმფრინავი და შავი კვამლი ამოვიდა. მაშინვე გადავწყვიტეთ წამოსვლა. სამხრეთ უკრაინისკენ წავედით. იქ ორი ღამე გავჩერდით. მოლდოვის საზღვარზე გადავედით მეექვსე დღეს. მერე რუმინეთში გადავედით და იქიდან იყო ფრენა. ექვსი საათი მიყავით უკრაინა-მოლდოვის საზღვარზე საცობში. მანქანა ბევრი არ იყო. ყველა იყო მამა, რომელიც ემშვიდობებოდა ოჯახს და მერე მანქანით უკან ბრუნდებოდა. ამ დამშვიდობების ცერემონიას რომ უყურებ, ვერც დააჩქარებ. ყველა ამ ტრაგედიას ვუყურეთ. ჩემმა რამოდენიმე მეგობარმა ხარკოვში რვა დღე გაძლო. მერე თქვეს: ეს არ დამთავრდება და ჩვენი შვილების ემოცია, მათი მომავალი უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ეს სახლი, სადაც ვცხოვრობთ. ამიტომ ნაწილი გამოვიდა ხარკოვიდან, ნაწილი ისევ იქ რჩება. მე უნდა დავბრუნდე, რომ მათ დავეხმარო. უნდა დავბრუნდე, რომ თუ რამეში ვარ საჭირო, გვერდში დავუდგე ამ ხალხს. ჩემს შვილებს მხარში ედგნენ, ასწავლიდნენ, უხსნიდნენ. ახლა ჩვენი დროა, ახლა ჩვენ უნდა დავუდგეთ გვერდში,“- აღნიშნა თინათინ კედიამ.