რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ექვს წლამდე ასაკში თავის ტკივილი განგაშის საგანს წარმოადგენს,“ - ნანა ტატიშვილი
ბავშვთა ნევროლოგმა ნანა ტატიშვილმა იმ სიმპტომებისა და ნიშნების შესახებ ისაუბრა, რომლებიც ბავშვის ჯანმრთელობის სერიოზულ პრობლემებზე მიგვანიშნებს. მისი თქმით, ასეთ დროს ბავშვის აქტივობა ჩვეულებრივი არ არის:
„ბავშვს როდესაც რამე სერიოზული პრობლემა უჩნდება, ის უარს ამბობს კვებაზე, დუნდება, მისი აქტივობა არ არის ჩვეულებრივი. ეს არის განგაშის ნიშანი. რაც შეეხება თავის ტკივილს, ამ შემთხვევაში ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს, როგორია ბავშვის თავის გარშემოწერილობის ზრდა. ბავშვთა ასაკში თავის ტკივილი შეიძლება იყოს მხოლოდ ქალასშიდა წნევის მატებით, რაც, საბედნიეროდ, არის ძალიან იშვიათი. ის არის ძალიან ადვილად შესამჩნევი პედიატრიული ვიზიტის დროს. ამ დროს თავის ზომა გარშემოწერილობაში იზრდება გაცილებით უფრო მეტად, ვიდრე ეს ნორმას შეეფერება.“
ნანა ტატიშვილმა აღნიშნა, რომ ქალასშიდა წნევის მატებისას ყიფლიბანდი იჭიმება და ამოიბურცება:
„ყიფლიბანდის შესახებ ბევრია ხოლმე მშობლებისგან ჩივილი, წუხილი, სხვადასხვა მითები. თუ არის ქალასშიდა წნევის მატება, ნამდვილად იზრდება თავის გარშემოწერილობა, ყიფლიბანდი ამოიბურცება, იჭიმება. როგორც კარგად გაბერილი ბუშტი, რომლის ხელით ჩაზნექა ჩვენ გვიჭირს, ასეთი ხდება ყიფლიბანდი. ეს შემთხვევები არის ძალიან იშვიათი, საბედნიეროდ. მათ სჭირდებათ მხოლოდ ნეიროქირურგიული მკურნალობა. ამ შემთხვევაში აუცილებლად საჭიროა დაუყოვნებლივ ექიმთან მიმართვა. პედიატრიული ვიზიტის დროს პედიატრები ზომავენ თავის გარშემოწერილობას. თუ ის ნორმის ფარგლებშია და მშობელს მხოლოდ ის აწუხებს, რომ ბავშვის ტირილის დროს ყიფლიბანდი ამოიბერება ან ფეთქავს, ეს ნორმაა.“
„რაც შეეხება ცოტა უფრო მოზრდილი ბავშვების თავის ტკივილს, ითვლება, რომ ექვს წლამდე ასაკში თავის ტკივილი განგაშის საგანს წარმოადგენს. შესაძლებელია ამის უკან იმალებოდეს ნერვული სისტემის სერიოზული დაავადება. თავის ტკივილი ძალიან ხშირია, მაგრამ მისი 1 %-ია საშიში. ეს ის შემთხვევაა, როდესაც ბავშვი თავის ტკივილის გამო წყვეტს თამაშს, მოქმედებას, წავა და დაწვება, ან თუ ამ თავის ტკივილს მოჰყვება ღებინება. ეს არის განგაშის საფუძველი და აუცილებლად უნდა მიმართონ ექიმს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნანა ტატიშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.