რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„თუ ხერხემლის პოზიციური პრობლემა ძალიან დიდხანს გრძელდება, ის ხდება ანატომიურიც,“ - ორთოპედ-ტრავმატოლოგი ბიძინა კანაშვილი
ორთოპედ-ტრავმატოლოგმა ბიძინა კანაშვილმა ბავშვებში ხერხემლის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ მსოფლიოში რეკრეაციული აქტივობის დეფიციტია, რაც პრობლემას წარმოადგენს:
„მსოფლიოში არის რეკრეაციული აქტივობის დეფიციტი, მათ შორის კარგ ქვეყნებშიც. ჭარბი წონის მქონე ბავშვებში ხტომა და ძუნძული ხშირად იწვევს ქუსლის შლატერის დაავადებას. ზოგიერთ მშობელს უკიდურესობა ემართება, ყველაფერზე დაჰყავს ბავშვი ერთად. ცურვის დადებითი მხარე არის, რომ ადამიანი არ ტვირთავს ორგანიზმს წყლის წონით და არის ჰორიზონტალური დატვირთვა. ცურვის ხელმისაწვდომობა არის გლობალური პრობლემა.“
ბიძინა კანაშვილის თქმით, მომართვიანობა გაზრდილია პოზიციური კიფოზზე:
„ძალიან დიდია მომართვიანობა პოზიციურ კიფოზზე. ბავშვს არ აქვს ხერხემლის დეფექტი, ყველა მალა ისე ზის, როგორც მიღებულია. რომ შეხედავ, ვერ მიხვდები, რატომ აქვს ასეთი ცუდი დგომი. თუ ეს პოზიციური პრობლემა ძალიან დიდხანს გრძელდება, ხდება ანატომიურიც. ჩვენ რომ ვიძახოთ, მოდი, ხუთი წელი მოხრილი იყოს ბავშვი, მერე ხომ მაინც დამთავრდება პანდემია, ეს არასწორია.“
„ძვალი ბევრად უფრო სწრაფად იზრდება იქ, სადაც ზეწოლა მოხსნილია. სადაც ზეწოლა არის, იქ პირიქითაა. რატომ ვამბობთ, ცურვამ სიმაღლეში გაზარდაო? იმიტომ, რომ რაღაც პერიოდით ზეწოლა იხსნება საერთოდ. ადამიანებს ვერ ეტყვი, რომ პანდემიის არ შეეშინდეთ და შვილი ატარონ ცურვაზე. თუნდაც ის, რომ პერიოდულად გავაკეთოთ არატრავმული ვარჯიშები, ძალიან კარგია. ხერხემალს არ უხდება ძალისმიერი მანიპულაციები,“ - აღნიშნულ საკითხზე ბიძინა კანაშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.