რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცილებელია მამა. ორივე მშობელს თავისი ფუნქციები აქვს,“ - პაატა ამონაშვილი
ფსიქოლოგი პაატა ამონაშვილი ბავშვის ცხოვრებაში მამის როლის შესახებ საუბრობს:
„ბუნებამ ასე დააწესა, რომ ბავშვს ჰყავს ორი მშობელი, დედა და მამა. ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცილებელია მამა. ორივე მშობელს თავისი ფუნქციები აქვს. თუ უფრო ზოგადად ვიტყვით, დედა არის უპირობო სიყვარულისა და სითბოს მატარებელი ბავშვისთვის, მამა არის, როგორც მცველი, ძალა, სიძლიერე და ინტელექტი. ამ ორი არსების, დედის და მამის შერწყმა, ბავშვის განვითარების უპირობო ნაწილია. აშკარაა, რომ მამას ბიჭისთვის და გოგოსთვის სხვადასხვა როლი აქვს. გარდა იმისა, რომ ორივე შვილისთვის მას მოაქვს დაცვა, სიძლიერე და თავისებური კაცური სიყვარული, ამასთან ბიჭისთვის იდეალური მამა არის კაცობის საუკეთესო ნიმუში. ყველა ბიჭი კაცობას სწავლობს საკუთარი მამისგან. როგორი მამაც ჰყავს ბიჭს, ასეთივე მამა იქნება ის მომავალში, როგორ მეუღლესაც ხედავს მამაში დედისთვის, ასეთივე მეუღლე იქნება თავადაც. გოგო შვილისთვის მამა არის იდეალი, თუ როგორი ურთიერთობა უნდა იყოს ქალსა და კაცს შორის. ამასთან გოგოსთვის მამა უპირობო სიყვარულის გამტარებელი და საუკეთესო მცველიც არის.“
„აუცილებელი არ არის, რომ მამას მოჰქონდეს სიმდიდრე, ძვირფასი ნივთები. არსებობს ასეთი თქმულება, რომ ერთმა მილიონერმა მამამ თავისი შვილი ღარიბების ოჯახში წაიყვანა. ღარიბი მეთევზეები ოკეანის პირას ცხოვრობდნენ და ერთი ძაღლი ჰყავდათ. როდესაც მამა-შვილი უკან დაბრუნდნენ, მამამ ჰკითხა, ხომ დაინახე რამხელა განსხვავებაა ჩვენსა და ღარიბებს შორისო. შვილმა უპასუხა, კი, დავინახე, ჩვენ ღობე გვაქვს, იმათ კი - მთელი ოკეანე, ჩვენ ნათურები გვინათებენ ღამეს, მათ კი მთელი ვარსკვლავების ცა ადგათ თავზეო. აქედან ჩანს, რომ სიმდიდრეში არ არის ზრუნვა, სიმდიდრეში არ არის ერთმანეთის გატანა, იდეალური მამა უფრო გრძნობებს აძლევს თავის შვილს და არა ნივთებს, ბავშვს უყვარს მამა, არა ნივთების მომტანი, არამედ დაცულობის შეგრძნების მომცემი. არცერთ მამას არ ვურჩევდი, იზრუნონ იმაზე, რომ მათ შვილებს ძვირიანი ნივთები ჰქონდეთ. კეთილდღეობა ჩვენი განცდა და ემოციაა, რომლის მოპოვება ჩვენ შეგვიძლია ბალახზე ერთად სიყვარულით წოლით ვარსკვლავებით მოჭედილი ცის ქვეშ,“ - აღნიშნავს პაატა ამონაშვილი.