Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დედამთილებისგან ხშირად გვესმის ძალიან უსიამოვნო ფრაზა: დედა ერთია, ცოლი შეიძლება გყავდეს მრავალი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

„დედამთილებისგან ხშირად გვესმის ძალიან უსიამოვნო ფრაზა: დედა ერთია, ცოლი შეიძლება გყავდეს მრავალი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგმა თეა გოგოტიშვილმა დედამთილის მხრიდან რძლის მიმართ მოსიყვარულე დამოკიდებულების გამოვლენის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ამ მხრივ დიდი მნიშვნელობა აქვს, თავად დედამთილი რამდენად არის ოჯახურ ცხოვრებაში რეალიზებული:

„აღზრდასა და ბავშვობაში ჩამოყალიბებულ განწყობებს აქვს გადამწყვეტი მნიშვნელობა იმ მხრივ, ამა თუ იმ საკითხთან მიმართებაში რა დამოკიდებულება გვექნება. ​როდესაც დედამთილი ახერხებს იყოს თავისი რძლის მოსიყვარულე, არ შეეჯიბროს მას და მისცეს ავტონომია ახლად შექმნილ წყვილს, არ შეიჭრას უხეშად, არ შექმნას დისკომფორტი უტაქტო ჩარევისა და თავისი აზრების თავზე მოხვევის თვალსაზრისით, ამაში დიდ როლს თამაშობს, რამდენად არის ეს ადამიანი თავის ოჯახურ ცხოვრებაში რეალიზებული.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, დედები ხშირად რეალიზაციას მთლიანად ვაჟიშვილში დებენ:

„არის მარადიული ბავშვის თემა, როდესაც დედები რეალიზაციას მთლიანად ვაჟიშვილში დებენ. ამ დროს პარადოქსული ამბავი ხდება. როდესაც ვაჟი დაიბადება და ის ცალკე ორგანიზმია, გადაიჭრება ჭიპლარი ,ფსიქოლოგიური ჭიპლარი არ იჭრება. ​დედა ხშირად არაცნობიერად ვაჟს განიხილავს, როგორც თავის ნაწილს, თავისი სხეულის ნაწილს, თავისი მთელის ერთ შემადგენელს.“

„დედა ვერ ახერხებს, რომ ფსიქოლოგიურად გამიჯნოს ეს ადამიანი, როგორც პიროვნება, რომელსაც აქვს თავისი დამოუკიდებელი სოციალური უჯრედი, რომელსაც ოჯახი ჰქვია. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედას თავიდანვე ჰქოდეს თავის განწყობებში ჩადებული ეს მიმართება, რომ როდესაც შვილი ითხოვს ცოლს, ის უნდა იყოს მისი მეუღლის მეორე ნახევარი ამ სიტყვის პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით. ჩვენ, სამწუხაროდ ხშირად გვესმის ჩვენს გარემოში ძალიან უსიამოვნო ფრაზა დედამთილებისგან: „დედა ერთია, ცოლი შეიძლება გყავდეს მრავალი.“ თითქოს ამ დროს ადამიანს ეშინია იმის, რომ მას წაართმევენ შვილს და მის სიყვარულს უყოფენ,“ - აღნიშნულ საკითხზე თეა გოგოტიშვილმა საქართველოს პირველი არხის ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​პირველი არხი

წაიკითხეთ სრულად