Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მიჯაჭვულობა არის დაბადებიდან ერთ წლამდე კარგი. ხუთ წლამდე აუცილებლად უნდა მოხერხდეს ფსიქოლოგიური ჭიპლარის გადაჭრა,“ - თეა გოგოტიშვილი

„მიჯაჭვულობა არის დაბადებიდან ერთ წლამდე კარგი. ხუთ წლამდე აუცილებლად უნდა მოხერხდეს ფსიქოლოგიური ჭიპლარის გადაჭრა,“ - თეა გოგოტიშვილი

​ფსიქოლოგმა თეა გოგოტიშვილმა საზაფხულო ბანაკებში ბავშვის მშობლის გარეშე დასვენების დადებით მხარეებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ თანატოლებთან დასვენება ბავშვს დამოუკიდებელი უნარ-ჩვევების გამომუშავებაში ეხმარება:

„როდესაც ბავშვი აბსოლუტურად ავტონომიურად არის ჩართული პროცესებში, მშობელიც ტერიტორიაზე იმყოფება, შინაგანი საყრდენის გამომუშავების პირობა ბოლომდე არ არის. უკეთესია, რომ ბავშვი, მოზარდი იყოს თავის თანატოლებთან ერთად, რომ მან გამოიმუშაოს ავტონომიური, დამოუკიდებელი უნარ-ჩვევები, რომელიც ცხოვრებაში წარმატებული თვითფუნქციონირების შესაძლებლობას მისცემს.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, მშობლებს მიჯაჭვულ ბავშვებს ბანაკში მარტო წასვლა და მათთან განშორება ძალიან უძნელდებათ:

„კაბის კალთას გამოკერებულ ბავშვებს ძალიან უჭირთ ეს თავიდან. ​თვითონ ბავშვს უჭირს ამ დროს, მშობელსაც უჭირს. ეს ურთიერთდამოკიდებული საკითხია. ჩვენ ჩვენს უახლოეს ადამიანებთან ორმხრივი კავშირი გვაქვს. თუ არ გვიშვებს ჩვენი ყველაზე ახლო ადამიანი, უამრავი რაციონალური ახსნა-განმარტება აქვს მშობელს, რატომ ვერ უშვებს ბავშვს მარტო. მიჯაჭვულობა არის დაბადებიდან ერთ წლამდე კარგი, მერე აუცილებლად უნდა მოხერხდეს ფსიქოლოგიური ჭიპლარის გადაჭრა ხუთ წლამდე.“

„ბავშვი არ უნდა იყოს აბსოლუტურად განუკითხავ მდგომარეობაში. ეს სიტყვა ინდიფერენტული აღზრდის სტილს შეესატყვისება. ემოციურად გულგრილი დამოკიდებულება ისეთივე პრობლემას ქმნის, როგორსაც ​გადამეტებული მზრუნველობა. მშობლებს ხშირად აინტერესებთ, რა იღონონ, როდესაც ბავშვები ტელეფონთან და გაჯეტებთან არიან მიჯაჭვულები. ერთადერთი ალტერნატივა, რითაც ჩვენ შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ტელეფონის და კომპიუტერის მიმართ ინტერესი, არის ალტერნატიული საინტერესო და მიმზიდველი აქტივობები. მშობელს უჭირს ასაკის მიხედვით ისეთი აქტივობის შეთავაზება, რომელიც ბავშვს კიდევ უფრო საინტერესო ემოციურ შთაბეჭდილებებს შეუქმნის, ვიდრე ეკრანი,“ - აღნიშნულ საკითხზე თეა გოგოტიშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „დილა უქმეებზე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა უქმეებზე“

წაიკითხეთ სრულად