Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

10 სტერეოტიპი, რომელიც თანამედროვე მშობლებმა წარსულში უნდა დატოვონ

10 სტერეოტიპი, რომელიც თანამედროვე მშობლებმა წარსულში უნდა დატოვონ

ადამიანების დიდი ნაწილი თვლის, რომ ადამიანის ღირსეულ პიროვნებად ჩამოყალიბებაში მშობლები და აღზრდა უდიდეს როლს ასრულებს. ბედნიერი ბავშვობის მთავარ საწინდარს ბედნიერი მშობლების ყოლა წარმოადგენს. თანამედროვე მშობელს გარკვეული სტერეოტიპები ხელს უშლის, რომ თავი ბედნიერად იგრძნოს და შვილს მშვიდი ატმოსფერო შეუქმნას. ჩვენს სტატიაში იმ 10 სტერეოტიპის შესახებ გესაუბრებით, რომელიც თანამედროვე მშობლებმა უნდა დაივიწყონ და წარსულში დატოვონ.

  • 1.დანაშაულის შეგრძნება მოუწესრიგებელი სახლის გამო

ბავშვის დაბადების შემდეგ სახლის მოწესრიგება მშობლის ერთ-ერთ მთავარ საზრუნავს წარმოადგენს. ბავშვები იატაკზე დახოხავენ და ყველა ნივთს პირში იდებენ, რის გამოც ჰიგიენას უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება, თუმცა აუცილებელი არ არის სახლში სრულად სტერილური გარემო იყოს. ბავშვის იმუნური სისტემა იმაზე ძლიერია, ვიდრე ეს უფროსებს ჰგონიათ. მშობლებმა ზოგჯერ თავს დასვენების უფლება უნდა მისცენ. სიმშვიდე და კარგი განწყობა ხშირად მოწესრიგებულ სახლზე მნიშვნელოვანია.

  • 2.მცდელობა, რომ ყოველთვის იდეალურად გამოიყურებოდე

ახალბედა დედები ძალიან ბევრს ფიქრობენ იმაზე, თუ როგორ უნდა გამოიყურებოდნენ. ისინი ცდილობენ, რომ არამხოლოდ ბავშვი იყოს იდეალურ ფორმაში, არამედ თავადაც ყოველთვის მოწესრიგებულები იყვნენ, ამასთან არც სახლი დატოვონ უყურადღებოდ. ზოგიერთ დედას ბავშვის გაჩენიდან რამდენიმე თვის მანძილზე ზოგჯერ დღის განმავლობაში შხაპის მიღების დროც კი არ რჩება. ამ შემთხვევაში დედებმა გარკვეულ ხრიკებს უნდა მიმართონ. ბავშვის ძილის დროით ისარგებლონ, ან ბავშვი აბაზანაში შეიყვანონ, როდესაც თავს იწესრიგებენ.

  • 3.გამუდმებით სახლში ყოფნა

გადაწყვეტილება იმის შესახებ, თუ როდის შეიძლება ბავშვის საჯარო სივრცეში გაყვანა, პედიატრმა უნდა მიიღოს და არა ოჯახის ახლობლებმა ან ნათესავებმა. თუ ბავშვი ჯანმრთელია, მასთან ერთად საჯარო სივრცეში გასვლა დაბადებიდან რამდენიმე თვეში შეგიძლიათ. მშობლებმა საკუთარ სურვილებსა და ოცნებებზეც უნდა იფიქრონ. აუცილებელი არ არის ყოველთვის ნათესავების, კეთილმოსურნე ახლობლების და მეგობრების რეკომენდაციებს დაეყრდნოთ.

  • 4.სირცხვილის შეგრძნება ატირებული ბავშვის გამო

ბავშვები საჯარო სივრცეში ხშირად აწყობენ ისტერიკებს. ეს იმას არ გულისხმობს, რომ ისინი საზოგადოებაში არ უნდა გაიყვანოთ. სიტყვები „არ იტირო,“ ბავშვს ხშირად ესმის, როგორც ემოციების გამოხატვის აკრძალვა და ბრძანება, რომ თავი ყოველთვის ბედნიერად იგრძნოს. მშობლებს არ უნდა რცხვენოდეთ იმის, რომ ზოგჯერ ბავშვი მოსაწონად არ იქცევა. ბავშვი ჩვეულებრივი ადამიანია. მას აქვს უფლება დაიღალოს, მოიწყინოს და გაბრაზდეს.

  • 5.სირცხვილის შეგრძნება ბავშვური ქცევის გამოვლენის გამო

ბავშვები ხშირად იმეორებენ მშობლების ქცევებს. ეს გართობის და მხიარულების ჩვევასაც ეხება. თამაშის უნარებს მშობლებთან ერთად გართობა ყველაზე უკეთ ავითარებს და ეს ბავშვის ჩამოყალიბებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.

  • 6.ადრეულ ასაკში ბავშვის განათლებაზე ზრუნვა

მშობლები და ექსპერტები ჯერ ვერ თანხმდებიან იმაზე, უნდა ვასწავლოთ თუ არა ბავშვებს ადრეული ასაკიდან. ამ პროცესს თავისი დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს. მართალია, სკოლაში მისულ ბავშვს ადრეულ ასაკში მიღებული გამოცდილება ეხმარება, თუმცა მცირეწლოვან ბავშვს მეცადინეობა ბავშვობის ბედნიერ წუთებს ართმევს. ნებისმიერი მშობელი თავად წყვეტს, როგორ მოიქცეს ამ შემთხვევაში.

  • 7.რწმენა, რომ შეიძლება იდეალური მშობელი გახდე

იდეალური მშობლობა ნამდვილად არ არის ის მიზანი, რომლისკენაც უნდა მივილტვოდეთ. ამას მშობელი ხშირად მიჰყავს ნევროზულობამდე და ემოციურ გადაწვამდე. არაფერია უცნაური იმაში, რომ დრო ვერ გამონახოთ ყველაფრის გასაკეთებლად და არც იმაში, რომ ყველა წვრილმანზე გაღიზიანდეთ, როდესაც გადაღლილი ხართ.

  • 8.გამუდმებული შიში, რომ მზრუნველობით ბავშვს გაათამამებთ

ჩვილი ბავშვის გათამამება შეუძლებელია. 9 თვემდე ბავშვს უფროსებით მანიპულაციის უნარი არ აქვს. ის მხოლოდ იმ შემთხვევაში ტირის, თუ რაღაც აწუხებს. მაშინაც კი, როდესაც ბავშვი მთელი დღის განმავლობაში ხელში გიჭირავთ, თქვენ მას არ ათამამებთ. ჩვილები თავს დაცულად გრძნობენ, როდესაც მშობელი მათ გვერდით არის.

  • 9.ბავშვისა და საკუთარი თავის ცრემლებამდე მიყვანა აკრძალვებით

ცნობილია, რომ ეკრანთან დროის გატარება ბავშვისთვის საუკეთესო აქტივობად არ მიიჩნევა. მართალია, ბავშვს მულტფილმების ყურებისას გარკვეული ზღვარი აუცილებლად უნდა დაუწესოთ, მაგრამ როდესაც დაღლილი ხართ და გრძნობთ, რომ დაუყოვნებლივ გჭირდებათ მოსვენება, შეგიძლიათ, ნახევარი საათით ბავშვს უფლება მისცეთ საყვარელ ანიმაციას უყუროს, თქვენ კი ამოისუნთქოთ. უკიდურეს შემთხვევებში ბავშვისა და საკუთარი თავის ცრემლებამდე მიყვანას სჯობს ორივე განიტვირთოთ.

  • 10.თავის მოვლაზე უარის თქმა

საკუთარი თავისთვის დროის გამონახვა და განტვირთვა ყველა მშობელს სჭირდება. თუ შესვენებას არ აიღებთ, ეს თქვენზე და პატარაზეც ნეგატიურად აისახება. როდესაც დედა ან მამა გადაწყვეტს, რომ რამოდენიმე საათი საკუთარ თავს დაუთმოს, აჯობებს ბავშვი ბებია-ბაბუასთან, ნათესავთან ან ძიძასთან დარჩეს.

მომზადებულია: ​brightside.me– ს მიხედვით

წაიკითხეთ სრულად