როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცილებელია მამა. ორივე მშობელს თავისი ფუნქციები აქვს,“ - პაატა ამონაშვილი
ფსიქოლოგი პაატა ამონაშვილი ბავშვის ცხოვრებაში მამის როლის შესახებ საუბრობს:
„ბუნებამ ასე დააწესა, რომ ბავშვს ჰყავს ორი მშობელი, დედა და მამა. ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცილებელია მამა. ორივე მშობელს თავისი ფუნქციები აქვს. თუ უფრო ზოგადად ვიტყვით, დედა არის უპირობო სიყვარულისა და სითბოს მატარებელი ბავშვისთვის, მამა არის, როგორც მცველი, ძალა, სიძლიერე და ინტელექტი. ამ ორი არსების, დედის და მამის შერწყმა, ბავშვის განვითარების უპირობო ნაწილია. აშკარაა, რომ მამას ბიჭისთვის და გოგოსთვის სხვადასხვა როლი აქვს. გარდა იმისა, რომ ორივე შვილისთვის მას მოაქვს დაცვა, სიძლიერე და თავისებური კაცური სიყვარული, ამასთან ბიჭისთვის იდეალური მამა არის კაცობის საუკეთესო ნიმუში. ყველა ბიჭი კაცობას სწავლობს საკუთარი მამისგან. როგორი მამაც ჰყავს ბიჭს, ასეთივე მამა იქნება ის მომავალში, როგორ მეუღლესაც ხედავს მამაში დედისთვის, ასეთივე მეუღლე იქნება თავადაც. გოგო შვილისთვის მამა არის იდეალი, თუ როგორი ურთიერთობა უნდა იყოს ქალსა და კაცს შორის. ამასთან გოგოსთვის მამა უპირობო სიყვარულის გამტარებელი და საუკეთესო მცველიც არის.“
„აუცილებელი არ არის, რომ მამას მოჰქონდეს სიმდიდრე, ძვირფასი ნივთები. არსებობს ასეთი თქმულება, რომ ერთმა მილიონერმა მამამ თავისი შვილი ღარიბების ოჯახში წაიყვანა. ღარიბი მეთევზეები ოკეანის პირას ცხოვრობდნენ და ერთი ძაღლი ჰყავდათ. როდესაც მამა-შვილი უკან დაბრუნდნენ, მამამ ჰკითხა, ხომ დაინახე რამხელა განსხვავებაა ჩვენსა და ღარიბებს შორისო. შვილმა უპასუხა, კი, დავინახე, ჩვენ ღობე გვაქვს, იმათ კი - მთელი ოკეანე, ჩვენ ნათურები გვინათებენ ღამეს, მათ კი მთელი ვარსკვლავების ცა ადგათ თავზეო. აქედან ჩანს, რომ სიმდიდრეში არ არის ზრუნვა, სიმდიდრეში არ არის ერთმანეთის გატანა, იდეალური მამა უფრო გრძნობებს აძლევს თავის შვილს და არა ნივთებს, ბავშვს უყვარს მამა, არა ნივთების მომტანი, არამედ დაცულობის შეგრძნების მომცემი. არცერთ მამას არ ვურჩევდი, იზრუნონ იმაზე, რომ მათ შვილებს ძვირიანი ნივთები ჰქონდეთ. კეთილდღეობა ჩვენი განცდა და ემოციაა, რომლის მოპოვება ჩვენ შეგვიძლია ბალახზე ერთად სიყვარულით წოლით ვარსკვლავებით მოჭედილი ცის ქვეშ,“ - აღნიშნავს პაატა ამონაშვილი.