Baby Bag

ფინეთში მამები დეკრეტული შვებულებისთვის დედების თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ

ფინეთში მამები დეკრეტული შვებულებისთვის დედების თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ
ფინეთის ახალი მთავრობის ინიციატივით მამები და დედები დეკრეტული შვებულებისთვის თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ. აღნიშნული საკანონმდებლო ცვლილება ოჯახურ ცხოვრებასა და ბავშვების აღზრდაში მამების როლის გაზრდას ისახავს მიზნად. ანაზღაურებადი შვებულების ვადა ორივე მშობლისთვის ჯამში 14 თვემდე გაიზრდება. თითოეულ მშობელს დეკრეტული შვებულებისთვის 164 დღე უნდა გამოეყოს.

ფინეთის მეზობელ შვედეთს დეკრეტული შვებულების ყველაზე ძლიერი სისტემა აქვს ჩამოყალიბებული. ბავშვის დაბადების შემდეგ თითოეულ მშობელს 240 დღიანი დეკრეტული შვებულების აღების უფლება ეძლევა. ფინეთის მთავრობის განცხადებით, ახალი ინიციატივა მოქალაქეთა კეთილდღეობისა და გენდერული თანასწორობის მხარდაჭერის მიზნით შეიმუშავეს. ჯანდაცვის მინისტრის თქმით, მშობელთა ურთიერთკავშირის გასაძლიერებლად ფინეთში რადიკალური რეფორმების გატარება იგეგმება.

ფინეთის მოქმედი კანონმდებლობით დედებს 4,2 თვიანი ანაზღაურებადი დეკრეტული შვებულების აღების უფლება აქვთ, 2 წლამდე ასაკის ბავშვის მამებს კი 2,2 თვიანი შვებულების აღება შეუძლიათ. გარდა ამისა, მშობლებს დამატებით 6 თვიანი შვებულების განაწილების უფლებაც აქვთ. მიუხედავად ამისა, ყოველ 4 მამას შორის მხოლოდ ერთი სარგებლობს სახელმწიფოს მიერ მინიჭებული დეკრეტული შვებულების უფლებით. ახალი ინიციატივის მიხედვით, თითოეულ მშობელს 7 თვემდე შვებულების აღების უფლება ეძლევა, ორსული ქალბატონები კი დამატებით რამდენიმე თვიანი შვებულების აღებასაც შეძლებენ.

იანვარში ფინეთის პრემიერ-მინისტრმა სანა მარინმა განაცხადა, რომ ფინეთმა გენდერული თანასწორობის მისაღწევად ჯერ კიდევ ბევრი რამ უნდა გააკეთოს. სანა მარინის თქმით, მამები მცირეწლოვან შვილებთან ძალიან ცოტა დროს ატარებენ.

სკანდინავიის ქვეყნებმა მამებისთვის დეკრეტული შვებულების დროისა და ანაზღაურების გაზრდის მხრივ მნიშვნელოვანი პროგრესი განიცადეს. მათ მაგალითს ევროპის სხვა სახელმწიფოებიც ბაძავენ. 2019 წლის დირექტივების მიხედვით, ევროკავშირის წევრმა სახელმწიფოებმა მომდევნო სამი წლის მანძილზე თითოეული მშობლის მინიმუმ 4 თვიანი ანაზღაურებადი დეკრეტული შვებულებით უზრუნველყოფა უნდა შეძლონ.

პორტუგალიამ უკვე შეძლო დეკრეტული შვებულების შესახებ გენდერულად ნეიტრალური კანონის ამოქმედება. პორტუგალიელ მშობლებს 120 დღიანი შვებულება ხელფასის 100 პროცენტის მიღებით უნაზღაურდებათ, ხოლო დამატებით 30 დღიანი დეკრეტული შვებულების აღების შემთხვევაში, ისინი ხელფასის 80 %-ს იღებენ.

სკანდინავიურ ქვეყნებში გენდერულად ნეიტრალური დეკრეტული შვებულების შესახებ კანონების ამოქმედება ყოველთვის არ ამართლებდა. ნორვეგია პირველი სახელმწიფო გახდა, რომელმაც 1993 წელს მამები დეკრეტული შვებულების აღებით დაავალდებულა. მამებს არ შეეძლოთ დეკრეტული შვებულების დღეების გადაცვლა დედებთან. ნორვეგიის მაგალითს მალე შვედეთმა მიბაძა. 1998 წელს დანიამაც შეიმუშავა გენდერულად ნეიტრალური შვებულების შესახებ კანონი, რომელიც მალევე გააუქმა, რის შემდეგაც დანიაში მსგავსი ტიპის კანონის შემუშავებაზე აღარ უმსჯელიათ. დანიელ მამებს ბავშვის დაბადებიდან 2 კვირის მანძილზე ანაზღაურებადი შვებულებით სარგებლობის უფლება აქვთ. მომდევნო 32 კვირას კი ისინი დედებთან ერთად ინაწილებენ.

გასული წლის დეკემბრის თვიდან ფინეთს ხუთი პარტიისგან შემდგარი კოალიციური მთავრობა მართავს. თითოეული პარტიის სათავეში მდედრობითი სქესის წარმომადგენელი დგას. მთავრობის ახალი ინიციატივა ბიუჯეტიდან დამატებით 100 მილიონი ევროს გამოყოფას მოითხოვს.

შვედეთი, ნორვეგია, ისლანდია, ესტონეთი და პორტუგალია ოჯახზე ორიენტირებული პოლიტიკის გამტარებელ მოწინავე სახელმწიფოებად გვევლინებიან. გაეროს ბავშვთა ფონდის შეფასებით, დიდ ბრიტანეთს, ირლანდიას, საბერძნეთს, კვიპროსს და შვეიცარიას ამ მხრივ ნაკლებად ეფექტური პოლიტიკა აქვთ. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Moms.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

მომზადებულია ​bbc.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ერთი სული მქონდა, როდის წამოვიდოდი სამშობლოში, მერე თანდათან ეჩვევი ყველაფერს, თუმცა შვილებისგან შორს ყოფნას ვერასდროს შეეჩვევი“ - ემიგრანტი დედა

„ერთი სული მქონდა, როდის წამოვიდოდი სამშობლოში, მერე თანდათან ეჩვევი ყველაფერს, თუმცა შვილებისგან შორს ყოფნას ვერასდროს შეეჩვევი“ - ემიგრანტი დედა
რთული ეკონომიკური პირობების გამო საქართველოდან უამრავი ქალი ემიგრაციაშია წასული. იმისთვის, რომ შვილებს უკეთესი მომავალი შეუქმნან, იძულებულები არიან, ​მათგან ათასობით კილომეტრით შორს იყვნენ. ერთ-ერთია ნინო ქვათაძე, რომელიც ექვსი წლის წინ წავიდა იტალიაში სამუშაოდ. მას ოთხი შვილი და ორი შვილიშვილი ჰყავს.
„2014 წელს ჩამოვედი იტალიაში. ემიგრაციაში ყოფნის მთავარი მიზანი შვილების სწავლაზე ზრუნვაა. უამრავი ხარჯია სწავლასთან დაკავშირებული. ეს ხარჯები კიდევ უფრო ორმაგდება, თუ საცხოვრებელი ბინა არ გაქვს. მინდა, შვილებს უკეთესი მომავალი შევუქმნა. იმედი მაქვს, ერთ დღეს საცხოვრებელ ბინასაც შევუძენ“, - გვეუბნება ნინო.
იგი ემიგრაციაში ყოფნასთან დაკავშირებულ სირთულეებზე გვესაუბრება და აღნიშნავს, რომ ყველაზე ძნელი შვილებისგან განშორება აღმოჩნდა.
„ყველაზე რთულია შვილებისა და ახლობლებისგან შორს ყოფნა. უცხო კულტურაში, უცხო ხალხში გიწევს ყველაფერის თავიდან დაწყება. ისინი თანასწორად არ აღგიქვამენ, ფიქრობენ, რადგან უცხოელი ხარ, არაფერი არ იცი. ენის არცოდნა კი ამ ყველაფერს უფრო ართულებს. პირველი ორი წელი ძალიან მიჭირდა, ერთი სული მქონდა, როდის წამოვიდოდი სამშობლოში, მერე თანდათან ეჩვევი ყველაფერს, თუმცა შვილებისგან შორს ყოფნას ვერასდროს შეეჩვევი,“ - გვიყვება ნინო.
ემიგრაციაში წასვლის შემდეგ ნინომ საქართველოში ჩამოსვლა ვერც ერთხელ ვერ მოახერხა. 6 წელია, არ უნახავს შვილები. როგორც აღნიშნავს, განშორებას ვერ ეჩვევა და სწორედ ამიტომ დღეში არაერთხელ ეხმიანება მათ...

„ბავშვები ძალიან განიცდიან დედისგან შორს ყოფნას, ეს დიდი სტრესია მათთვის. მუდმივად სჭირდებათ დედის გვერდით ყოფნა, რჩევა-დარიგება და მხარდაჭერა. დედა მათთვის მთავარი დასაყრდენია. განსაკუთრებით უმცროს გოგონას გაუჭირდა ჩემგან შორს ყოფნა, 14 წლის იყო, როცა წამოვედი და დედის მოვალეობის რაღაც ნაწილის შეთვისება მოუწია. არც ერთი დედა არ უნდა იყოს შორს შვილებისგან შორს, მაგრამ იძულებულები ვართ ასე ვიცხოვროთ. ყოველდღე 10-ჯერ ან 20-ჯერ მაინც ვურეკავ, ვკითხულობ, ეძინათ თუ არა, ჭამეს თუ არა. შეიძლება, ეს შემაწუხებელიც იყოს მათთვის, მაგრამ მე ხომ დედა ვარ?! ვცდილობ, დედისგან შორს ყოფნა არ იგრძნონ. ამიტომ ხშირად ველაპარაკები, ვიზიარებ მათ განცდებს, ემოციებს, ვუსმენ მათ პრობლემებს და ვაძლევ რჩევებს,“ - ამბობს ნინო.

კითხვაზე, რას ურჩევდა ემიგრანტ დედებს, ასე გვპასუხობს: 
„ყველას საქმე ინდივიდუალურია, ამიტომ რთულია სხვას რჩევა მისცე. ერთადერთი, რისი თქმაც შემიძლია, ისაა, რომ, მიუხედავად დიდი მანძილისა, რაც შეიძლება ახლოს უნდა იყვნენ, მოუსმინონ და გაუგონ შვილებს.“
ავტორი: სოფიკო ტაბატაძე
წაიკითხეთ სრულად