Baby Bag

ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში აფერხებს

ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში აფერხებს
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა.

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ძიძა არ მყავდა, იმიტომ, რომ არ მინდოდა, ბავშვი გაჩენის დღიდან ყველგან ჩემთან ერთად იყო, ძიძის გარეშე,“ - რუსკა მაყაშვილი

მსახიობი რუსკა მაყაშვილი გადაცემაში „იმედის დღე“ ოჯახური ცხოვრების შესახებ საუბრობს:

„დილის რუტინა ძალიან მარტივი მაქვს. ჩემი დილის, შუადღის, საღამოს რუტინა არის ილია. ილია უთენია იღვიძებს და იწყება მისი დილის რუტინა, შესაბამისად ჩემი დილის რუტინა ილიაა. ბავშვი ყველაფრის საშუალებას მაძლევს. თავიდანვე, რომ გავაჩინე, რეპეტიციაზეც იჯდა ჩემთან, სანდროს მოჰყავდა, როდესაც ბუნებრივ კვებაზე მყავდა. მაცივარი გადავსებული მქონდა ჩემი გაყინული რძეებით. რეპეტიციებს შორის შუალედში ვაჭმევდი, მერე გახმოვანებაზე მიმყავდა. ძალიან მშვიდად იჯდა ხოლმე ხმის რეჟისორის კალთაში. გაჩენის დღიდან ყველგან დამყავდა. არ ჩავკეტე, როგორც კეტავენ ხოლმე ბავშვებს, რომ არავინ მიეკაროს, არავინ დაასუნთქოს. კენგურუში ჩავსვი და ასე დავატარებდი ყველგან. მეუბნებოდნენ, არ შეიძლებაო, მაინც ჩავსვი ჩვილი ბავშვი კენგურუში. ილია ყველგან ჩემთან ერთად იყო, ძიძის გარეშე. ამიტომაც არის, რომ ჩემი შვილი თავს ყველგან კარგად გრძნობს. ძიძა არ მყავდა, იმიტომ, რომ არ მინდოდა. ახლა რთული პერიოდია ჩემთვის. ბავშვი ცოტა გაცელქებულია. თავიდან იყო კომფორტი.“

რუსკას თქმით, მას მეუღლესთან და ბავშვთან ერთად მარტო ცხოვრება არ შეუძლია და სანდროს მშობლებთან ერთად ცხოვრობს:

„ოჯახური იდილია არის, როდესაც ყველა ერთად ვართ სახლში. მე მიყვარს ხალხმრავლობა. არ შემიძლია მარტო მეუღლესთან და ბავშვთან ერთად ცხოვრება, შეიძლება, გული გამისკდეს. მიყვარს, როდესაც ბებიები-ბაბუები, ყველანი არიან სახლში. მე ასე გავიზარდე. ჩვენთან სახლის კარი სულ ღია იყო და ყველა ჩვენთან იყო, ვისაც უნდოდა. როდესაც დადგა დრო, რომ გვეფიქრა ცალკე ცხოვრებაზე, ჩემს მეუღლეს ვეუბნებოდი, რომ არა, არ შემიძლია, გავგიჟდები. ოჯახური იდილიაა, როდესაც მე, სანდრო, ილია, ბებია და ბაბუა, ყველანი ვართ ერთად. ჩვენ ვცხოვრობთ სანდროს მშობლებთან ერთად. ჩვენი სახლი დიდია, ორსართულიანი. თუ განმარტოვება მომინდება, განვმარტოვდები გადასარევად. გამიმართლა, რომ მაკოც და მერაბიც ფანტასტიურები არიან. დედამთილ-მამამთილად ვერც აღვიქვამ. მაკოს და მერაბს ვეძახი. როგორც შვილი ისე მიმიღეს და მეც ისე მივიღე, როგორც მშობლები. არანაირი დისკომფორტი არ მაქვს. შევედი, „აქანა დავდგამ სტენკას“ მსგავსად, სახლში ხალათითაც ვტანტალებ, აბსოლუტური კომფორტი მაქვს.“

„რა თქმა უნდა, ილიას ბებიებთან და ბაბუებთან უნდა ჰქონდეს თავისი ურთიერთობა, მაგრამ დომინანტი მაინც მე ვარ. დედა დედობს, ბებია ბებიობს და ბაბუაც ბაბუაა, მაგრამ მთავარ გადაწყვეტილებებს მაინც მე ვიღებ. როდესაც ბავშვს ბებიას ან ბაბუას ვუტოვებ, მათი ნებაა, რაც უნდათ, ის გადაწყვიტონ, მაგრამ ისეთს არაფერს აკეთებენ, რომ არ მომეწონოს, პირიქით. ეს დიდი კომფორტია. ილიას ძალიან გაუმართლა ბებიებსა და ბაბუებში. ჩემი მეგობრების პრობლემებს რომ ვისმენ, ღმერთის მადლიერი ვარ, რომ ასე გამიმართლა. მე არ ვარ მარტივი ხასიათის, პირიქით, ძალიან რთული ხასიათი მაქვს სახლში, მაგრამ მიმიღეს და ვუყვარვარ ისეთი, როგორიც ვარ, რაც დიდი კომფორტია,“ - აღნიშნავს რუსკა მაყაშვილი. 

წაიკითხეთ სრულად