Baby Bag

ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში აფერხებს

ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში აფერხებს
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა.

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვის დასმა შეიძლება ერთი დღის ასაკიდან, უპრობლემოდ შეგიძლიათ აიყვანოთ და დაისვათ ბავშვი,“ - თემურ მიქელაძე

„ბავშვის დასმა შეიძლება ერთი დღის ასაკიდან, უპრობლემოდ შეგიძლიათ აიყვანოთ და დაისვათ ბავშვი,“ - თემურ მიქელაძე

პედიატრმა თემურ მიქელაძემ ბავშვთა მოვლის შესახებ გავრცელებული მითების შესახებ ისაუბრა. მან მშობლებს ბავშვის სწორად დაჭერის წესები გააცნო, რომელთა დახმარებით პატარებს ტრავმების მიღებისგან დავიცავთ:

„ბავშვს ვერაფერს ვერ ამოუგდებს მშობელი, მთავარია, სწორად აიყვანოს. როდესაც აგყავთ ბავშვი, მთავარია, უცებ არ ავიტაცოთ. ხშირად გვინახავს მშობლები, როდესაც ბავშვი გაღიზიანებულია და ტირის, მივარდებიან, აიყვანენ, იწყება რწევა, ხდება ხელში ზედმეტი ჯაყჯაყი. ამ დროს თუ ბავშვს აქვს რაიმე პრობლემა, შეიძლება უფრო გავაღრმავოთ. ბავშვი შეგვიძლია დავიწვინოთ იდაყვზე 30 გრადუსიანი დახრით. როდესაც ბავშვს აქვს რეფლუქსი, მშობლებს ვაძლევთ რეკომენდაციას, რომ კვების შემდეგ 20 წუთი ბავშვი დაიკავონ ვერტიკალურ პოზაში. დისპლაზიის პროფილაქტიკა რომ მოვახდინოთ, აჯობებს ფეხები იყოს განზიდულ პოზაში. ზოგ შემთხვევაში ჩვენ ვაძლევთ რეკომენდაციას, რომ ერთი ზედმეტი საფენიც კი გამოიყენოს მშობელმა. შეგიძლიათ ბავშვი შემოისვათ თეძოზე. ეს კარგია მენჯ-ბარძაყის სახსრის დისპლაზიის პრევენციისთვის.“

​თემურ მიქელაძის თქმით, ბავშვის დაჯენა დაბადების პირველივე დღიდანვე შესაძლებელია:

„მშობლები საკმაოდ ხშირად კითხულობენ: როდის დავაჯინოთ ბავშვი? ბავშვის დასმა შეიძლება ერთი დღის ასაკიდან. ეს მინდა კიდევ ერთხელ ყველას ავუხსნა. იყო მითი, რომ ექვს თვემდე არ შეიძლება, რვა თვემდე არ შეიძლება. უპრობლემოდ შეგიძლიათ ჩაისვათ ბავშვი. დამოუკიდებლად ჯდომას ბავშვი ექვსი თვის ასაკიდან იწყებს. მარტივად შეგიძლიათ მიხედოთ ბავშვს. არაფერს არ დაუზიანებთ. ​მთავარია, არ გავაკეთოთ უნებლიე მოძრაობები. უპრობლემოდ შეგიძლიათ აიყვანოთ და დაისვათ ბავშვი.“

თემურ მიქელაძემ მშობლებს ურჩია ბავშვი საწოლში ზურგზე დააწვინონ, იშვიათ შემთხვევებში კი გვერდზე წოლის საშუალებაც მისცენ:

„ბავშვი საწოლში შეგიძლიათ პირდაპირ ზურგზე დააწვინოთ. თქვენ გინახავთ, როდესაც მშობლები იყიდიან საკმაოდ ძვირადღირებულ საწოლს, ასევე გვერდით ამოსაკრავ საშუალებებს. აერაცია საერთოდ არ ხდება. სასურველია, რომ ბავშვი იყოს ღია სივრცეში. 3-4 თვემდე ასაკის ბავშვს არ შეუძლია გადაბრუნება. შემდგომ უკვე ზოგჯერ ხელს ყოფენ საწოლიდან, ზოგჯერ ფეხს და შეიძლება ტრავმატიზმი გამოიწვიოს ამან. მთავარი არის მეთვალყურეობა. შეგიძლიათ ბავშვი გვერდულადაც დააწვინოთ, თუმცა არ არის სასურველი, რომ დიდხანს, დაახლოებით 15-20 წუთით. აუცილებელია ზურგზე წოლა, ზოგ შემთხვევაში შეგიძლიათ გვერდზე.“

„იმ შემთხვევაში, ​თუ ბავშვი არის ძუძუთი კვებაზე, ჩვენ თავიდან ვიწყებთ აუცილებლად D ვიტამინის საპროფილაქტიკო დოზებით მიცემას. თუ ბავშვი ხელოვნურ კვებაზეა და ერთ ლიტრამდე საკვებს იღებს ხელოვნურ კვებაზე, ამერიკის პედიატრთა აკადემიის რეკომენდაციით, საერთოდ არ არის საჭირო D ვიტამინის დამატება. მას არ გაუბრტყელდება თავი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე თემურ მიქელაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“- ის გადაცემაში „თქვენი კლინიკა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„თქვენი კლინიკა“

წაიკითხეთ სრულად