Baby Bag

ახალციხე - აღმოსავლური ზღაპრიდან გადმოსული ქართული ქალაქი

ახალციხე - აღმოსავლური ზღაპრიდან გადმოსული ქართული ქალაქი

ამ სტატიაში საქართველოს ერთ-ერთ გამორჩეულ ქალაქ ახალციხეზე გესაუბრებით და აქვე დარწმუნებით გეტყვით იმასაც, რომ სტატიის დასასრულს, თქვენს სამოგზაურო სიას კიდევ ერთი მარშრუტი შეემატება.

საქართველოს ულამაზესი მხარე მესხეთი და მისი გული, ახალციხე, ღირსშესანიშნაობებით თუ უბრალოდ ულამაზესი ბუნებით, ყოველთვის ახერხებდა დამთვალიერებლის მოხიბლვას. აქ მკვეთრადაა შერწყმული აწმყო და წარსული, ქრისტიანობა და ისლამი, კულტურა და ისტორია.

ამიტომ სანამ მის მონახულებას გადავწყვეტთ, ახალციხის ისტორიასაც გადავხედოთ, რომელიც მეცხრე საუკუნიდან იწყება.

თავდაპირველად, ქალაქი ახალციხე ლომსიად იწოდებოდა, მეთორმეტე საუკუნიდან კი, ისტორიულ წყაროებში ის უკვე ახალციხის სახელითაა მოხსენიებული. სახელის ცვლილება, სავარაუდოდ, ჯაყელებს უნდა უკავშირდებოდეს.

თავად მესხეთი, სტრატეგიული მდებარეობიდან გამომდინარე ხშირად იყო მტრის სამიზნეში. ამის მაგალითები კი ისტორიიდან მრავლად გვაქვს.

1579 წელს სამცხე საათაბაგო ოსმალების ბატონობის ქვეშ მოექცა და სწორედ ამ პერიოდიდან იწყება ახალციხის გარდაქმნა და ქართული ქალაქის მუსულმანურ კულტურასთან შერწყმა.

ოსმალთა ბატონობის დროს, პატარა ქალაქ ახალციხეში, კერძოდ რაბათში, (რომელიც მანამდე ჯაყელების რეზიდენცია იყო), აშენდა მეჩეთი, მინარეთი და მედრესე(სასწავლებელი, სადაც ისლამურ რელიგიას ასწავლიან).

მოგვიანებით, მე-19 საუკუნეში კი, რუსულ-ქართულ და თურქულ ჯარებს შორის ბრძოლებისას ციხე-სიმაგრე დაზიანდა.

რაბათის აღდგენა 2011 წელს მოხდა და სწორედ აქედან იწყება მისი ახალი სიცოცხლეც.

ზემოაღნიშნული ფაქტებიდან გამომდინარე, ალბათ თავადაც მიხვდებით, რომ ახალციხეში ჩასულმა პირველი სწორედ რაბათის ციხე უნდა მოინახულოთ, რომელიც ქალაქის ყველა კუთხიდან ჩანს.

რაბათის ციხე


​აქ მოსულ დამთვალიერებელს შეუძლია რაბათის, როგორც ისტორიული ასევე თანამედროვე მხარე გაიცნოს. 
ციხეში კვლავ ფუნქციონირებს ისტორიული მუზეუმი, რომელშიც დაცულია ეპიგრაფიკული ძეგლები, ძველი ხელნაწერები, იარაღები, სამკაულები, ტანისამოსი, მუზეუმში ყველაფერია რასაც შეუძლია ქალაქის ისტორია თავად გიამბოთ.

მუზეუმის ექსპონატები


​აქვეა მეჩეთი, ჰარამხანა, ციტადელი და სხვა შენობები. 
გადაღლილ დამთვალიერებელს კი შეუძლია სუვენირების მაღაზიაში, ღვინის სახლში ან თუნდაც სასტუმროში დაისვენოს.

მეჩეთი რაბათში


ციხე აღდგენილია აღმოსავლურ სტილში. შესაბამისად, ულამაზესი შადრევნები, მოპირკეთებული შენობები, ორნამენტები, ეს ყველაფერი თავს მართლაც 1001 ღამის ზღაპარში გაგრძნობინებთ.

აქვეა საქორწინო სახლიც, ასე რომ, თუ დაოჯახება გადავწყვიტეთ, რაღა დაგრჩენიათ გარდა იმისა, რომ თქვენი დასამახსოვრებელი დღე ამ ულამაზეს გარემოში გაატაროთ.

ნუ იფიქრებთ, რომ მოსანახულებელი ადგილების ნუსხა დამთავრდა.

ეს პატარა ქალაქი კიდევ უამრავ საინტერესო ადგილს იტევს და მათ შორისაა, ახალციხის დრამატული თეატრი, უამრავი მაყურებლითა და ნიჭიერი მსახიობებით. თუ თქვენი სტუმრობა სპექტაკლის დღეს დაემთხვა, ბილეთის სასწრაფოდ აღებას გირჩევთ, რადგან შეიძლება, მას ვერც კი მიუსწროთ.

მესხეთის დრამატული თეატრი


​ახალციხის ნებისმიერ ქუჩაზე ჩავლისას აივანზე გამოკიდულ ფერად ყვავილებს და ულამაზეს, ფერად სახლებს რომ შეეჩეხებით,

მიხვდებით, რომ ეს პატარა ქალაქი სხვანაირად გიზიდავთ და აქ სულ სხვანაირი სიყვარული ტრიალებს.

თუ ქალაქის ფეხით დათვალიერებას გადაწყვეტთ, აუცილებლად გადააწყდებით უამრავ ძეგლს, მათ შორის, შოთა რუსთაველის და თამარ მეფისას, რომელიც პირველად საქართველოში სწორედ ახალციხეში დაიდგა.

​თამარ მეფის ძეგლი ახალციხეში

შოთა რუსთაველის ძეგლი ახალციხეში

და ბოლოს, არ შეგვიძლია, არ გირჩიოთ, რომ აუცილებლად გასინჯოთ ცნობილი მესხური „ტენილი“ ყველი, რომელიც დამზადების ტექნელოგიითა და გემოთი ნამდვილად გამორჩეულია. არ დაგავიწყდეთ ისიც, რომ „ტენილი" საქართველოს არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობოს ნუსხაშია შესული.

საბოლოო ჯამში, აღმოსავლური და ქართული კულტურის შერწყმა, წარსულისa და აწმყოს ნაზავი, გამორჩეული კლიმატი და ბუნება დაგარწმუნებთ, რომ ნამდვილად ღირს თქვენი ცხოვრების მცირე ნაწილი მაინც ამ ულამაზეს ქალაქს, ახალციხეს დაუთმოთ.

ავტორი: მარიამ მახარაძე

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზოგიერთებს არაჩვეულებრივი პირობები აქვთ სოფელში, სადაც შეიძლება შვილიშვილების ნახვის ნატვრით დატანჯული ბებო იცდის“ - ინფექციონისტი ბავშვების კურორტზე წაყვანას ეხმიანება

„ზოგიერთებს არაჩვეულებრივი პირობები აქვთ სოფელში, სადაც შეიძლება შვილიშვილების ნახვის ნატვრით დატანჯული ბებო იცდის“ - ინფექციონისტი ბავშვების კურორტზე წაყვანას ეხმიანება

ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი ბავშვების კურორტებზე დასვენების თემას ეხმიანება. როგორც იგი აღნიშნავს, სამწუხაროდ, ჩვენს კურორტებზე ჰიგიენური პირობები ხშირად არც თუ ისე სახარბიელოა: 

„ჩვენთან მშობლებს ბავშვების კურორტებზე დასვენებისგან გადაჭარბებული მოლოდინები აქვთ. კერძოდ, ბევრს გონია, რომ რომელიღაც კონკრეტული კურორტის ჰაერი აუცილებელია ბავშვის ჯანმრთელობისთვის. ზოგსაც მიაჩნია, რომ უნდა მოხდეს სხვადასხვა ჰაერის მონაცვლეობა, მაგალითად, ზღვის და მთის. ზოგსაც წიწვოვანი მცენარეების მიერ მოხდენილი სასწაულების სჯერა. ამ ყველაფერს სამეცნიერო მტკიცებულებები არ გააჩნია და ისტორიულად, თაობებზე გადაცემული მითებია, როგორიცაა, მაგალითად, ბროწეულის წვენი რომ „სისხლისთვის კარგია.“

ეს მითები, თავისთავად, არაფერს აშავებს და თუ მშობელს ამის სჯერა, ბოლოს და ბოლოს ამ „ჰაერის გამოცვლაში“ დიდი სარგებელი თუ არა, მავნებლობაც არაფერია. პრობლემაა უბრალოდ ის, რომ ჯერ ერთი, ხშირად ოჯახები უკანასკნელი სახსრების მობილიზაციას აკეთებენ ზოგიერთ ამ კურორტზე ბავშვის წასაყვანად და ეს თანხები უფრო სასარგებლოდაც შეუძლიათ გამოიყენონ, თუმცა, ჩემი, როგორც ინფექციონისტის თემა ეს არ არის და მე უფრო სხვა მოსაზრებით წამოვწიე ეს საკითხი.

საქმე იმაშია, რომ ამ არასწორი მოლოდინების გამო, რომ ბავშვის ჯანმრთელობისთვის რაღაც ძალიან კარგს ვაკეთებთ, ხშირად ინფექციური დაავადებების რისკს ვუქმნით. რამდენს გაქვთ ეს გამოცდილება, რომ კურორტზე წაყვანილი ბავშვი უკან დიარეით, ღებინებით, სიცხით წამოგიყვანიათ. არადა, ზოგიერთებს არაჩვეულებრივი პირობები აქვთ სოფელში, სადაც შეიძლება შვილიშვილების ნახვის ნატვრით დატანჯული ბებო იცდის, რომელიც სუფთა, ნატურალურ კვებას უზრუნველყოფს ბავშვისთვის სოფელში, სადაც ერთად ბევრი ადამიანი არ არის თავმოყრილი და შესაბამისად, ინფექციური დაავადებების რისკიც მნიშვნელოვნად დაბალია. სოფელში, სადაც მანქანების გამონაბოლქვი თითქმის არ არის, უამრავი მცენარეა და ჰაერის დაბინძურება დაბალი. ჯანმრთელობისთვის კი სწორედ ეს არის მნიშვნელოვანი და არა გინდა თუ არა ის ამოჩემებული კურორტები, სადაც, ვითომდა რაღაც განსაკუთრებული ჰაერია. ეს ხომ არავითარ სამეცნიერო მტკიცებულებებს არ ემყარება, ისევე როგორც ის, რომ ბავშვს „სხვადასხვა ჰაერი უნდა ვუცვალოთ“.

ზოგიერთ კურორტზე იმდენი ხალხი და მანქანაა, რომ გამონაბოლქვი შეიძლება ქალაქებზე ნაკლები არც იყოს. აღარაფერს ვამბობ ინფექციურ დაავადებებზე, რაც უკვე ვახსენე.

სამწუხაროდ, ჩვენს კურორტებზე ჰიგიენური პირობები ხშირად არც თუ ისე სახარბიელოა. მაგალითად, რესტორნებსა და სასტუმროებში ხშირად არ არის ჭურჭლის რეცხვის ავტომატური სისტემა მაღალ ტემპერატურაზე და ხშირად ერთად ჩაყრილი ჭურჭელი ხელით ირეცხება, ზოგჯერ სრულიად ზედაპირულად, რაც სისუფთავის და ინფექციების პრევენციის გარანტიას საერთოდ არ იძლევა. ხშირად საეჭვოა ასევე პროდუქტების სწორად შენახვის პრაქტიკაც. სწორედ ეს ყველაფერი ქმნის ბავშვების (და ხშირად არა მარტო ბავშვების) ასე მასიურად ინფიცირების რისკებს.

რა თქმა უნდა, ყველას გვინდა, რომ ჩვენი შვილებისთვის საინტერესო ზაფხული უზრუნველვყოთ, მაგალითად ზღვაზე. ეს ნამდვილად არის ბავშვის კურორტზე წაყვანის არგუმენტი (თუნდაც ჩამოთვლილი რისკების გათვალისწინებით), მაგრამ მხოლოდ „ჰაერის გამოცვლა“, რაც, კიდევ ვიმეორებ, არაფრით არ არის გამყარებული, ჩემი აზრით, ხალხმრავალ კურორტებზე წასვლის (და დღეის კონტექსტში კორონავირუსის გადაცემის საფრთხის შექმნის) საფუძველი არ უნდა გახდეს,“ - აღნიშნავს მაია ბუწაშვილი. 


წაიკითხეთ სრულად