Baby Bag

​მასწავლებელმა არ უნდა დაივიწყოს, რომ ხელოვანია

​მასწავლებელმა არ უნდა დაივიწყოს, რომ ხელოვანია

ყველა მასწავლებელს აქვს განსხვავებული სწავლების სტილი, ისევე, როგორც მხატვარს ხატვის, რეჟისორს ფილმის გადაღების, მწერალს ამბის გადმოცემის, მუსიკოსს მელოდიის შექმნის. სწორედ ამიტომ, ჩვენი პროფესია იმაზე უფრო მეტად ენათესავება ხელოვნების სფეროს, ვიდრე წარმოგვიდგენია. როგორც ყველა ხელოვანი, ჩვენც საკუთარ ნიჭსა და შესაძლებლობებს ვწვრთნით, მაგრამ რამდენად შევძლებდით ამას თავისუფალი ნების გარეშე, თავისუფალი სიტყვის და ქცევის გარეშე? ჩვენი გამოცდილება ხომ ჩვენი ფუნჯია, რომელმაც რაღაც უნდა შექმნას, რაღაც ისეთი, რაც მნიშვნელოვანი და დამაფიქრებელი გახდება. იმისთვის რომ ხელოვანი გახდე, მხოლოდ ნიჭი არაა საკმარისი, გამბედაობა და საკუთრი იდენტობით მოქმედებაა საჭირო მასწავლებლის შემთხვევაშიც. 

ნებისმიერ პროფესიაში თუ გინდა წარმატებული იყო, პირველ რიგში, შენ უნდა იყო შენ, თუნდაც არასრულყოფილი. ჩვენ მუდმივად ვცდილობთ სოციალური როლების მორგებას ეს გასაგებია, რადგან ადამიანი სოციალურ ცხოველია, თუმცა აქ უფრო მნიშვნელოვან საკითხს ვაწყდებით, როლი, რომელიც მოვირგეთ საფრთხეს ხომ არ უქმნის ჩვენს იდენტობას? რამდენი პროცენტით ვარ მე მე?

მასწავლებლები ხშირად იკარგებიან საკუთარ სწავლების სტილში მკაცრი, მზრუნველი, მეგობრული, განსხვავებული, უხეში, გულგრილი... უამრავი ტიპის მასწავლებელს შევხვედრილვართ, ბევრის მიმართ უარყოფითი დამოკიდებულებაც გვქონდა, თუმცა ყურადღების მიღმა არ დარჩენილა მათი გულწრფელობა. ისინი ხომ ისე გვასწავლიდნენ როგორც ახალ ხასიათს და მიუხედავად ჩვენი დამოკიდებულებისა, რომელიც არც თუ ისე სასიამოვნო შეიძლება ყოფილიყო, ერთი წამითაც არ შეგვპარვია ეჭვი მათ გულწრფელობაში. ალბათ, სწორედ ამიტომ ვირჩევთ ამ პროფესიას, ის ხომ შესაძლებლობას გვაძლევს ჩვენი იდენტობით ვიმუშაოთ, ვიყოთ შემოქმედები და ისეთები, როგორიც ვართ. ხშირად გაბატონებულ წარმოდგენებს უფრო მეტ მნიშვნელობას ვანიჭებთ, ვიდრე საკუთარი თავისუფალი ნების არსს. ხომ გვინახავს ისეთი მასწავლებლებიც სკოლის კართან რომ ტოვებენ საკუთარ პიროვნებას და სრულიად სხვა ადამინები ხდებიან სასწავლო დღის დასრულებამდე. ალბათ, სწორედ ამიტომ იწყება პროფესიული კრიზისიც, თუმცა არც ესაა პრობლემა. 

უნდა გვახსოვდეს, რომ ადამიანს შეუძლია გახდეს უკეთესი, მაგრამ არა სრულყოფილი. ხშირად საჭიროა, საკუთარ თავს შევახსენოთ, ვინ ვართ, მხოლოდ ასე შევძლებთ, ვუპასუხოთ ჩვენს მოლოდინებს, შეიძლება, დეპრესიაც გვქონდეს, თავი ცუდად ვიგრძნოთ, მაგრამ არასდროს არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ხელოვანები ვართ, კრეატიული და ყველაზე თავისუფალი პროფესიის წარმომადგენლები. ყველაფერი კი, რაც ჩვენს თავს ხდება, გამოცდილებაა, გამოცდილება, რომელიც მთავარი იარაღია საჭირო საქმის საკეთებლად.

ავტორი: სამოქალაქო განათლების მასწავლებელი მზეო შველიძე 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობელი უნდა შეყოვნდეს ამ გამოცდილებასთან და თქვას, რომ მისი შვილი ცუდად არის,” - ფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი

ფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი „შაბათ-კვირის დილაში“ დისტანციური სწავლებისა და მუშაობის დადებითი მხარეების შესახებ საუბრობს:

„თავისუფლდება დრო, როდესაც ჩვენ შეგვიძლია ჩვენს თავზე ვიზრუნოთ, ოჯახში ვისაუბროთ რთულ საკითხებზე, რომლებსაც ადრე თავს ვარიდებდით. ეს არის, რაც ამ კრიზისმა მოიტანა. ჩვენ უფრო გულწრფელები ვხდებით. გიწევს ილაპარაკო ისეთ თემებზე, რომლებზეც არ ლაპარაკობდი, რისიც გეშინოდა. ჩვენ ახლა უფრო ღია, გახსნილი გონებით ვსაუბრობთ გამოწვევებზე.“

ნინო მარგველაშვილის თქმით, მნიშვნელოვანია, მშობლებმა რეალობა დაინახონ და პრობლემები შვილებთან ერთად გადაჭრან:

„ძალიან ბევრი მშობელი გამოდის და ამბობს, რომ არ უნდა დისტანციური სწავლება. არიან მშობლები, რომლებიც ამბობენ, რომ იყოს დისტანციური სწავლება, რადგან ეშინიათ. არსებობენ ადამიანები, რომლებიც ბევრად პრივილეგირებულები არიან, არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც ძალიან უჭირთ, არც ძიძა ჰყავთ, არც დამხმარე, მარტოები არიან, სახლიდან მუშაობენ. ეს უნდა ვთქვათ, ეს უნდა ვთქვათ ჩვენს შვილებთანაც. მთავარია, ვიყოთ გულწრფელები. ბავშვს ისიც უნდა უთხრათ, რომ დაბნეული ხართ. უთხარით ბავშვს: „დე, რა რთული სიტუაციაა, მეც უნდა ვიმუშაო, შენც უნდა იმუშაო. შენ რომ დახმარება გჭირდება, მე მეფანტება ყურადღება, იმიტომ, რომ ვმუშაობ და რა გავაკეთო?“ ასეთი რთული საუბრები მნიშვნელოვანია. საღამოს ამისთვის დრო გამოყავით. ისაუბრეთ იმაზე, თუ როგორ დაეხმაროთ ერთმანეთს. ყველანი ერთმანეთზე ვართ დამოკიდებული. ადრე თუ იყო პროტესტი, რომ სკოლა როგორია, მასწავლებლები როგორები არიან, ან მასწავლებლები თუ ამბობდნენ, ეს ბავშვები როგორ იქცევიანო, ახლა ყველა ვხვდებით, რომ ყველას დახმარება გვჭირდება.“

ნინო მარგველაშვილი აღნიშნავს, რომ ბავშვებს უნივერსალური უნარების განვითარებაში უნდა დავეხმაროთ:

„ჩვენი მიზანია, ბავშვებს განვუვითაროთ უნარები და შესაძლებლობები, რომლებიც უნივერსალურია. ბავშვს უნდა ვუთხრათ, რომ ის ახალ წინაღობებს უნდა შეეჭიდოს. ბავშვს უნდა ვასწავლოთ, რა უნდა გააკეთოს, როდესაც თავს გრძნობს არაკომფორტულად. როდესაც მასწავლებელი გაბრაზდა და ზუმში ოთახიდან გავიდა, უნდა დავაფიქროთ ბავშვი იმაზე, თუ რატომ მოხდა ასე. მას უნდა დავანახოთ ყველაფერი სხვისი პერსპექტივიდან. რაც უფრო ობიექტურები ვიქნებით, მით უფრო მეტს დაინახავს ბავშვი. რატომ გავიდა მასწავლებელი? ბავშვს უნდა დავანახოთ მასწავლებლის მდგომარეობის სირთულეც. მშობელი მუშაობს წარმოსახვაზე და ბავშვს ცნობისმოყვარეს ხდის. ბავშვმა უნდა ისწავლოს ემპათია, სხვისი გრძნობების განცდა, სხვების პერსპექტივის დანახვა.“

ნინო მარგველაშვილის თქმით, დახმარების თხოვნა ნორმალურია და მშობლებს ამის არ უნდა რცხვენოდეთ:

„ჩვენ არ უნდა მოგვერიდოს დახმარების თხოვნა. მშობლებს გვგონია, რომ რადგან მშობლები და ზრდასრულები ვართ, ყველაფერი ჩვენ უნდა ვაკონტროლოთ. ძალიან ნორმალურია, რომ არ ვიცოდეთ ბევრი რამ, მასწავლებელს ვკითხოთ რაღაცები. შეგვიძლია ბავშვს დავარეკინოთ მასწავლებელთან, რომ კავშირი შედგეს და აღდგეს. კავშირის აღდგენა ენთუზიაზმსაც ზრდის და სასიამოვნოცაა. ბავშვმა იცის, რომ ის მასწავლებლისთვის საინტერესოა, რომ მასწავლებელი მას ხედავს. ჩვენ შვილებს უნდა ვასწავლოთ, როგორ მოიქცნენ, როდესაც ყველაფერი ისე არ მიდის, როგორც ჩვენ გვინდა.“

ნინო მარგველაშვილი აცხადებს, რომ ყველაზე მთავარია, მშობელმა ბავშვს გაუგოს და მისი მდგომარეობა დაინახოს:

„ძალიან მნიშვნელოვანია, შენ რომ გესმის შენი შვილის. ჩვენ კი არ უნდა ვიფიქროთ, როგორ შევცვალოთ ეს ყველაფერი, არამედ დავრჩეთ უსიამოვნო, დისკომფორტის განცდებთან. „ჩემი შვილი იმედგაცრუებულია, ჩემს შვილს მოტივაცია აქვს დაკარგული,“ - ეს უნდა აღიაროთ და უნდა გააცნობიეროთ, რომ ეს არ მოგწონთ. მშობელი უნდა შეყოვნდეს ამ გამოცდილებასთან და თქვას, რომ მისი შვილი ცუდად არის და ისიც ღელავს ამის გამო. ამის შემდეგ ის უნდა მივიდეს ბავშვთან და უთხრას, რომ ესმის მისი, იცის, რომ მას არ უნდა დისტანციურ გაკვეთილზე დასწრება. ამით ბავშვს აგრძნობინებთ, რომ თქვენ მას ხედავთ. მთავარია, შვილს აგრძნობინოთ, რომ მისი განცდები დროებითია და ნაწილია მისი მთლიანობის. მან უნდა იცოდეს, რომ ეს ემოციები მიდის და მოდის. უთხარით ბავშვს: „ვიცი, იმედგაცრუებული ხარ, გუშინ რომ ხელის აწევა გინდოდა, მასწავლებელმა ვერ დაგინახა და ამიტომ.“ ამის შემდეგ დაელოდეთ, რას აკეთებს ბავშვი. ჩვენი მიზანია, ჩვენს შვილებს დავანახოთ, რომ ვხედავთ მათ ტკივილს და ვუთხრათ, რომ ეს დროებითია. ბავშვს ვეუბნებით, რომ კი, რთულია, მაგრამ ბოლოში სინათლე არის.“

„გასარკვევია, რატომ არ უნდა ბავშვს ონლაინ გაკვეთილზე შესვლა, რა პრობლემები აქვს, რა ღირებულებები აქვს მშობელს. თუ ბავშვი ისტერიკაშია, უთხარით, რომ პირველ გაკვეთილზე არ შევა. ბავშვს უნდა, რომ დისკომფორტს გაექცეს. ეს ბუნებრივი რეაქციაა. ჩემი მიზანია, ჩემს შვილს გამოვურთო განგაშის ზარი ჩემი ჩახუტებით, მუსიკით, მზის შუქით, რომ მისი ორგანიზმი დამშვიდდეს. უნდა ვუთხრათ ბავშვს: „ვიცი, რომ არ გინდა, დე. მე შენს გვერდით ვარ.“ როდესაც ორგანიზმი მშვიდდება, მერე ირთვება ის ნაწილი, სადაც აზროვნება შეგიძლიათ. ამის შემდეგ ვეკითხებით ბავშვს, რით დავეხმაროთ, რომ გაკვეთილზე უკეთ იგრძნოს თავი. თუ მას იდეები არ მოსდის, ჩვენ უნდა მივაწოდოთ. უთხარით ბავშვს: „ხომ არ გინდა, შენი საყვარელი სათამაშო დაგიდო აქ ან სამზარეულოს მაგიდასთან გადაჯდე?“ გამოსავალი არსებობს. ბავშვი ამას ვერ ხედავს, იმიტომ, რომ ეშინია. ბავშვს მასწავლებელთან გასაუბრება შესთავაზეთ. თუ გეტყვით, რომ რცხვენია, ამ თემაზე ესაუბრეთ. გაარკვიეთ, რატომ რცხვენია მას მასწავლებლის. დისკუსიით უფრო და უფრო სიღრმეში ჩადიხართ. ბავშვს უნდა აუხსნათ, რომ რაც უნდა ჩიხში იყოს, სხვასთან ერთად გამოსავალს იპოვის ისე, რომ ორივე მოგებული დარჩეს,“ - აღნიშნავს ნინო მარგველაშვილი. 

წაიკითხეთ სრულად