Baby Bag

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი ნანა საპანაძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„როცა ჩვილი დედის ძუძუთი იკვებება, დედა-შვილს შორის წარმოქმნილი ურთიერთობანი სცილდება მარტივ კვებით მოთხოვნილებებს. მათ შორის წარმოიქმნება ნდობა, სითბო, მგრძნობიარე და ემოციური კავშირი.ძუძუთი კვების დროს, შიმშილთან ერთად იხსნება წარმოქმნილი დაძაბულობა. საკვები, შიმშილის გრძნობის და ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებასთან ერთად, ჩვილს სიამოვნებასაც ანიჭებს.

ერთი შეხედვით, კვება, რომელზეც დაბადებიდან ვფიქრობთ, ფიზიოლოგიური თვალსაზრისით, შეიძლება მარტივ მექანიზმად მოგვეჩვენოს, სინამდვილეში იგი ძალიან რთული ფსიქოლოგიური პროცესია. ამიტომაც ის არ არის დაკავშირებული მხოლოდ შიმშილთან.

თქვენი ყურადღება მინდა შევაჩერო კვებასთან დაკავშირებულ, რამდენიმე, ჩემის აზრით, მნიშვნელოვან საკითხზე.

ძალიან ხშირად მშობლები, იმ მიზეზებით, რომ ბავშვი „არ ჭამს“, „ჭამს ძალიან ცუდად“, „თუ არ გაართე, არ შეჭამს“, თავიან პატარებს კვების პროცესში ან ტელევიზორთან სვამენ, ან მობილურ ტელეფონში ურთავენ მულტფილმებს და ასე აჭმევენ. ეს ძალიან გავრცელებული პრაქტიკაა. ბავშვი არ ჭირვეულობს, ღებულობს საკვების სრულ ულუფას და ყველაფერი კარგადაა, მაგრამ ეს ასე არ არის.

ამ სიტუაციაში კი მიღებული საჭმლის რაოდენობა ხდება შეუმჩნეველი, და შემდგომში ტელევიზორის ყურებისას, ან რაიმე საქმიანობისას შესაძლებელია ბავშვს, მოზარდს, გაუჩნდეს სურვილი მიიღოს რაიმე საკვები. არ აქვს მნიშვნელობა თუ რამდენს ან რას შეჭამს, მნიშვნელოვანია, რომ მუდმივად რაიმე გარკვეული საქმიანობის დროს ჩნდება კვების სურვილი, ეს კი კვებითი დარღვევების ერთ-ერთ ფორმას ქმნის, რომელსაც შეუმჩნეველი კვება ეწოდება და, საბოლოოდ, ეს პროცესი სრულდება წონის მომატებით.

როგორ მოვიქცეთ თუ ბავშვი არ ჭამს, დავტოვოთ მშიერი და არ გავართოთ?

უპირველეს ყოვლისა, უნდა გადახედოთ ბავშვის კვების რეჟიმს. რამდენად ხშირად ღებულობს იგი კვებათა შორის „სასუსნავებს“? ტკბილეული ორცხობილების, შოკოლადის სახით, ცომეული ე.წ. მარილიანი ჩხირები, კრეკერები; თხილი, მიწის თხილი, ეს თითქოსდა უწყინარი ჩვევა ამცირებს კუჭის წვენის სეკრეციას და ხელს უწყობს უმადობას. 

არ კვებოთ ბავშვი ძალით, ეს უარყოფით ემოციასა და შესაბამისად, მადის დაქვეითებას იწვევს.

ხანგრძლივი სეირნობისა და მოძრავი, ხმაურიანი თამაშის შემდეგ ჭამამდე მიზანშეწონილია მცირე პაუზა, დაასვენეთ ბავშვი ცოტა ხანს და შემდეგ შეუდექით კვებას.

მიეცით ბავშვს საშუალება, ჭამოს დამოუკიდებლად. 1 წლის ასაკიდან ბავშვები ცდილობენ, თავად დაიჭირონ კოვზი და ჭიქა და ჭამონ დამოუკიდებლად.

ამ ჩვევას წახალისება სჭირდება, ზოგიერთი დედა თვლის, რომ ეს პრაქტიკულად შეუძლებელია, რადგან ამ შემთხვევაში ბავშვი დარჩება მშიერი. ასე ნამდვილად არ იქნება, თუ თქვენ სწორად გააკონტროლებთ ჭამის პროცესს, ანუ როდესაც თქვენ აჭმევთ და პატარა იჩენს სურვილს იკვებოს დამოუკიდებლად, მასაც მიეცით კოვზი, დაე, მანაც მიირთვას დამოუკიდებლად. ასე, ერთობლივი ძალებით, ყოველგვარი სხვა გართობისა და ყურადღების გაფანტვის გარეშე თქვენ გაუმკლავდებით კვების პროცესს.

თავდაპირველად პატარა შეიძლება მოითხუპნოს, კვების პროცესი დროში გაიწელოს, მაგრამ თუ ამ პერიოდში მოთმინება გვეყოფა, ბავშვი ისწავლის დამოუკიდებლად კვებას, ამ პროცესში მისი ყურადღება მიმართული იქნება უშუალოდ კვების პროცესისკენ და არა დამატებითი გართობისკენ.

აქვე მინდა შეგახსენოთ, რომ თქვენი პატარასთან უმადობის ორგანული მიზეზი ანუ რაიმე დაავადების არსებობა პედიატრმა უნდა გამორიცხოს.

ხშირად წახალისების ერთ-ერთი ფორმაა ბავშვის დაჯილდოება ტკბილეულით, ან სულაც სწრაფი ობიექტის რომელიმე რესტორანში მიპატიჟება. თუ წახალისების ამ ფორმას შევხედავთ ზრდასრულის გადასახედიდან, იგი მარტივად მოსახერხებელი და იაფი საშუალებაა. თუმცა არ უნდა დაგვავიწყდეს ისიც, რომ ბავშვობის განმავლობაში მიღებული წახალისებები იწყებს დამკვიდრებას და გარდაიქმნება ჩვევად. შეიძლება იკითხოთ, რა ჩვევა უნდა ჩამოუყალიბოს ბავშვს ამ უწყინარმა ქმედებამ.

სიამოვნების მიზნით კვება ხდება პიროვნების ცხოვრების თითქმის მთავარი ფოკუსი. ამჯობინებენ ცხიმიან და ტკბილ საკვებს. ყველას ჭირდება მიიღოს სიამოვნება ცხოვრებისაგან, მაგრამ ზოგიერთი უპირატესობას საკვების სასარგებლოდ აკეთებს.

კვება სტრესის დაძლევის მიზნით ნუგეშისა და გადაწყვეტილების მიღების ძებნაში, სტრესული და ემოციური დაძაბულობის დროს, ჩნდება ჭამის სურვილი. საკვები არის მარტივად ხელმისაწვდომი და სწრაფი მოსახმარებელი.

გამოცოცხლების მიზნით ფიზიკური ან ემოციური დაღლილობისას კვება ხდება აღნიშნული პრობლემის დაძლევის ერთადერთი გზა. განსაკუთრებით ცომიანი, ცხიმიანი და ტკბილი საკვები მწუხარებისა და დაღლილობისგან თავის დახსნის მთავარი გზა ხდება, თქვენი ორგანიზმი გრძნობს ერთგვარ გამოცოცხლებას.

ყოველივე ეს კი შემდგომში ჭარბი წონის და შედეგად, სხვადასხვა სერიოზული დაავადების მიზეზი ხდება.

რასაკვირველია, ბავშვი აუცილებლად უნდა წაახალისოთ, მაგრამ ეს ნუ იქნება საკვები. წახალისება სხვა ფორმითაც შეიძლება, მაგ, სათამაშო, წიგნი, გასეირნება - თქვენ უკეთესადაც შეგიძლიათ, შეარჩიოთ თქვენი შვილისთვის მოცემულ შემთხვევაში წახალისების ფორმა,“ - აღნიშნავს პედიატრი. 

წყარო: Dr. Tamar Obgaidze ბლოგი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

საუზმე წონაში კლებისთვის - საუკეთესო პროდუქტები ზედმეტი კილოგრამებისგან გასათავისუფლებლად

საუზმე წონაში კლებისთვის - საუკეთესო პროდუქტები ზედმეტი კილოგრამებისგან გასათავისუფლებლად

ნუტრიციოლოგები საუზმეს უდიდეს მნიშვნელობას ანიჭებენ. დილით მირთმეული საკვები დღის განმავლობაში თქვენს განწყობაზე დიდ ზეგავლენას ახდენს. დიეტაზე მყოფი ადამიანები განსაკურებულ კვების რეჟიმს იცავენ, თუმცა საუზმის მირთმევა მათთვისაც აუცილებელია. რომელი პროდუქტები უნდა მიირთვათ დილით, თუ წონაში დაკლება გსურთ? ამ კითხვაზე პასუხს გამოცდილი დიეტოლოგები გაგცემენ. ჩვენს სტატიაში ექსპერთა რჩევებს გაგაცნობთ, რომელთა დახმარებით საკვები რაციონის დაბალანსებას და ჯანსაღი საუზმის თამამად მირთმევას შეძლებთ.


წონაში კლება თუ გსურთ, ყოველდღიურად ჯანსაღი პროდუქტებით უნდა ისაუზმოთ. როგორც წესი, დილით ადამიანებს ძალიან ცოტა დრო აქვთ, რის გამოც დიეტური კერძების მომზადება უჭირთ. ადამიანებს, რომლებიც ზედმეტი კილოგრამებისგან გათავისუფლებას ცდილობენ, ისეთი პროდუქტებით საუზმობა სჭირდებათ, რომლებიც არა მხოლოდ წონაში კლებას უწყობს ხელს, არამედ ორგანიზმს ენერგიითაც ამარაგებს.

ყოველდღიურად თუ ვარჯიშობთ, საუზმის გამოტოვებას არც ამ შემთხვევაში გირჩევთ. უზმოზე ვარჯიში თქვენი ორგანიზმისთვის სასარგებლო ნამდვილად არ არის. ფიზიკური დატვირთვისთვის საჭირო ამტანობისა და გამძლეობისთვის საუზმის მირთმევა აუცილებლად დაგჭირდებათ.

კვების მოწესრიგებული რეჟიმი სისხლში შაქრის შემცველობის გაკონტროლებაში დაგეხმარებათ, ამავე დროს, შიმშილის შეგრძნებაც ნაკლებად შეგაწუხებთ. მართალია, თითოეულ ადამიანს ინდივიდუალური კვების რეჟიმი და რაციონი სჭირდება, მაგრამ კვლევებით დგინდება, რომ ადამიანები, რომლებიც რეგულარულად საუზმობენ, კარგი ფიზიკური ფორმით გამოირჩევიან, მათ ჭარბწონიანობის პრობლემა ნაკლებად აწუხებთ. საუზმე არა მხოლოდ დანაყრებაში გეხმარებათ, ის გონებრივი სამუშაოს ეფექტურად შესრულებასა და განწყობის ამაღლებაშიც გიწყობთ ხელს.

დიეტაზე მყოფი ადამიანებისთვის საუზმეზე ნებისმიერი სახის საკვების მირთმევა სასურველი არ არის. თუ თქვენ წონის დაკლება გსურთ, აუცილებლად უნდა მიიღოთ სასარგებლო ნივთიერებებით მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც დანაყრებაში დაგეხმარებათ და შიმშილის გრძნობას გაგიქრობთ.

საუზმე რომ ნოყიერი გამოგივიდეთ, უპირატესობა უჯრედისითა და ცილით მდიდარ პროდუქტებს უნდა მიანიჭოთ. კვლევებით მტკიცდება, რომ ბოჭკოვანი საკვები დანაყრების შეგრძნებას უწყობს ხელს და სისავსის შეგრძნებას სწრაფად გიჩენთ.

უჯრედისით მდიდარი საკვები ინტენსიურ ღეჭვას საჭიროებს, რაც ნაწლავში ჰორმონ ქოლეცისტოკინინის სეკრეციას უწყობს ხელს. აღნიშნული ჰორმონი მადის დაქვეითებაში დაგეხმარებათ. ბოჭკოვანი პროდუქტები ჰორმონ გრელინის გამომუშავებას ამცირებს, აღნიშნული ჰორმონი კი მადას აძლიერებს და მას სხვაგვარად შიმშილის ჰორმონადაც მოიხსენიებენ. რაც უფრო ნელა და ხანგრძლივად ღეჭავთ საკვებს, ტვინს დანაყრების სიგნალის მისაღებად მით უფრო მეტ დროს აძლევთ.

უჯრედისით მდიდარი პროდუქტები კუჭში დიდხანს რჩება, რის გამოც დანაყრების შეგრძნება ხანგრძლივად არ გტოვებთ, შესაბამისად ზედმეტი და არასაჭირო ხემსისგანაც დაცული ხართ. საუზმეზე კვების ექსპერტები მთლიანი მარცვლეულით მომზადებული კერძების მირთმევას გირჩევენ, უპირატესობა შვრიას და ბურღულეულს უნდა მიანიჭოთ. აღნიშნული პროდუქტებით სხვადასხვა კერძის მომზადება შეგიძლიათ.

ჯანსაღი საუზმის მოსამზადებლად, ლობიოს, სოკოს, პომიდვრისა და ისპანახის გამოყენებაც შეგიძლიათ. დილით ცოცხალი ხილის მირთმევაც ძალიან სასარგებლოა.

საუზმე ცილოვანი პროდუქტებითაც უნდა გაამდიდროთ. ცილის რაციონში ჩართვა დანაყრების შეგრძნებას ახანგრძლივებს და დღის განმავლობაში გადაძღომისგანაც გიცავთ. უპირატესობა ნაკლებად ცხიმიან რძეს, იოგურტს, სოიოს რძეს, კვერცხს, თხილს და ნიგოზს მიანიჭეთ.

კვლევებით დგინდება, რომ ადამიანები, რომლებიც ცილით მდიდარ საუზმეს მიირთმევენ, დღის განმავლობაში გაცილებით ნაკლებს ჭამენ, ვიდრე ის ადამიანები, რომლებიც საუზმეზე ცილოვანი პროდუქტებით არ იკვებებიან. სოკოთი და ისპანახით მოზმადებული კვერცხის მირთმევა არა მხოლოდ დანაყრებაში დაგეხმარებათ, არამედ ენერგიითაც აგავსებთ და ბოჭკოს მარაგსაც შეგივსებთ.

დიდ ბრიტანეთში ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ადამიანების უდიდესი ნაწილი დღის განმავლობაში მხოლოდ 18 გრამ ბოჭკოს იღებს, რეკომენდებული 30 გრამის ნაცვლად, რაც სავალალო მაჩვენებელია. სწორედ ამიტომ, დიეტოლოგები თვლიან, რომ ლობიოს, მარცვლეულის, თხილის და სხვა სასარგებლო პროდუქტების საუზმეში ჩართვა აუცილებელია. 

მომზადებულია ​express.co.uk-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა
წაიკითხეთ სრულად