Baby Bag

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი ნანა საპანაძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„როცა ჩვილი დედის ძუძუთი იკვებება, დედა-შვილს შორის წარმოქმნილი ურთიერთობანი სცილდება მარტივ კვებით მოთხოვნილებებს. მათ შორის წარმოიქმნება ნდობა, სითბო, მგრძნობიარე და ემოციური კავშირი.ძუძუთი კვების დროს, შიმშილთან ერთად იხსნება წარმოქმნილი დაძაბულობა. საკვები, შიმშილის გრძნობის და ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებასთან ერთად, ჩვილს სიამოვნებასაც ანიჭებს.

ერთი შეხედვით, კვება, რომელზეც დაბადებიდან ვფიქრობთ, ფიზიოლოგიური თვალსაზრისით, შეიძლება მარტივ მექანიზმად მოგვეჩვენოს, სინამდვილეში იგი ძალიან რთული ფსიქოლოგიური პროცესია. ამიტომაც ის არ არის დაკავშირებული მხოლოდ შიმშილთან.

თქვენი ყურადღება მინდა შევაჩერო კვებასთან დაკავშირებულ, რამდენიმე, ჩემის აზრით, მნიშვნელოვან საკითხზე.

ძალიან ხშირად მშობლები, იმ მიზეზებით, რომ ბავშვი „არ ჭამს“, „ჭამს ძალიან ცუდად“, „თუ არ გაართე, არ შეჭამს“, თავიან პატარებს კვების პროცესში ან ტელევიზორთან სვამენ, ან მობილურ ტელეფონში ურთავენ მულტფილმებს და ასე აჭმევენ. ეს ძალიან გავრცელებული პრაქტიკაა. ბავშვი არ ჭირვეულობს, ღებულობს საკვების სრულ ულუფას და ყველაფერი კარგადაა, მაგრამ ეს ასე არ არის.

ამ სიტუაციაში კი მიღებული საჭმლის რაოდენობა ხდება შეუმჩნეველი, და შემდგომში ტელევიზორის ყურებისას, ან რაიმე საქმიანობისას შესაძლებელია ბავშვს, მოზარდს, გაუჩნდეს სურვილი მიიღოს რაიმე საკვები. არ აქვს მნიშვნელობა თუ რამდენს ან რას შეჭამს, მნიშვნელოვანია, რომ მუდმივად რაიმე გარკვეული საქმიანობის დროს ჩნდება კვების სურვილი, ეს კი კვებითი დარღვევების ერთ-ერთ ფორმას ქმნის, რომელსაც შეუმჩნეველი კვება ეწოდება და, საბოლოოდ, ეს პროცესი სრულდება წონის მომატებით.

როგორ მოვიქცეთ თუ ბავშვი არ ჭამს, დავტოვოთ მშიერი და არ გავართოთ?

უპირველეს ყოვლისა, უნდა გადახედოთ ბავშვის კვების რეჟიმს. რამდენად ხშირად ღებულობს იგი კვებათა შორის „სასუსნავებს“? ტკბილეული ორცხობილების, შოკოლადის სახით, ცომეული ე.წ. მარილიანი ჩხირები, კრეკერები; თხილი, მიწის თხილი, ეს თითქოსდა უწყინარი ჩვევა ამცირებს კუჭის წვენის სეკრეციას და ხელს უწყობს უმადობას. 

არ კვებოთ ბავშვი ძალით, ეს უარყოფით ემოციასა და შესაბამისად, მადის დაქვეითებას იწვევს.

ხანგრძლივი სეირნობისა და მოძრავი, ხმაურიანი თამაშის შემდეგ ჭამამდე მიზანშეწონილია მცირე პაუზა, დაასვენეთ ბავშვი ცოტა ხანს და შემდეგ შეუდექით კვებას.

მიეცით ბავშვს საშუალება, ჭამოს დამოუკიდებლად. 1 წლის ასაკიდან ბავშვები ცდილობენ, თავად დაიჭირონ კოვზი და ჭიქა და ჭამონ დამოუკიდებლად.

ამ ჩვევას წახალისება სჭირდება, ზოგიერთი დედა თვლის, რომ ეს პრაქტიკულად შეუძლებელია, რადგან ამ შემთხვევაში ბავშვი დარჩება მშიერი. ასე ნამდვილად არ იქნება, თუ თქვენ სწორად გააკონტროლებთ ჭამის პროცესს, ანუ როდესაც თქვენ აჭმევთ და პატარა იჩენს სურვილს იკვებოს დამოუკიდებლად, მასაც მიეცით კოვზი, დაე, მანაც მიირთვას დამოუკიდებლად. ასე, ერთობლივი ძალებით, ყოველგვარი სხვა გართობისა და ყურადღების გაფანტვის გარეშე თქვენ გაუმკლავდებით კვების პროცესს.

თავდაპირველად პატარა შეიძლება მოითხუპნოს, კვების პროცესი დროში გაიწელოს, მაგრამ თუ ამ პერიოდში მოთმინება გვეყოფა, ბავშვი ისწავლის დამოუკიდებლად კვებას, ამ პროცესში მისი ყურადღება მიმართული იქნება უშუალოდ კვების პროცესისკენ და არა დამატებითი გართობისკენ.

აქვე მინდა შეგახსენოთ, რომ თქვენი პატარასთან უმადობის ორგანული მიზეზი ანუ რაიმე დაავადების არსებობა პედიატრმა უნდა გამორიცხოს.

ხშირად წახალისების ერთ-ერთი ფორმაა ბავშვის დაჯილდოება ტკბილეულით, ან სულაც სწრაფი ობიექტის რომელიმე რესტორანში მიპატიჟება. თუ წახალისების ამ ფორმას შევხედავთ ზრდასრულის გადასახედიდან, იგი მარტივად მოსახერხებელი და იაფი საშუალებაა. თუმცა არ უნდა დაგვავიწყდეს ისიც, რომ ბავშვობის განმავლობაში მიღებული წახალისებები იწყებს დამკვიდრებას და გარდაიქმნება ჩვევად. შეიძლება იკითხოთ, რა ჩვევა უნდა ჩამოუყალიბოს ბავშვს ამ უწყინარმა ქმედებამ.

სიამოვნების მიზნით კვება ხდება პიროვნების ცხოვრების თითქმის მთავარი ფოკუსი. ამჯობინებენ ცხიმიან და ტკბილ საკვებს. ყველას ჭირდება მიიღოს სიამოვნება ცხოვრებისაგან, მაგრამ ზოგიერთი უპირატესობას საკვების სასარგებლოდ აკეთებს.

კვება სტრესის დაძლევის მიზნით ნუგეშისა და გადაწყვეტილების მიღების ძებნაში, სტრესული და ემოციური დაძაბულობის დროს, ჩნდება ჭამის სურვილი. საკვები არის მარტივად ხელმისაწვდომი და სწრაფი მოსახმარებელი.

გამოცოცხლების მიზნით ფიზიკური ან ემოციური დაღლილობისას კვება ხდება აღნიშნული პრობლემის დაძლევის ერთადერთი გზა. განსაკუთრებით ცომიანი, ცხიმიანი და ტკბილი საკვები მწუხარებისა და დაღლილობისგან თავის დახსნის მთავარი გზა ხდება, თქვენი ორგანიზმი გრძნობს ერთგვარ გამოცოცხლებას.

ყოველივე ეს კი შემდგომში ჭარბი წონის და შედეგად, სხვადასხვა სერიოზული დაავადების მიზეზი ხდება.

რასაკვირველია, ბავშვი აუცილებლად უნდა წაახალისოთ, მაგრამ ეს ნუ იქნება საკვები. წახალისება სხვა ფორმითაც შეიძლება, მაგ, სათამაშო, წიგნი, გასეირნება - თქვენ უკეთესადაც შეგიძლიათ, შეარჩიოთ თქვენი შვილისთვის მოცემულ შემთხვევაში წახალისების ფორმა,“ - აღნიშნავს პედიატრი. 

წყარო: Dr. Tamar Obgaidze ბლოგი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ყოველდღე აბანავებენ ბავშვს, ეს გარკვეულწილად ზედმეტია, ყველა ასაკს აქვს ბანაობის თავისი სიხშირე და თავისი წესი,“ - ივანე ჩხაიძე

„როდესაც ყოველდღე აბანავებენ ბავშვს, ეს გარკვეულწილად ზედმეტია, ყველა ასაკს აქვს ბანაობის თავისი სიხშირე და თავისი წესი,“ - ივანე ჩხაიძე

პედიატრმა ივანე ჩხაიძემ ბავშვის კარგი განვითარებისა და ჯანმრთელი კანისთვის ბანაობის უდიდეს მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მშობლები ხშირად ბავშვებს ყოველდღიურად აბანავებენ, რაც გადაჭარბებულია და საჭირო არ არის:

„ჩვენ ძალიან გვიჭირს ბევრი მშობლის დარწმუნება იმაში, რომ ავადმყოფი ბავშვი არ ნიშნავს კარჩაკეტილ, ფანჯრებჩაკეტილ, დახურულ სივრცეში მყოფ ბავშვს. პირიქით, ეს არის ერთ-ერთი აუცილებელი კომპონენტი. ბანაობა არის ​ბავშვის კარგი განვითარების, ჯანმრთელი კანის, ჯანმრთელი ორგანოების აუცილებელი ატრიბუტი. ჩვენ ბანაობას ვთვლით ერთ-ერთ აუცილებელ კომპონენტად, ოღონდ აქაც გარკვეული უკიდურესობები გვაქვს ხოლმე. უფრო ხშირად ჩვენთან არის შემთხვევა, როდესაც ყოველდღე აბანავებენ ბავშვს. ეს გარკვეულწილად ზედმეტია, ასევე კანზე ზემოქმედების მხრივ არ წარმოადგენს დადებით და პოზიტიურ მომენტს. ყველა ასაკს აქვს ბანაობის თავისი სიხშირე და თავისი წესი, ყველა ბანაობას აქვს თავისი ხანგრძლივობა.“

ივანე ჩხაიძის თქმით, მკაფიოდ არის განსაზღვრული ის ასაკი, როდესაც ბავშვმა ყოველდღიურად უნდა იბანაოს:

„ბანაობისთვის 5-10 წუთი არის განსაზღვრული, როგორც ოპტიმალური დრო. ბავშვის მოვლასთან დაკავშირებით ბევრი სტერეოტიპი არსებობს. ჩვენ მკაფიოდ გვაქვს განსაზღვრული ასაკი, როდესაც ბავშვმა უნდა იბანაოს ყოველდღე. ეს ასაკი პირდაპირ არის მითითებული. 12 წლის ზემოთ სასურველია, რომ ბანაობა იყოს ბავშვის ყოველი დღის შემადგენელი აუცილებელი ნაწილი. უფრო მცირე ასაკის ჯფუფში, განსაკუთრებით წლამდე ასაკში, არანაირი აუცილებლობა ყოველდღიური ბანაობის არ არის. ​აუცილებელია იმ ჰიგიენური პროცედურების შესრულება, რასაც ნაწლავთა მოქმედების ან მოშარდვის შემდეგ აკეთებს მშობელი. ეს არის აუცილებელი კომპონენტი. დაბანა და კანის მოვლა ყოველთვის სინონიმი არ არის. თორმეტ წლამდე ასაკში დაბანის სიხშირე განსაზღვრული გვაქვს 2-3-ჯერ კვირაში.“

ივანე ჩხაიძემ კვების დროს ბავშვებისთვის მულტფილმების ყურების შესაძლებლობის მიცემა ნეგატიურად შეაფასა. მისი თქმით, ეს მშობლების მიერ ბავშვისთვის შეთავაზებული არასწორი გამოსავალია, რომელსაც პედიატრები კატეგორიულად ეწინააღმდეგებიან:

„ყველაზე მნიშვნელოვანი ის არის, რომ ​ეს არ არის ბავშვის გადაწყვეტილება. ეს არის ჩვენ მიერ შეთავაზებული გამოსავალი. კვების მსგავსი ხერხი ბოლო პერიოდში ძალიან ხშირად გამოიყენება. კატეგორიულად წინააღმდეგი ვართ კვების დროს სმარტფონების გამოყენების. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის რეკომენდაციებით მაქსიმუმ ნახევარი საათია ეკრანთან კონტაქტი დაშვებული სამ წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის."

„მშობლები, რომლებიც დღეში 5-6-ჯერ აძლევენ საკვებს ბავშვს და ბავშვი ამ 5-6 კვების განმავლობაში 5-10 წუთით უყურებს ეკრანს, ეს არის ძალიან ცუდი. ეს ძალიან ცუდია თვალისთვის, უშუალოდ კვების პროცესისთვის. რა თქმა უნდა, ჩვენ ამის ალტერნატივა უნდა მოვძებნოთ. მთავარია, რომ არ უნდა დავიწყოთ. ამას იწყებენ ძალიან მცირე ასაკიდან. ბავშვის ყურადღება გადატანილია სრულიად სხვა რამეზე. ​ამას ძალიან სწრაფად ეჩვევა ბავშვი, ჩვენ შევაჩვიეთ. ეს არ არის მისი მოთხოვნა. რაც სწრაფად გავიაზრებთ, რომ ეს არის ცუდი და რაც უფრო სწრაფად შევცვლით ამ პრაქტიკას, მით უფრო კარგია ბავშვისთვისაც, თქვენთვისაც და კვების პროცესისთვისაც,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ივანე ჩხაიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად