Baby Bag

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი ნანა საპანაძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„როცა ჩვილი დედის ძუძუთი იკვებება, დედა-შვილს შორის წარმოქმნილი ურთიერთობანი სცილდება მარტივ კვებით მოთხოვნილებებს. მათ შორის წარმოიქმნება ნდობა, სითბო, მგრძნობიარე და ემოციური კავშირი.ძუძუთი კვების დროს, შიმშილთან ერთად იხსნება წარმოქმნილი დაძაბულობა. საკვები, შიმშილის გრძნობის და ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებასთან ერთად, ჩვილს სიამოვნებასაც ანიჭებს.

ერთი შეხედვით, კვება, რომელზეც დაბადებიდან ვფიქრობთ, ფიზიოლოგიური თვალსაზრისით, შეიძლება მარტივ მექანიზმად მოგვეჩვენოს, სინამდვილეში იგი ძალიან რთული ფსიქოლოგიური პროცესია. ამიტომაც ის არ არის დაკავშირებული მხოლოდ შიმშილთან.

თქვენი ყურადღება მინდა შევაჩერო კვებასთან დაკავშირებულ, რამდენიმე, ჩემის აზრით, მნიშვნელოვან საკითხზე.

ძალიან ხშირად მშობლები, იმ მიზეზებით, რომ ბავშვი „არ ჭამს“, „ჭამს ძალიან ცუდად“, „თუ არ გაართე, არ შეჭამს“, თავიან პატარებს კვების პროცესში ან ტელევიზორთან სვამენ, ან მობილურ ტელეფონში ურთავენ მულტფილმებს და ასე აჭმევენ. ეს ძალიან გავრცელებული პრაქტიკაა. ბავშვი არ ჭირვეულობს, ღებულობს საკვების სრულ ულუფას და ყველაფერი კარგადაა, მაგრამ ეს ასე არ არის.

ამ სიტუაციაში კი მიღებული საჭმლის რაოდენობა ხდება შეუმჩნეველი, და შემდგომში ტელევიზორის ყურებისას, ან რაიმე საქმიანობისას შესაძლებელია ბავშვს, მოზარდს, გაუჩნდეს სურვილი მიიღოს რაიმე საკვები. არ აქვს მნიშვნელობა თუ რამდენს ან რას შეჭამს, მნიშვნელოვანია, რომ მუდმივად რაიმე გარკვეული საქმიანობის დროს ჩნდება კვების სურვილი, ეს კი კვებითი დარღვევების ერთ-ერთ ფორმას ქმნის, რომელსაც შეუმჩნეველი კვება ეწოდება და, საბოლოოდ, ეს პროცესი სრულდება წონის მომატებით.

როგორ მოვიქცეთ თუ ბავშვი არ ჭამს, დავტოვოთ მშიერი და არ გავართოთ?

უპირველეს ყოვლისა, უნდა გადახედოთ ბავშვის კვების რეჟიმს. რამდენად ხშირად ღებულობს იგი კვებათა შორის „სასუსნავებს“? ტკბილეული ორცხობილების, შოკოლადის სახით, ცომეული ე.წ. მარილიანი ჩხირები, კრეკერები; თხილი, მიწის თხილი, ეს თითქოსდა უწყინარი ჩვევა ამცირებს კუჭის წვენის სეკრეციას და ხელს უწყობს უმადობას. 

არ კვებოთ ბავშვი ძალით, ეს უარყოფით ემოციასა და შესაბამისად, მადის დაქვეითებას იწვევს.

ხანგრძლივი სეირნობისა და მოძრავი, ხმაურიანი თამაშის შემდეგ ჭამამდე მიზანშეწონილია მცირე პაუზა, დაასვენეთ ბავშვი ცოტა ხანს და შემდეგ შეუდექით კვებას.

მიეცით ბავშვს საშუალება, ჭამოს დამოუკიდებლად. 1 წლის ასაკიდან ბავშვები ცდილობენ, თავად დაიჭირონ კოვზი და ჭიქა და ჭამონ დამოუკიდებლად.

ამ ჩვევას წახალისება სჭირდება, ზოგიერთი დედა თვლის, რომ ეს პრაქტიკულად შეუძლებელია, რადგან ამ შემთხვევაში ბავშვი დარჩება მშიერი. ასე ნამდვილად არ იქნება, თუ თქვენ სწორად გააკონტროლებთ ჭამის პროცესს, ანუ როდესაც თქვენ აჭმევთ და პატარა იჩენს სურვილს იკვებოს დამოუკიდებლად, მასაც მიეცით კოვზი, დაე, მანაც მიირთვას დამოუკიდებლად. ასე, ერთობლივი ძალებით, ყოველგვარი სხვა გართობისა და ყურადღების გაფანტვის გარეშე თქვენ გაუმკლავდებით კვების პროცესს.

თავდაპირველად პატარა შეიძლება მოითხუპნოს, კვების პროცესი დროში გაიწელოს, მაგრამ თუ ამ პერიოდში მოთმინება გვეყოფა, ბავშვი ისწავლის დამოუკიდებლად კვებას, ამ პროცესში მისი ყურადღება მიმართული იქნება უშუალოდ კვების პროცესისკენ და არა დამატებითი გართობისკენ.

აქვე მინდა შეგახსენოთ, რომ თქვენი პატარასთან უმადობის ორგანული მიზეზი ანუ რაიმე დაავადების არსებობა პედიატრმა უნდა გამორიცხოს.

ხშირად წახალისების ერთ-ერთი ფორმაა ბავშვის დაჯილდოება ტკბილეულით, ან სულაც სწრაფი ობიექტის რომელიმე რესტორანში მიპატიჟება. თუ წახალისების ამ ფორმას შევხედავთ ზრდასრულის გადასახედიდან, იგი მარტივად მოსახერხებელი და იაფი საშუალებაა. თუმცა არ უნდა დაგვავიწყდეს ისიც, რომ ბავშვობის განმავლობაში მიღებული წახალისებები იწყებს დამკვიდრებას და გარდაიქმნება ჩვევად. შეიძლება იკითხოთ, რა ჩვევა უნდა ჩამოუყალიბოს ბავშვს ამ უწყინარმა ქმედებამ.

სიამოვნების მიზნით კვება ხდება პიროვნების ცხოვრების თითქმის მთავარი ფოკუსი. ამჯობინებენ ცხიმიან და ტკბილ საკვებს. ყველას ჭირდება მიიღოს სიამოვნება ცხოვრებისაგან, მაგრამ ზოგიერთი უპირატესობას საკვების სასარგებლოდ აკეთებს.

კვება სტრესის დაძლევის მიზნით ნუგეშისა და გადაწყვეტილების მიღების ძებნაში, სტრესული და ემოციური დაძაბულობის დროს, ჩნდება ჭამის სურვილი. საკვები არის მარტივად ხელმისაწვდომი და სწრაფი მოსახმარებელი.

გამოცოცხლების მიზნით ფიზიკური ან ემოციური დაღლილობისას კვება ხდება აღნიშნული პრობლემის დაძლევის ერთადერთი გზა. განსაკუთრებით ცომიანი, ცხიმიანი და ტკბილი საკვები მწუხარებისა და დაღლილობისგან თავის დახსნის მთავარი გზა ხდება, თქვენი ორგანიზმი გრძნობს ერთგვარ გამოცოცხლებას.

ყოველივე ეს კი შემდგომში ჭარბი წონის და შედეგად, სხვადასხვა სერიოზული დაავადების მიზეზი ხდება.

რასაკვირველია, ბავშვი აუცილებლად უნდა წაახალისოთ, მაგრამ ეს ნუ იქნება საკვები. წახალისება სხვა ფორმითაც შეიძლება, მაგ, სათამაშო, წიგნი, გასეირნება - თქვენ უკეთესადაც შეგიძლიათ, შეარჩიოთ თქვენი შვილისთვის მოცემულ შემთხვევაში წახალისების ფორმა,“ - აღნიშნავს პედიატრი. 

წყარო: Dr. Tamar Obgaidze ბლოგი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სწორად მომზადებული 100 გრ. საქონლის ხორცი შეიცავს ყველაზე მეტ რკინას“ - ჰემატოლოგი ნინო შარაშენიძე

„სწორად მომზადებული 100 გრ. საქონლის ხორცი შეიცავს ყველაზე მეტ რკინას“ - ჰემატოლოგი ნინო შარაშენიძე

რომელი საკვები მივიღოთ, რომ არ განვითარდეს ანემია? -  ამ თემაზე ექიმმა, ჰემატოლოგმა ნინო შარაშენიძემ ისაუბრა.

„ანემია არსებობს ძალიან ბევრნაირი. შესაბამისად, იმისდა მიხედვით, რა ფორმის ანემი გვაქვს, შესაძლებელია, ვიმსჯელოთ, რა ტიპის პროდუქტით შეიძლება ეს უზრუნველვყოთ. ანემია ძირითადად საკვებით შეიძლება გარკვეულწილად დავაბალანსოთ, თუ ის მხოლოდ და მხოლოდ ვიტამინების დეფიციტს უკავშირდება. ეს არის მხოლოდ ფოლიუმის, B12-ის და რკინადეფიციტური ანემია. 

სწორად მომზადებული საკვები და სწორად შერჩეული კვების რაციონი ექიმს საშუალებას აძლევს, მართოს პაციენტი მედიკამენტებთან ერთად. ამოვიცანით, დავარქვით სახელი, რომ ეს არის რკინადეფიციტური ანემია, ვიწყებთ მკურნალობას, ვნიშნავთ მედიკამენტს. მედიკამენტმა უნდა შეასრულოს არამხოლოდ მისი დაგროვების ფუნქცია, არამედ უნდა მიიღოს იმ მეტაბოლიზმში მონაწილეობა, რასაც ჩვენ ყოველდღე ვახორციელებთ. შესაბამისად, წამლის დოზა, რომელსაც ვიღებთ და რაც მისი ზღვრული ნიშნულია, შეიძლება არ იყოს საკმარისი, რომ ჩვენ გავიკეთოთ მისი მარაგი. ამიტომ მე და ჩემი კოლეგები ყოველთვის ვთხოვთ პაციენტებს, მედიკამენტების პარალელურად მიიღეთ საკვები, რომელიც თქვენ გამოგადგებათ, რომელიც მოგეხმარებათ, რომ ორანიზმში რკინა მოხვდეს არამხოლოდ წამლის მიერ, არამედ ბუნებრივად. 

რკინა არის პრაქტიკულად ყველაფერში, მაგრამ სათანადო რაოდენობით, ყველაზე მეტი, მცირე ზომის ულუფაში, მაგალითად, 100 გრ. სწორად მომზადებული საქონლის ხორცი შეიცავს ყველაზე მეტ რკინას, ვიდრე ნებისმიერი სხვა პროდუქტი. მაგალითად, თუ შევადარებთ ჭარხალს და 100 გრ. საქონლის ხორცს, 100 გრ. საქონლის ხორცი შეიცავს იმდენ რკინას, რამდენსაც შეიცავს, დაუშვათ, 1 კგ. ჭარხალი. დამერწმუნებით, რომ 1 კგ. ჭარხლის მიღება არც თუ ისე ადვილია დღის განმავლობაში. გამოჩნდებიან ისეთები, ვინც გვეტყვიან, რომ დალიეთ ჭარხალი და ნებისმიერი სხვა ბოსტნეული წვენის სახით. არ არის ეს შესაძლებელი და ამასაც აქვს მარტივი ახსნა. ანემია ეს არის პროცესი, რომლის დროსაც, გარდა იმისა, რომ ჩვენ გვეწყება სიფერმკრთალე, ქოშინი, თავბრუსხვევა, გვაქვს მძიმე კლინიკური ჩივილები, ყველაზე მნიშვნელოვანი არის ის, რომ ჩვენს ორგანიზმში ზიანდება ბევრი ორგანო და ორგანოთა სისტემა. პირველ რიგში ზიანდება ლორწოვანი გარსები. ისინი გაშიშვლებულია და როდესაც ჩვენ ამ დაზიანებულ ლორწოვან გარსზე ახლადგამოწურულ მჟავე წვენებს ვსვამთ, ამ დაზიანებას კიდევ უფრო მეტად ვაღრმავეთ და ვკრავთ ძალიან მანკიერ წრეს. გვაქვს ანემია - დაზიანდა ლორწოვანი, უფრო მეტად დავაზიანეთ ლორწოვანი - გავაღრმავეთ ანემია,“ - განაცხადა ნინო შარაშენიძემ.

ექიმმა ხორცის სწორად მომზადებაზეც ისაუბრა და აღნიშნა, რომ თუკი გვინდა, ხორცმა შეინარჩუნოს კვებითი ღირებულება, მაშინ ცხელ წყალში უნდა მოვათავსოთ:

„ხორცი უნდა დამუშავდეს თერმულად სწორად - არ უნდა გადაიხარშოს, არ უნდა გადაიწვას. თუ ჩვენ ვხარშავთ ხორცს, სჯობია, რომ ის აუცილებლად მოვათავსოთ ადუღებულ წყალში. მოგეხსნებათ, თუ გინდა, რომ ნახარში იყოს გაჯერებული, მაშინ სჯობია, რომ ცივ წყალში ჩავდოთ ხორცი, რომ გამოირეცხოს მისი შემადგენელი ნაწილი, მაგრამ თუკი გვინდა, რომ თვითონ ხორცმა შეინარჩუნოს კვებითი ღირებულება, მაშინ ცხელ წყალში უნდა ჩავდოთ“, - აღნიშნა ექიმმა.

ნინო შარაშენიძემ ღვიძლის მიღებაზეც გაამხვილა ყურადღება. მისი თქმით, მართალია, ღვიძლია უამრავ რკინას შეიცავს, თუმცა მისი თერმულად დამუშავების დროს, რკინა ადვილად იშლება:

„ღვიძლი, რა თქმა უნდა, უამრავ რკინას შეიცავს, უბრალოდ მისი თერმულად დამუშავების დროს, რკინა ადვილად იშლება. ღვიძლია უნდა იყოს პრაქტიკულად უმი, უნდა დადო, გადააბრუნო 2-2 წამი. ასე მომზადებული ღვიძლის მიღება არ არის სწორი ინფექციების კონტროლის თვალსაზრისით. უმი ღვიძლის მიღება ბევრ სხვა პრობლემასთან არის დაკავშირებული,“ - განაცხადა ნინო შარაშენიძემ.

მან სტაფილოსთან დაკავშირებით ერთ საინტერესო ფაქტზე ისაუბრა: 

„სტაფილო შეიცავს ძალიან ბევრ უჯრედისს, რომელიც კარგი მოსანელებელია, შეიცავს C და A ვიტამინებს. თუმცა ერთი საინტერესო ფაქტია, თერმულად დამუშავებული, ანუ მოთუშული სტაფილო გაცილებით უფრო სასარგებლოა, ვიდრე უმი, რადგან აქტიურდება ნივთიერებები. აქაც აუცილებელია სწორად მომზადება. რატომ არის ჩინური სამზარეულო ერთ-ერთი ყველაზე ჯანმრთელ სამზარეულოდ აღიარებული? ყველაფერი მაღალ ცეცხლზე ითუშება უცბად, რომ მხოლოდ გააქტიურდეს ვიტამინები და გახდეს ადვილად შესათვისებელი  ჩვენი ორგანიზმისთვის და არ გადაიხარშოს,“ - აღნიშნა ექიმმა, ჰემატოლოგმა ნინო შარაშენიძემ.

წყარო: ​„თქვენი კლინიკა“

წაიკითხეთ სრულად