Baby Bag

რა უნდა იცოდეთ, როცა ბავშვის რაციონში თევზის ჩართვას აპირებთ

რა უნდა იცოდეთ, როცა ბავშვის რაციონში თევზის ჩართვას აპირებთ
თევზი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის ერთ-ერთი ყველაზე სასარგებლო პროდუქტია, თუმცა მისი ყველა სახეობა ამ მხრივ ერთნაირი სულაც ​არ არის. ბავშვის რაციონში თევზის ჩართვას მშობლები დიდი სიფრთხილით ეკიდებიან, რადგან ყველამ კარგად იცის, თუ რა საფრთხეების წინაშე შეიძლება დადგეს ბავშვი, რომელიც მისი ასაკისა და ორგანიზმისთვის შეუფერებელ პროდუქტს მიირთმევს. ვერცხლისწყლით მოწამვლის შემთხვევების რიცხვის ზრდამ მშობლების შიშები გააორმაგა. მართალია, ბავშვთა კვებაში გამოსაყენებელი თევზის შერჩევისას დიდი სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ, მაგრამ ზედმეტი პანიკა საჭირო ნამდვილად არ არის.

თევზის მიერ ბავშვის ორგანიზმისთვის მოტანილი სარგებელი, მისი მირთმევით გამოწვეულ პოტენციურ რისკებს ბევრად აღემატება. ჯანმრთელობის გარკვეული საფრთხეების თავიდან ასაცილებლად კი, საჭიროა, უკეთ გაეცნოთ ბავშვთა კვების პრინციპებს. ჩვენს სტატიაში გესაუბრებით თევზის იმ ნაირსახეობებზე, რომლებიც თქვენი შვილების ჯანმრთელობისთვის არანაირ საფრთხეს არ წამოადგენენ. ისწავლეთ თევზის სწორად შერჩევა და შიში დაივიწყეთ. თუ უსაფრთხო პროდუქტს შეიძენთ, შეგიძლიათ მშვიდად იყოთ, რადგან ბავშვის ჯანმრთელობას ზიანი ნამდვილად არ მიადგება.

თევზის რომელი სახეობები ითვლება უსაფრთხოდ?

თევზების გარკვეული სახეობები დიდი რაოდენომით მეთილმერკურს შეიცავს. მეთილმერკური ვერცხლისწყლის ნაირსახეობაა, რომლის დიდი რაოდენობით მიღება ორგანიზმისთვის მომწამვლელია და ტვინის უჯრედების დაზიანებას იწვევს. განსაკუთრებით დიდი რაოდენობის მეთილმერკური ისეთი თევზების ორგანიზმში გვხვდება, რომლებიც დიდხანს ცოცხლობენ და აღნაგობითაც დიდები არიან, მაგ. ზვიგენი, ხმალთევზა და ა.შ. მსგავსი სახეობის თევზებით ადამიანი არ იკვებება.

თევზის ზოგიერთი სახეობა ვერცხლისწყალს მიზერული რაოდენობით შეიცავს და მისი მიღება აბსოლუტურად უსაფრთხოა როგორც ჩვილი ბავშვებისთვის, ასევე ორსული ქალბატონებისა და მეძუძური დედებისთვისაც. თევზი და ზღვისპროდუქტები, რომლებიც ვერცხლისწყალს მცირე რაოდენობით შეიცავს, შემდეგია: ორაგული, ტილაპია, ზღვის ქორჭილა, ლოქო, ხამანწკები და კრევეტები.

რა რაოდენობის თევზის მირთმევა ითვლება ნორმად?

ბავშვის ორგანიზმმა თევზის პროდუქტების მიღებით სარგებელი რომ ნახოს, თქვენს შვილს თევზი კვირაში 2-3-ჯერ მაინც უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ ულუფების მოცულობას, რადგან ბავშვს მოზრდილის ულუფას თუ მისცემთ, ამით მის ჯანმრთელობას მხოლოდ ზიანს მოუტანთ:

  • 6 წლამდე ბავშვებმა კვირაში 130-150 გრამამდე თევზი უნდა მიიღონ
  • 6-8 წლამდე ასაკის ბავშვს 180 გრამამდე თევზი მიეცით
  • 9 წლის ასაკიდან კი ბავშვს კვირაში 300-400 გრამამდე თევზი უნდა მისცეთ

დაიმახსოვრეთ, რომ ულუფების მოცულობა განსხვავებულია მდინარეში, ტბაში ან არხში დაჭერილი თევზის შემთხვევაში. თუ ბავშვს მდინარის ან ტბის თევზს აძლევთ, 6 წლამდე ასაკის პატარას ულუფის მოცულობა 60-80 გრამამდე შეუმცირეთ, უფრო მოზრდილი ასაკის ბავშვებს კი 90-100 გრამამდე თევზი უნდა მისცეთ. თუ ბავშვს აღნიშნული ტიპის თევზს აჭმევთ, იმავე კვირაში სხვა სახის თევზის მიწოდება ნებადართული არ არის.

რა უნდა ვიცოდეთ თინუსის შესახებ?

დაკონსერვებული თინუსის მირთმევა ყველას ძალიან უყვარს, რადგან მის მომზადებაში ბევრი დრო არ იხარჯება და გემოც შესანიშნავი აქვს. უბრალო თუ გრძელფარფლიანი თინუსის ორგანიზმში დიდი რაოდენობით ვერცხლისწყალი გროვდება. უბრალო თინუსი გრძელფარფლიანთან შედარებით ნაკლებ საზიანოა, თუმცა არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მათგანს ჩართავთ ბავშვის კვების რაციონში, ნებისმიერ შემთხვევაში სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ. თუ ბავშვს თინუსს აჭმევთ, ზემოთ შემოთავაზებული ულუფების მოცულობა 2-ჯერ მაინც უნდა შეამციროთ.

რატომ უნდა ჩავრთოთ თევზი ბავშვის საკვებ რაციონში?

თევზი დიდი რაოდენობით შეიცავს ჯანსაღ ცილებს, რკინასა და მინერალებს. ანჩოუსები, ორაგული და სარდინები დიდი რაოდენობით ომეგა 3-ს შეიცავს. ეს სასარგებლო ცხიმი კი ტვინის უჯრედების განვითარებასა და გულის ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას უწყობს ხელს. ზოგიერთი სახეობის თევზი, მაგ. ორაგული ვიტამინ D-საც შეიცავს.

როგორ შევაყვაროთ ბავშვს თევზი?

თევზი ყველა ბავშვისთვის საყვარელი საკვები პროდუქტი ნამდვილად არ არის. თუ აღმოაჩენთ, რომ თქვენს შვილს მისი მირთმევა არ სიამოვნებს, მოიძიეთ სხვადასხვა რეცეპტები და თევზის გემრიელი კერძები ხშირად მოამზადეთ. ბავშვს რომელიმე მათგანი აუცილებლად მოეწონება. 
მომზადებულია parents.​com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

​როდიდან უნდა გადავიყვანოთ ბავშვი მყარ კვებაზე და რა უნდა შედიოდეს საკვებ რაციონში? - თემაზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა

​როდიდან უნდა გადავიყვანოთ ბავშვი მყარ კვებაზე და რა უნდა შედიოდეს საკვებ რაციონში? - თემაზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა

როდიდან უნდა გადავიყვანოთ ბავშვი მყარ კვებაზე და რა უნდა შედიოდეს საკვებ რაციონში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა.

რა ასაკამდე უნდა იყოს ბავშვი ბუნებრივ კვებაზე?

- დედის რძე ახალშობილი და ჩვილი ბავშვის სრულფასოვანი საკვებია. ბუნებრივი კვების გაგრძელება რეკომენდებულია 2 წლამდე, რა თქმა უნდა, 6 თვიდან დამატებით საკვებთან ერთად. 2 წლამდე ძუძუთი კვება ხელს უწყობს ბავშვის გონებრივ განვითარებას და მოზრდილ ასაკში ქრონიკული დაავადებებისა და სიმსუქნის განვითარების რისკის შემცირებას.

- რა ასაკიდან უნდა გადავიყვანოთ მყარ საკვებზე?

- დამატებითი საკვების მიღების საუკეთესო პერიოდად 6 თვის ასაკია მიჩნეული, იშვიათ შემთხვევაში, განსაზღვრული ჩვენებით და ექიმის გადაწყვეტილებით, დამატებითი კვება ინიშნება 4 თვიდან. პირველი 6 თვის განმავლობაში დედის რძე ან ხელოვნური ნარევი სრულად აკმაყოფილებს ჩვილის მოთხოვნილებას საკვებსა და სითხეზე. ბავშვის ინტენსიურ ზრდასთან ერთად იზრდება მისი კვებითი და ენერგეტიკული მოთხოვნილება, რის გამოც აუცილებელია დედის რძესთან ან ხელოვნურ ფორმულასთან ერთად დამატებითი საკვების მიწოდება. 6 თვიდან საკვების დაწყება ემყარება ასევე ბავშვის ნერვ-კუნთოვანი და საჭმლის მომნელებელი სისტემის მომწიფებას და მზაობას მიიღოს ნახევრადმყარი საკვები, ვითარდება „ღეჭვის რეფლექსი“, შეუძლია ლუკმის ფორმირება და გადაყლაპვა, იწევს საკვებისკენ და აღებს პირს, როცა შია.

- მთლიანი ულუფები უნდა მივცეთ თუ დედის რძესთან ერთად, ნელ-ნელა მივაწოდოთ სხვადასხვა პროდუქტი?

- დამატებით საკვებს მიეკუთვნება ნახევარად მყარი საკვები, როგორებიცაა: მარცვლეულის ფაფა, ბოსტენულის პიურე, ხილფაფა, ხორცისგან დამზადებული საკვები.

ბუნებრივი კვებიდან დამატებით კვებაზე გადასვლა ხორციელდება ეტაპობრივად. პირველ ეტაპზე, ბავშვი ეჩვევა საკვების კოვზიდან მიღებას, პირის ღრუში საკვების გადაადგილებას და გადაყლაპვას, ამიტომ პირველი საკვები უნდა იყოს მცირე რაოდენობის, რბილი კონსისტენციის და შეიცავდეს ერთ ინგრედიენტს.

ბუნებრივი კვება გრძელდება მოთხოვნილების მიხედვით. როდესაც ბავშვი მიეჩვევა კოვზიდან კვებას, უნდა შესთავაზოთ მრავალფეროვანი, შედარებით სქელი კონსისტენციის პიურე ან ფაფა. დაახლოებით 9 თვის ასაკიდან კი ბავშვს შეუძლია მიიღოს დაკეპილი, დაჭყლეტილი საკვები, რაც ხელს უწყობს ღეჭვის განვითარებას. დამატებითი საკვები ეძლევა 2-3 ჯერ დღეში, კვებათა შორის რეკომენდებულია წახემსება - ხილი, ორცხობილა და ა.შ.

ბავშვებისთვის საკვები უნდა მომზადდეს ყოველი კვების წინ ჰიგიენური ნორმების დაცვით და არ არის რეკომენდებული ორი ან მეტი სახეობის ახალი პროდუქტის ერთდროული მიცემა, ბავშვის შეგუება ახალ საკვებთან უნდა მოხდეს თანდათანობით. შესთავაზეთ ბავშვს დამატებითი საკვების მცირე ულუფა (1-2 კოვზი) და ყოველდღიურად გაზარდეთ საკვების რაოდენობა.

ფაფებით უნდა დავიწყოთ თუ ხილ-ბოსტნეულით, რომელი უმჯობესია?

- მკაცრი გამიჯვნა, პირველ ეტაპზე, რომელი უმჯობესია, არ გვაქვს. მარცვლეულის ფაფის დამატება იწყება უგლუტეინო მარცვლეულით, როგორებიცაა - წიწიბურა, ბრინჯი, სიმინდი.

ბოსტნეულის და ხილფაფის პიურეს დაწყება ხდება ერთი სახეობის პროდუქტით, რომელსაც თანდათან ემატება განსხვავებული ხილი და ბოსტნეული 1-2 დღიანი ინტერვალით.

- რა ასაკიდან უნდა შემოვიტანოთ რაციონში ხორცი და როგორი სახით შევთავაზოთ?

- ხორცი ჩვილის რაციონში აუცილებელია დაემატოს 7-8 თვის ასაკიდან. ხორცი მდიდარია ცილით, ასევე შეიცავს რკინას, ბ ჯგუფის ვიტამინებს, ამინომჟავებს, რომლებიც აუცილებელია ბავშვის ზრდა-განვითარებისთვის. თავდაპირველად ხორცის მიცემა უმჯობესია დაქუცმაცებული სახით, ბოსტნეულის პიურესთან ერთად, კვირაში 3-4-ჯერ. არ არის რეკომენდებული ხორცის ნახარშის, ბულიონის მიცემა 2 წლამდე. ამიტომ ხორცი იხარშება ცალკე და შემდეგ ხდება შერევა ბოსტნეულთან. ბავშვის რაციონში ხორცის დამატება უმჯობესია დავიწყოთ ფრინველის ხორცით, ინდაურით ან ქათამით, რომელიც მდიდარია სასარგებლო ნივთიერებებით, ადვილად ათვისებადია და არ იწვევს ალერგიას, შემდეგ ემატება ხბოს და კურდღლის ხორცი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად