Baby Bag

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას და რა შეცდომები არ უნდა დავუშვათ მოზარდის კვების რაციონის დაგეგმარებისას? - აღნიშნულ საკითხებზე პედიატრმა, ნუტრიციოლოგმა ნინო თოთაძემ ,,დილა მშვიდობისა საქართველოს'' ეთერში ისაუბრა. 

,,როცა ჩვენ ვსაუბრობთ ბავშვის განვითარებაზე, განსაკუთრებით, ფსიქო-მოტორულ განვითარებაზე, აქ მიდის კოგნიტური, სენსორული, ემოციური განვითარება ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის ტვინის განვითარება, რომელიც 6 თვის ასაკში (თუ მოზრდილ ადამიანს შევადარებთ) არის 30%, 3 წლის ასაკში - 80%, 5 წლის ასაკში - 90%. ძალიან ბევრი კვლევა ადასტურებს, რომ ჩვენ მიერ ნახსენებ ასაკობრივ კატეგორიაში, განსაკუთრებით, 0-3 წლის ჩათვლით, 2.5-ჯერ უფრო აქტიურია ბავშვის ტვინი, ვიდრე მოზრდილის, შესაბამისად, გააქტიურებულია მათი აღქმის, შესწავლის უნარი და ა.შ. ამიტომ, სჭირდება სწორი ჩარევა ამ პერიოდში.

პირველ რიგში, განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია გენეტიკა, რომელსაც გარემო ფაქტორებთან ერთად სჭირდება ადაპტირება და ხელშეწყობა, მისი სწორი გამოვლენის კუთხით. მეორე, ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახიდან გაგზავნილი სითბო და სიყვარული და მესამე, საკვები. რა თქმა უნდა, არსებობს ის განსაკუთრებული პროდუქტები, რომელიც ეხმარება ტვინს განვითარებაში, სწორედ მასში შემავალი კომპონენტების გამო. აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ, რომ ყველა მიკროელემენტი თუ ვიტამინი, რომელიც იმ პროდუქტების შემადგენლობაში შედის, რომლებიც ძალიან ჯანსაღია, ასევე, ამ ყველაფერს შეიცავს დედის რძეც. 

ბავშვის განვითარებისთვის აუცილებელი ვიტამინები და მიკროელემენტებია: ცილა პროდუქტები, ქოლინი, ფოლატები და იოდი, თუთია, რკინა პროდუქტები, A, B, B6, B12 ვიტამინი, პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები (ომეგა3). იმ პროდუქტებს ენიჭება უპირატესობა, სადაც განსაკუთრებულად დიდი რაოდენობითაა ჩვენს მიერ ჩამოთვლილი ვიტამინები და მიკროელემენტები.

არის პროდუქტები, რომლებსაც ბავშვები სისტემატიურად იღებენ და ამ ასაკისთვის აქტუალურია. თუმცა, არის საკვები, რომლებსაც ბავშვები ხშირად არ იღებენ,

დავიწყოთ ბოსტნეულით - ბროკოლი, ისპანახი, სალათის ბოთოლი, ყაბაყი, ნებისმიერი ფოთლოვანი ბოსტნეული, სეზონური ბოსტნეული. მათში დიდი რაოდენობით შედის უჯრედისი, ფოლიუმის მჟავა, რკინა.

მეორე მნიშვნელოვან პროდუქტი - ნაკლებად ცხიმიანი ხორცი - 6 თვის ასაკიდან კვირაში 4-5-ჯერ ღებულობენ. ინდაურის, ქათმის, საქონლის, კურდღლის ხორცი- უნდა იყოს ბავშვის ყოველდღიური მენიუს შემადგენელი ნაწილი. მის შემცველობაში უმნიშვნელოვანესია - B12, რკინა. ამერიკის პედიატრიის აკადემიის მიერ ბოლო კვლევებით დადასტურებულია, რომ 10 ბავშვიდან 1-ს რკინადეფიციტური ანემია აქვს.

მესამე მნიშვნელოვანი პროდუქტია იოგურტი. საერთაშორისო სტანდარტებით რეკომენდებულია, რომ იოგურტი და რძის პროდუქტები შეიცავდეს ზემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებს.

დილით შესაძლებელია შევთავაზოთ რძის ნაწარმი, ბურღულეული; თხილეული, თესლეული - 5 წლის ზემოთ (მთლიანი სახით მიღება არ არის რეკომენდებული, გადაცდენის თავიდან ასარიდებლად). სასურველია დილის კვება დაბალანსებული და მრავალფეროვანი იყოს. მინდა გავამახვილო ყურადღება თაფლზე, ვინაიდან თუ მას ვთავაზობთ ბავშვს, მისი წარმოება უნდა იყოს აუცილებლად მაღალი ხარისხის.

მეხუთე მნიშვნელოვანი პროდუქტი - ომეგა3-ის შემცველი პროდუქტები. თევზეული 7-8 თვის ასაკიდან შესაძლებელია აქტიურად ჩავრთოთ რაციონში, კვირაში ორჯერ. ვერცხლის წყლის შემცველობის გამო შეზღუდულია ოკეანის პროდუქტების ჭარბი რაოდენობით მიღება. ექიმის რეკომენდაციით, შესაძლოა დანამატის სახით გახდეს საჭირო ომეგა3-ის მიწოდება.

ტკბილეულის მიღება 2-3 წლამდე რეკომენდებული არ არის. თუ ბავშვის საკვები რაციონი დაბალანსებული და მრავალფეროვანია ადრეული ასაკიდან, შემდეგ წლებში უკვე ნაკლებად უჩნდება ტკბილეულის მოთხოვნილება. რაც უფრო ვანებივრებთ არასასურველი პროდუქტებით, შემდგომ მით უფრო ნაკლებად იკვებებიან ჯანსაღად. თუკი კვება დღის მანძილზე ერთეჯრადად ჩავარდება, ეს სანერვიულო არ არის, თუმცა კვირის მანძილზე არაჯანსაღი საკვები არ უნდა აჭარბებდეს ჯანსაღს.

ასაკის მატებასთან ერთად, სასურველია ბავშვმა ძილის წინ არ მიიღოს საკვები და მოხდეს შუალედის დაცვა.

წყარო: ,​,დილა მშვიდობისა საქართველო''

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მოვუაროთ კოღოს ნაკბენს ბავშვებში და რა სიმპტომები აქვს ნაკბენისგან გამოწვეულ ალერგიას?

როგორ მოვუაროთ კოღოს ნაკბენს ბავშვებში და რა სიმპტომები აქვს ნაკბენისგან გამოწვეულ ალერგიას?
როგორ მოვუაროთ კოღოს ნაკბენს ბავშვებში და რა სიმპტომები აქვს ნაკბენისგან გამოწვეულ ალერგიას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ალერგოლოგ-იმუნოლოგი ნინო მჭედლიშვილი.

​- ქალბატონო ნინო, ზაფხულში მომრავლდნენ კოღოები, როგორ ავაცილოთ თავიდან მათი ნაკბენი?

​- კოღოს კბენისგან თავის დასაცავად უმჯობესია, შეიზღუდოს გარე აქტივობა, გამთენიისას და საღამო ხანს, განსაკუთებით. მაღალტენიან გარემოში.

​სახლის გარშემო დააშრეთ გუბურები, რადგან დამდგარი წყალი კოღოების გამრავლებისთვის კარგ პირობებს იძლევა, ფანჯრებზე და კარზე გამოიყენეთ მწერისგან დამცავი ბადეები. ინსექტიციდი პერმეთრინი გამოიყენეთ ქსოვილზე შესასხურებლად (მაგალითად, კარავზე, საძილე ტომარასა და ტანსაცმელზე) მაგრამ, უშუალოდ კანზე არ უნდა დაიტანოთ.

​მწერისგან ყველაზე ეფექტური დამცავი საშუალება, რეპელენტია DEET-ის (N,N-diethyl-3-methylbenzamide) და პიკარიდინის შემცველი. ადამიანი კოღოს იზიდავს კანის სუნის, ტემპერატურის და ამოსუნთქული ნახშიროჟანგის მიხედვით. DEET-ის შემცველი ხსნარი კბენისგან ეფექტური დაცვის საშუალებას წარმოადგენს. რაც უფრო მაღალია მისი კონცენტრაცია პროდუქტში, მით ხანგრძლივია დაცვითი ეფექტი. ბავშვებში DEET-ის 10%-იანი საშუალების გამოყენება რეკომენდებულია 2 თვის ასაკიდან. დაუშვებელია DEET-ის შემცველი ხსნარის დალევა ან შესუნთქვა, ასევე დაკაწრულ ან მზისგან დამწვარ კანზე წასმა, რადგან მაღალი კონცენტრაციის შემთხვევაში ავლენს ნეიროტოქსიურ ეფექტს. შეუძლია დაშალოს მწერისგან დამცავი ბადე, სპანდექსი, ვისკოზა, ტყავი და პლასტმასის სათვალის ჩარჩო და საათიც კი.
პიკარიდინი ადამიანის კანზე ქმნის ბარიერს, რაც იცავს მწერის კბენისგან. არ აქვს სუნი, არ ტოვებს კვალს, აქვს ხანგრძლივი ეფექტი (8- 10 სთ). გამოიყენება 2 თვის ასაკიდან.
სხვა საშუალებები, როგორებიცაა: ციტრონელას ექსტრაქტი და ევკალიპტის ზეთი, ნაკლებად ეფექტურია. ციტრონელას დამცველობითი ეფექტი გრძელდება 20 წუთამდე, ევკალიპტის ზეთის - 2 საათამდე.
- რა ბუნებრივი საშუალებები გამოვიყენოთ, როცა ბავშვს ექავება ნაკბენი და შეიძლება თუ არა სპირტის წასმა?
- მწერის კბენის შემდეგ, პირველ რიგში, უნდა მოხდეს ნაკბენის გრილი, საპნიანი წყლით ჩამობანა, ცივი საფენის დადება, „calamine'' - ის ან პრამოქსინის შემცველი გელის, ლოსიონის გამოყენება. ადგილობრივი საანესთეზიო და ანტიჰისტამინური გელის ან კრემის რუტინულად გამოყენება არა არის რეკომენდებული, რადგან მზის სხივებს შეუძლიათ კანის მგრძნობელობის მომატება და კონტაქტური ალერგიული რეაქციის განვითარება. ქავილის შემცირების მიზნით, ექიმთან შეთანხმებით, შესაძლებელია დასალევად ანტიჰისტამინური პრეპარატების გამოყენება, დიდი ადგილობრივი რეაქციის შემთხვევაში კი ადგილობრივად და/ან დასალევად კორტიკოსტეროიდული საშუალებების გამოყენება სიმძიმის მიხედვით.
- რა სიმპტომები აქვს კოღოს ნაკბენის შედეგად გამოწვეულ ალერგიას?
- კოღოს ნაკბენზე ტიპურ რეაქციას მიეკუთვნება კანის სიწითლე, მცირედი შეშუპება, რომელიც პიკს აღწევს დაახლოებით 20 წუთამდე, მოგვიანებით ყალიბდება პაპულა, ახასიათებს ძლიერი ქავილი 24-26 სთ-მდე და განიცდის უკუგანვითარებას 7-10 დღეში. დიდ ადგილობრივ რეაქციას მიეკუთვნება ნაკბენი არე, რომელსაც ახასიათებს ძლიერი ქავილი, ან მტკივნეულობა, სიწითლე, სიმხურვალის შეგრძნება, შეშუპება 10 სმ-ზე მეტი დიამეტრის. რეაქცია ვითარდება კოღოს კბენიდან რამდენიმე საათში და პროგრესირებს 8-12 სთ-ის ფარგლებში, უმჯობესდება 3-10 დღეში. თუ ნაკბენი არე თვალთან ახლოსაა, განსაკუთრებით ბავშვებში, შესაძლოა, შეშუპდეს მთლიანად სახე, გაძნელდეს თვალის გახელა, კვება. დიდ ადგილობრივ რეაქციას შესაძლოა, ახლდეს კუნთების ტკივილი, ცხელება. თუმცა, ძლიერი სისტემური ალერგიული რეაქცია კოღოს ნაკბენზე ძალიან იშვიათია.
ინტერვიუში მოცემული ინფორმაცია ეფუძნება ​წყაროს
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად