Baby Bag

ხილი თუ ხილის წვენი? - რომელია უმჯობესი?

ხილი თუ ხილის წვენი? - რომელია უმჯობესი?

ნუტრიოციოლოგმა მარი მალაზონიამ მთლიანი ხილისა და ხილის წვენის სასარგებლო თვისებების შესახებ ისაუბრა. 

,,ძალიან მნიშვნელოვანი რეკომენდაციები მინდა გაგიზიაროთ, რომელიც არაერთი ორგანიზაციის მიერ არის შეჯერებული და ბავშვთა კვებისათვის განიხილება როგორც ერთ-ერთი მთავარი ღერძი. ბავშვთა ჯანმრთელობისათვის მნიშვნელოვანია ყველა ჯგუფის პროდუქტის მოხმარება, მათ შორის უპირველესად ბოსტნეულისა და ხილის.''

ნუტრიციოლოგმა განსაკუთრებით გამოყო ხილი. მან აღნიშნა, რომ საზოგადოების დამოკიდებულება განსხვავებულია მთლიანი ხილის და ხილის წვენის მიმართ:

,,რომელია უმჯობესი ბავშვისთვის მთლიანი ხილი მივაწოდოთ თუ მივცეთ ხილის წვენი. რა უპირატესობა აქვს ხილის წვენს? ხილის წვენი არის თითქოს ბევრად უფრო კომპაქტური, ადვილად მოსახმარი, იმიტომ რომ არ მოითხოვს ღეჭვას, ჩაკბეჩვას, გადამუშავებას. გარდა ამისა, ის არის ნარჩენებისგან გასუფთავებული, მოსახერხებელი ერთბაშად მისაღებად, ასევე კალორიულ შევსებას გვაძლევს ძალიან სწრაფად. ბავშვებისთვის ადვილად მისაღებია, რადგან მათ უყვართ წვენების მიღება, განსაკუთრებით თუ ტკბილია კიდევ უფრო მოსწონთ. ჩვენ აქ ვსაუბრობთ წვენზე და არა ხილის სასმელზე, რომელიც მარკეტინგულად შეფუთუფლია, უფრო ლამაზია, 100%-ით ნატურალური წვენი შეიძლება არ გამოიყურებოდეს ისე ეფექტურად, როგორც გასაყიდად გამზადებული ხილის სასმელი.''

მარი მალაზონია აღნიშნავს, ხილის წვენს თუ მთლიან ხილს შევადარებთ, ბევრად პროცესირებულია. ეს ერთი და მეორე, ძალიან მნიშვნელოვანია მცენარეული ბოჭკო, რომელიც აუცილებლად იქნება დაკარგული ხილის წვენში (დამუშავების პროცესში იკარგება). მესამე ფაქტორი - წვენი შეგვიძლია, ერბაშად დავლიოთ, მთლიანი ხილის მირთმევის შემთხვევაში კი გვჭირდება რამდენიმე ორგანოს ჩართვა, იმისათვის, რომ პროდუქტი აღვიქვათ, ჩავკბიჩოთ, დავღეჭოთ, დავაქუცმაცოთ და შემდეგ მივცეთ გზა მონელებისათვის, ამას აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა თავად ორგანიზმისათვის და  ბავშვის ჯანმრთელობისთვის. 

რატომ?

,,იმიტომ რომ დადგინდა, მაგალითად, 4 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის აუცილებელია დაახლოებით 1 ჭიქამდე ნატურალური ხილი იყოს გადანაწილებული დღის განმავლობაში. 4 -17 წლის ზემოთ ბავშვებისთვის საშუალოდ ორი ჭიქაა საჭირო (მეტ-ნაკლებობით, სხვადასხვა ფაქტორების გათვალისწინებით). ასევე გასათვალისწინებელია როგორ შეესაბამება მთლიანი ხილისა და წვენის ულუფა. მთლიანი ხილის ულუფა წვენს შეესაბამება შემდეგნაირად - 1 ულუფა ხილი არის დაახლოებით 170 გრ. წვენი, ანუ 178 მლ. მოცულობით (ჭიქაზე ოდნავ ნაკლები). ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის, იმიტომ რომ როდესაც ვსაუბრობთ პირის ღრუს ჯანმრთელობაზე, გასათვალისწინებელია ზოგიერთი წვენის მოხმარების სიფრთხილე. მაგალითად, ციტრუსის მოხმარების შემთხვევაში, ერთი მხრივ ძალიან სასარგებლოა, მეორე მხრივ კი ახასიათებს კბილებში მიკრობზარების შემთხვევაში, მათი შემდგომი დაზიანება, რაც მშობელმა აუცილებლად უნდა გაითვალსიწინოს და წვენის მოხმარების შემდეგ პირის ღრუს ჰიგიენა გამოიყენოს'' - აღნიშნულის შესახებ ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

მშობლის 10 ქცევა, რომელიც ბავშვის ტანტრუმს ამძაფრებს

მშობლის 10 ქცევა, რომელიც ბავშვის ტანტრუმს ამძაფრებს

მშობლები შვილების რთულ ქცევებს ხშირად არასწორად აფასებენ. რიგ შემთხვევაში შენიშვნის მიცემა ან კონკრეტულ ქცევაზე მშობლის მძაფრი რეაქცია ბავშვის ფრუსტრაციას და გაღიზიანებას იწვევს, რაც ყველაფერს უფრო მეტად ართულებს. ჩვენს სტატიაში მშობლის 10 ქცევას განვიხილავთ, რომელიც ბავშვებში ტანტრუმს ამწვავებს.

  • 1.მშობლის იმპულსური რეაქციები

მშობლები ძალიან ღიზიანდებიან, როდესაც ბავშვისთვის კონკრეტული ქცევის აკრძალვის შემდეგ ამჩნევენ, რომ ბავშვი კვლავ იმეორებს აღნიშნულ ქცევას. თინეიჯერულ ასაკამდე ბავშვს ქცევის კონტროლი და იმპულსების შეკავება უჭირს. ქცევის რეგულაციის სწავლა ხანგრძლივი და რთული პროცესია. როდესაც ბავშვი აკრძალულ ქცევას კვლავ იმეორებს, ​მოთმინების და სიმშვიდის გამოჩენა აუცილებელია.

  • 2.ჭარბი სტიმულაცია

ბავშვს ჭარბი სტიმულაცია ძალიან აღიზიანებს. არ არის აუცილებელი ბავშვი დღის განმავლობაში ძალიან გადავტირთოთ, თუნდაც მისთვის სასიამოვნო აქტივობებით. ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, ხმაური, თავგადასავლები ბავშვს ღლის. ჩვილებში მსგავსი გადაღლა ხასიათის ცვალებადობას და ჭირვეულობას იწვევს. სკოლამდელი ასაკის ბავშვები ჭარბი სტიმულაციის შედეგად იატაკზე წვებიან, ტანტრუმს აწყობენ, ნებისმიერ აქტივობაზე უარს აცხადებენ და ჭირვეულობენ. სასკოლო ასაკის ბავშვებში ჭარბი სტიმულაცია გადაღლას და უხასიათობას იწვევს. ისინი საშინაო და საკლასო დავალების შესრულებისას გამუდმებით დახმარებას ითხოვენ.

  • 3.ბავშვის ემოციის ამოცნობის უუნარობა

ბავშვის ხასიათის ცვლილების უკეთ გასაგებად მნიშვნელოვანია, რომ აღნიშნული ცვლილების მიზეზების დადგენა ვცადოთ. ბავშვებს საკუთარი ემოციების ვერბალურად გადმოცემა უძნელდებათ. თქვენ ბავშვს უნდა აგრძნობინოთ, რომ ის უსაფრთხო გარემოშია და თქვენს კითხვებზე პასუხის გაცემა შეუძლია. შეგიძლიათ, ბავშვის რთულ ემოციასთან დაკავშირებით თქვენი გამოცდილება გაიხსენოთ და მას გაუზიაროთ. ეს ბავშვს დაეხმარება საკუთარ განცდებზე ღიად ისაუბროს.

  • 4.ბავშვისთვის ნეგატიური ემოციების გამოხატვაში ხელის შეშლა

ბავშვებს ემოციების რეპრესიის და დამალვის უნარი არ აქვთ. მშობელი ბავშვს უნდა დაეხმაროს, რომ მან ​საკუთარი ემოციების გამოსახატად შესაბამისი სიტყვები იპოვოს. ბავშვს საკუთარი სივრცე აუცილებლად უნდა მისცეთ და ნეგატიური ემოციების შესახებ აუცილებლად უნდა ჰკითხოთ.

  • 5.ბავშვის აქტივობის შეზღუდვა

მშობლები ძალიან იღლებიან და არ ესმით, რატომ ვერ ახერხებენ ბავშვები მოსვენებას. არ აქვს მნიშვნელობა, თუ რამდენჯერ ეტყვით ბავშვს, რომ გაჩერდეს, ის მოძრაობას მაინც განაგრძობს. ბავშვებს იმდენი ენერგია აქვთ, რომ ისინი მოძრაობის დაუოკებელ სურვილს გრძნობენ. ნაცვლად იმისა, რომ მათ შენიშვნები მისცეთ, ბავშვების ენერგიას გარკვეული მიმართულება მიეცით. ბავშვთან ერთად პარკში გაისეირნეთ, ფეხბურთი ითამაშეთ ან ველოსიპედით ერთად გაისეირნეთ.

  • 6.ბავშვის ავტონომიის შეზღუდვა

​ბავშვები ხშირად აპროტესტებენ, როდესაც მშობლები მათ დახმარებას ცდილობენ, რადგან მათ ავტონომიურობის მოთხოვნილება აქვთ. მშობლებს ამის გაგება ხშირად უჭირთ და შვილების მძაფრი რეაქცია აღიზიანებთ. ბავშვებს საშუალება მიეცით, რომ რიგ შემთხვევებში დამოუკიდებლად იმოქმედონ. ამით მათ აგრძნობინებთ, რომ მიზნების მიღწევა დამოუკიდებლადაც შეუძლიათ.

  • 7.ბავშვის სუსტი მხარეების იგნორირება

ყველა ბავშვს ერთმანეთისგან განსხვავებული უნარები აქვს. ზოგიერთს კონცენტრაცია უკეთ გამოსდის, ზოგიერთი მეტად ინტუიციურია, ხოლო ზოგიერთი ძალიან მოწესრიგებული და ორგანიზებული. ნებისმიერ უნარს თავისი მეორე მხარეც აქვს. პერფექციონიზმი მუშაობისას კარგია, მაგრამ ადამიანურ ურთიერთობებში პრობლემებს ქმნის. მშობელმა ორივე მხარე სწორად უნდა დაინახოს და ბავშვი არ უნდა გააკრიტიკოს მისი სუსტი მხარის წარმოჩენის გამო, რათა მას ფსიქოლოგიური ზიანი არ მიაყენოს.

  • 8.ბავშვის თამაშისთვის ხელის შეშლა

ბავშვებს თამაშის უდიდესი მოთხოვნილება აქვთ. თამაში ბავშვის განვითარებისთვის ფუნდამენტური მნიშვნელობის მქონეა. ხშირად უფროსებს უჭირთ იმის აღქმა, რომ ბავშვი მათ სათამაშოდ ეპატიჟება და ეს ცუდ ქცევაში ერევათ. ბავშვს სურს, რომ საკუთარი ემოციები გაგიზიაროთ და თქვენთან კომუნიკაცია დაამყაროს. მიიღეთ ბავშვის შემოთავაზება, რომ თქვენთან ერთად ითამაშოს, მაშინაც კი, თუ ეს ყოველდღიურ რუტინას გირღვევთ.

  • 9.ნეგატიური ემოციის გადადება

ბავშვები გარშემომყოფების ემოციებს აირეკლავენ. ​თუ მშობლები გამუდმებით სტრესში არიან, შვილებიც მსგავს მდგომარეობაში იქნებიან. მშობლებმა ოჯახში მშვიდი ატმოსფერო უნდა შეინარჩუნონ, რათა ბავშვის განწყობაც შესაბამისი იყოს.

  • 10.არაეფექტიანი საზღვრების დაწესება

არაეფექტიანი საზღვრები და შეზღუდვები ბავშვებს აბნევს. ისინი ვერ იგებენ, რატომ დაასაჩუქრეს ერთ დღეს ტკბილეულით დაუმსახურებლად, მეორე დღეს კი ტკბილეული ვერ მიიღეს. აუცილებელია, რომ ოჯახში არსებულ წესებს ყოველთვის უერთგულოთ. როდესაც ბავშვებს გარკვეული და ჩამოყალიბებული წესები არ აქვთ, ისინი გაურკვევლობაში არიან და ხშირად ღიზიანდებიან.

მომზადებულია​ brightside.me -ს მიხედვით

წაიკითხეთ სრულად