Baby Bag

ხილი თუ ხილის წვენი? - რომელია უმჯობესი?

ხილი თუ ხილის წვენი? - რომელია უმჯობესი?

ნუტრიოციოლოგმა მარი მალაზონიამ მთლიანი ხილისა და ხილის წვენის სასარგებლო თვისებების შესახებ ისაუბრა. 

,,ძალიან მნიშვნელოვანი რეკომენდაციები მინდა გაგიზიაროთ, რომელიც არაერთი ორგანიზაციის მიერ არის შეჯერებული და ბავშვთა კვებისათვის განიხილება როგორც ერთ-ერთი მთავარი ღერძი. ბავშვთა ჯანმრთელობისათვის მნიშვნელოვანია ყველა ჯგუფის პროდუქტის მოხმარება, მათ შორის უპირველესად ბოსტნეულისა და ხილის.''

ნუტრიციოლოგმა განსაკუთრებით გამოყო ხილი. მან აღნიშნა, რომ საზოგადოების დამოკიდებულება განსხვავებულია მთლიანი ხილის და ხილის წვენის მიმართ:

,,რომელია უმჯობესი ბავშვისთვის მთლიანი ხილი მივაწოდოთ თუ მივცეთ ხილის წვენი. რა უპირატესობა აქვს ხილის წვენს? ხილის წვენი არის თითქოს ბევრად უფრო კომპაქტური, ადვილად მოსახმარი, იმიტომ რომ არ მოითხოვს ღეჭვას, ჩაკბეჩვას, გადამუშავებას. გარდა ამისა, ის არის ნარჩენებისგან გასუფთავებული, მოსახერხებელი ერთბაშად მისაღებად, ასევე კალორიულ შევსებას გვაძლევს ძალიან სწრაფად. ბავშვებისთვის ადვილად მისაღებია, რადგან მათ უყვართ წვენების მიღება, განსაკუთრებით თუ ტკბილია კიდევ უფრო მოსწონთ. ჩვენ აქ ვსაუბრობთ წვენზე და არა ხილის სასმელზე, რომელიც მარკეტინგულად შეფუთუფლია, უფრო ლამაზია, 100%-ით ნატურალური წვენი შეიძლება არ გამოიყურებოდეს ისე ეფექტურად, როგორც გასაყიდად გამზადებული ხილის სასმელი.''

მარი მალაზონია აღნიშნავს, ხილის წვენს თუ მთლიან ხილს შევადარებთ, ბევრად პროცესირებულია. ეს ერთი და მეორე, ძალიან მნიშვნელოვანია მცენარეული ბოჭკო, რომელიც აუცილებლად იქნება დაკარგული ხილის წვენში (დამუშავების პროცესში იკარგება). მესამე ფაქტორი - წვენი შეგვიძლია, ერბაშად დავლიოთ, მთლიანი ხილის მირთმევის შემთხვევაში კი გვჭირდება რამდენიმე ორგანოს ჩართვა, იმისათვის, რომ პროდუქტი აღვიქვათ, ჩავკბიჩოთ, დავღეჭოთ, დავაქუცმაცოთ და შემდეგ მივცეთ გზა მონელებისათვის, ამას აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა თავად ორგანიზმისათვის და  ბავშვის ჯანმრთელობისთვის. 

რატომ?

,,იმიტომ რომ დადგინდა, მაგალითად, 4 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის აუცილებელია დაახლოებით 1 ჭიქამდე ნატურალური ხილი იყოს გადანაწილებული დღის განმავლობაში. 4 -17 წლის ზემოთ ბავშვებისთვის საშუალოდ ორი ჭიქაა საჭირო (მეტ-ნაკლებობით, სხვადასხვა ფაქტორების გათვალისწინებით). ასევე გასათვალისწინებელია როგორ შეესაბამება მთლიანი ხილისა და წვენის ულუფა. მთლიანი ხილის ულუფა წვენს შეესაბამება შემდეგნაირად - 1 ულუფა ხილი არის დაახლოებით 170 გრ. წვენი, ანუ 178 მლ. მოცულობით (ჭიქაზე ოდნავ ნაკლები). ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის, იმიტომ რომ როდესაც ვსაუბრობთ პირის ღრუს ჯანმრთელობაზე, გასათვალისწინებელია ზოგიერთი წვენის მოხმარების სიფრთხილე. მაგალითად, ციტრუსის მოხმარების შემთხვევაში, ერთი მხრივ ძალიან სასარგებლოა, მეორე მხრივ კი ახასიათებს კბილებში მიკრობზარების შემთხვევაში, მათი შემდგომი დაზიანება, რაც მშობელმა აუცილებლად უნდა გაითვალსიწინოს და წვენის მოხმარების შემდეგ პირის ღრუს ჰიგიენა გამოიყენოს'' - აღნიშნულის შესახებ ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რჩევები დღესასწაულის შემდეგ ბავშვების ყოველდღიურობაში დასაბრუნებლად

რჩევები დღესასწაულის შემდეგ ბავშვების ყოველდღიურობაში დასაბრუნებლად

დღესასწაულის შემდგომ ბავშვების ჩვეულ რეჟიმში დაბრუნებაზე ​MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი მზიკო დალაქიშვილი ესაუბრა.

- რა ასაკიდან ენიჭება ბავშვებისთვის მნიშვნელობა დღესასწაულების აღნიშვნას? 

- დღესასწაული გულისხმობს ემოციების გაცვლას, სიხარულის გამოხატვას, სიყვარულს ერთმანეთის მიმართ. ამ მდგომარეობას ასაკი არ აქვს, ბავშვი დაბადების დღიდან საჭიროებს ემოციების გაცვლას და დადებითი ენერგიის ემოციებად მიღებას, შესაბამისად, დღესასწაულში ბავშვის ჩართულობა ყველა ასაკში მისაღებია, მთავარია, ვიცოდეთ ბავშვის განვითარების თავისებურებები და ფიზიოლოგია, არ დავარღვიოთ ბავშვის რეჟიმი ისე, რომ მისი ნერვული სისტემა დაზიანდეს, მოხდეს ზედმეტი აგზნება, რაც გამოიწვევს გაღიზიანებას და ქცევის ცვლილებებს. ზედმეტი ხმაური, ხმამაღალი გარემო, ჭარბი გამღიზიანებელი ზოგადად არღვევს ორგანიზმის ჰომეოსტაზს და მშობლებს გვმართებს ყურადღება ეს გარემო გამღიზიანებლები ვაკონტროლოთ ბავშვის განვითარებისა და ფსიქო-ემოციური მდგომარეობის შესაბამისად. ზეიმი და დადებითი ემოციების მიღება კი ყველა ასაკს უხდება!

- რა პერიოდიდან არის ასე ვთქვათ, ღირებული, რომ ბავშვს დავურღვიოთ ცხოვრების რუტინა დღესასწაულების გამო?

- გააჩნია რას ვგულისხმობთ ცხოვრების რუტინის დარღვევაში... გვიან დაძინება, ზედმეტი ტკბილეული, დიდი დოზით ტელევიზორი, ხმაურიანი გარემო და ხალხმრავლობა - ეს ბავშვობის არცერთი ასაკისთვის არ არის რეკომენდებული. თუ უბრალოდ არდადეგები იგულისხმება, სადაც ბავშვები მშობლებთან და მეგობარ-ახლობლებთან ერთად მხიარულობენ და აქვთ იმის საშუალება, რომ თავისუფლად, სტრესის გარეშე გაატარონ დრო მხიარულებაში, ამაში პრობლემას ვერ ვხედავ. მსგავსი სიტუაციები აუცილებელიც კი არის განსატვირთად და გამოცდილების მისაღებად, ახლო ადამიანებთან დიდი დოზით დროის გატარება და მხიარულება მხოლოდ კარგის მომტანია განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც მშობლებს არ გვაქვს საშუალება, წლის განმავლობაში დავუთმოთ დრო და ენერგია ჩვენს შვილებს და ვიყოთ მათი მხიარულების გამზიარებელნი.

- დღესასწაულების შემდეგ როგორ უნდა დავიწყოთ ბავშვის ემოციების და სადღესასწაულო განწყობის დარეგულირება?

- დღესასწაულის შემდეგ ყოველთვის არის რუტინულ ცხოვრებასთან დამაკავშირებელი გარდამავალი პერიოდი. სწორედ ეს გარდამავალი პერიოდია რაც ბავშვს უხეშად არ წყვეტს ერთ რეალობას და არ გადაჰყავს მეორეში. ახალი წლის პერიოდს თუ ავიღებთ, მაგალითად, ყველა მხიარულებას აქვს როგორც დასაწყისი, ისე დასასრული, ნაძვის ხეს ერთად ვრთავთ, შემდეგ ერთად ვშლით, ვინახავთ. მე პირადად, მთავარი მგონია ბავშვის ყველა პროცესში ჩართულობა (ასაკის ინტერესისა და განვითარების შესაბამისად) და ცხოვრების ციკლისა და რიტმის შეგრძნების ცნობიერება, რაც, ჩვენზე, მშობლებზეა დამოკიდებული - მათთან ერთად მოვემზადოთ დღესასწაულისთვის, ერთად ვიზეიმოთ და ერთად დავალაგოთ/ავალაგოთ საზეიმო გარემო, ასე ხელს შევუწყობთ პროცესის ჯანსაღად გავლას, გამოცდილების ინტეგრირებას, დროებით დამშვიდობებას დღესასწაულთან, მომზადებას ახალი, ხვალინდელი დღისთვის.

რჩევები ყოველდღიურობაში დასაბრუნებლად:

ჩართეთ ბავშვები სუფრის ალაგების პროცესში, ნაძვის ხეც ერთად დაშალეთ, გააზიარეთ ამ დღესასწაულის კარგი ემოციებისა და შთაბეჭდილებების შესახებ, მოყევით და ბავშვსაც მოუსმინეთ, რა იყო კარგი, ასევე თქვით და მოუსმინეთ, რა მოგენატრათ ყოფითი რუტინული ცხოვრებიდან, ბაღი, სკოლა, მეგობრები, მასწავლებლები, მეცადინეობა, სპორტზე სიარული.... თქვენც უდავოდ  გექნებათ თქვენი საყვარელი საქმე და სიტუაციები, რაც მოგენატრებოდათ, გააზიარეთ ეს. ერთად უთხარით მადლობა დღესასწაულს და დასვენების პერიოდს დაემშვიდობეთ, რომელიც აუცილებლად დაბრუნდება! წელიწადი ხომ რამდენჯერმე გვთავაზობს სხვადასხვა ჩვენთვის საყვარელ დღესასწაულს, ამის გაზიარებაც დაეხმარება ბავშვს, გაუშვას რაც იყო, დაუბრუნდეს აწმყოს და ჰქონდეს მოლოდინი მსგავსი სიტუაციის, დღესასწაულის მოსვლის! დაუბრუნდით იმ ყოველდიურობას, რომელიც შესაძლოა არც კი იცით, მაგრამ შესაძლოა, მოგენატრათ კიდეც. დიალოგში აზრები ლაგდება და ცნობიერდება ის, რაც არის ჩვენში, ამიტომ გირჩევთ დიალოგს ბავშვთან, ასაკისა და განვითარების შესაბამისად.

გავაცილოთ დღესასწაული, რომ მოგვენატროს და მისი მოსვლა ხელახლა იქცეს დღესასწაულად!

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

წაიკითხეთ სრულად