Baby Bag

„არავითარ შემთხვევაში პური არ უნდა იყოს ჩაფხვნილი საკვებში,“ - პედიატრი ინგა მამუჩიშვილი ჩვილ ბავშვთა დამატებითი კვების შესახებ

პედიატრმა ინგა მამუჩიშვილმა ჩვილ ბავშვთა დამატებითი კვების შესახებ საუბრისას ის საკვები პროდუქტები დაასახელა, რომელიც ბავშვს მყარ კვებაზე გადასვლისას უნდა მივცეთ:

„როდესაც ვიწყებთ დამატებით კვებას, ბავშვს უნდა დავუწყოთ ქარხნული წესით დამზადებული ფაფებით კვება. ის ძირითადი ინგრედიენტები, რომელიც დანამატის სახით შედის ბავშვთა კვებაში, გათვლილია პატარას სწორ ფიზიკურ და ფსიქომოტორულ განვითარებაზე. აუცილებლად საკვები უნდა იყოს ისეთი კონსისტენციის, რომ ბავშვი მიეჩვიოს ღეჭვითი რეფლექსების შესრულებას. პირველი ღეჭვითი რეფლექსი ბავშვს 4 თვის ასაკიდან უმუშავდება. ბრუნვითი ღეჭვითი რეფლექსები უვითარდება 12 თვის ასაკიდან. ფაფები უნდა იყოს ისეთი კონსისტენციის, რომ ბავშვმა შეძლოს ის შემოაბრუნოს პირში, დაღეჭოს. ეს აუცილებელია შემდგომში უკვე ბავშვის პირის აპარატის, მისი არტიკულაციის, ღეჭვითი რეფლექსების გამომუშავებისთვის. იმისთვის, რომ  3-4 წლის ასაკამდე ბავშვი არ იყოს მიბმული დაბლენდერებულ საკვებზე. კვება დავუწყოთ კოვზით უსათუოდ და ბავშვი არ იყოს მიჩვეული ბოთლით კვებაზე. ზოგიერთი 3 წლის ასაკამდე ბოთლით კვებავს ბავშვს, იმიტომ, რომ მიაჩვიეს ასე. ბავშვს უბლენდერებენ, უთხელებენ ფაფებს, ოღონდ როგორღაც შეჭამონ. ამას მე ვეძახი ქცევით დევიაციას, რომელსაც მშობლებიც ჩავდივართ, რომ გავიმარტივოთ ცხოვრება. ქართველებს გვაქვს ასეთი პრობლემა, რომ ბავშვმა ოღონდ ჭამოს და რა სახითაც უნდა იმ სახით მიიღოს, ნებისმიერი სახით.

თავდაპირველად ვიწყებთ ბურღულის ფაფით. ყოველთვის დავიცვათ ექიმის რეკომენდაცია, რომელ თვეზე რომელი ახალი საკვები შევიტანოთ ბავშვთა კვებაში. 7 თვის ასაკიდან ჩავრთოთ ხორცი, ხორცის ბულიონი - არავითარ შემთხვევაში! ბავშვს არ აქვს ბულიონის გადამუშავების უნარი და ის ამოღებულია 2 წლის ასაკამდე. პირველ რიგში, ჩავრთოთ ფრინველის ხორცი, ქათმის ხორცი, ხბოს ხორცი. თევზი 8 თვის ასაკიდან შედის ბავშვის რაციონში. კვერცხის შეტანა ხდება 8-9 თვის ასაკიდან. ჩვენ რეკომენდაციას ვუწევთ მწყერის კვერცხს, რომელიც მარტივად მოსანელებელია და ჰიპოალერგიულია. ძროხის ცილა, რომელიც ძალიან ტოქსიურია, ბავშვისთვის ძალიან რთული მოსანელებელია. ძროხის რძე დავიწყოთ ერთი წლის ასაკიდან. 8 თვის ასაკიდან შეიძლება დავიწყოთ პურის გამოყენება. არავითარ შემთხვევაში პური არ უნდა იყოს ჩაფხვნილი საკვებში. პურის გამოყენებას ვიწყებთ იმიტომ, რომ ბავშვმა ღეჭვა ისწავლოს. ბებიები თვლიდნენ, რომ ჩაფხვნილი პურით უკეთ ნაყრდება ბავშვი, მაგრამ დანაყრებაში არ არის საქმე, საქმე სარგებლიანობაშია. რას ვაჩვევთ ბავშვს და რატომ ვაჩვევთ,“- აღნიშნულ საკითხზე ინგა მამუჩიშვილმა რადიო „იმედის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „იმედი“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

- როდესაც ბავშვი გამუდმებით უხეშობს, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

ზოგადად ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. როდესაც პრობლემურ ქცევასთან გვაქვს საქმე, ამ შემთხვევაში, ბავშვის გამუდმებულ უხეშობასთან და ხშირად მეორდება შემანარჩუნებელი შედეგი, ანუ განმტკიცება, გამორიცხულია ამ ქცევას არ ჰქონდეს წინაპირობა. ქცევათმეცნიერება (ბიჰევიორიზმი) ყველაზე ეფექტურად გვეხმარება ქცევის მართვაში, ხოლო ქცევის მომავალში გამოვლენას და დასწავლას განაპირობებს შედეგები, რომლებიც მოსდევს მას. ანუ შედეგი, რომელიც იწვევს ქცევის გამოვლენის ზრდას. თუკი ბავშვი უხეშობით, ფიზიკური აგრესიით, ყვირილით არასასურველი ქცევით აღწევს სასურველს მაგალითად:

  1. სასიამოვნო სტიმულის მიღება - მაღაზიაში უნდოდა კანფეტი, არ ყიდულობდნენ, მან იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: მიიღო სასურველი და უყიდეს;
  2. არასასიამოვნოს თავიდან არიდება - არ უნდა დაყრილი სათამაშოების ალაგება. იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: დავალება არ შეასრულა, ოღონდ დამშვიდებულიყო და ამ დავალების შესრულება აღარ მოსთხოვეს.

შესაძლოა და ხშირია ეს იყოს ყურადღების მიღებისთვის გამოვლენილი ქცევა ან სხვისი ყურადღების თავიდან აცილებისთვის. იმისათვის, რომ გავიგოთ ქცევის ფუნქცია და შედეგის მასზე ზემოქმედება, სპეციალისტები პრობლემური ქცევის დროს ვაგროვებთ და მშობელსაც ვთხოვთ ABC (Antecedent-Behavior-Consequence - წინაპირობა, ქცევა, შედეგი) მონაცემების შეგროვებას და შემდგომ ამ მონცემების ნიადაგზე გარკვეული სტრატეგიების დასახვას.

ქცევას თუ არ ექნება ის შედეგი, რისთვისაც ხორციელდება, ადრე თუ გვიან ჩაქრება და საბოლოოდ გაქრება. შესაძლოა, გარკვეული პერიოდი ქცევისაფეთქება გამოიწვიოს, მაგრამ საბოლოოდ, მაინც გაქრება. თუმცა, უნდა გავითვალისწინოთ ინდივიდუალიზმი, რომელიც ასევე გააჩნია ქცევას. ძველი და ჩვევაში გადასული ქცევის გაქრობა რთულია, ახლის გაცილებით მარტივი. შესაბამისად, მშობელი უნდა ეცადოს გაარკვიოს რა არის წინაპირობა აღნიშნული ქცევების და რა მოყვება, რა ინარჩუნებს მათ. თუკი თავად ვერ ახერხებს და უჭირს გამკლავება, მაშინ უნდა მიმართოს სპეციალისტს. მოდით, კიდევ ერთხელ ჩამოვთვალოთ რა შეიძლება იყოს აღნიშნული ქცევის განხორციელების მიზეზები: 

1. სასურველის მიღება;

2. იმპულსურობა;

3. ყურადღების მიპყრობა;

4. არახელსაყრელი გარემო;

5. იმიტირება (მიბაძვა) ოჯახის წევრის, მულტფილმის გმირის და ა.შ.;

6. თავდაცვა;

7. უნარების ნაკლებობა ( არ იცის როგორ მოითხოვოს რაიმე ან ლექსიკური მარაგი არ აქვს);

8. სტრესი (ოჯახის სირთულეები);

9. ემოციური ფონი (იმედგაცრუება, ყურადღების ნაკლებობა);

10. ფიზიოლოგიური მდგომარეობა, რუტინის დარღვევა, უძილობა, შიმშილი.

- რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება?

- იმ მომენტში არ ამახვილებთ ყურადღებას, არ ეჩხუბებით, არ ავლენთ საპასუხო აგრესიას, არ იცინით, არ ახალისებთ. როდესაც ქცევის გამოვლენა დასრულდება, ვასწავლით გამოხატვის სწორ ფორმას (სასურველის მოთხოვნის, არასასურველის თავიდან არიდების და ა.შ). ეს იმ შემთხვევაში თუკი ბავშვს მიმართული მეტყველება ესმის და თუ არა, მაშინ სხვა სტრატეგიების გამოყენება შეგვიძლია, მაგალითად, ალტერნატიული კომუნიკაცია, ჟესტით მოთხოვნა და ა.შ

- რამდენად ეფექტურია, რომ ასეთ დავაიგნოროთ?

რაც შეეხება იგნორს, აღნიშნული სტრატეგია ქცევის გამოყენებით ანალიზში ნამდვილად არსებობს და ჰქვია დაგეგმილი იგნორი, თუმცა, ეს ძალიან დიდი სიფრთხილით უნდა გამოვიყენოთ და მხოლოდ გარკვეულ სიტუაციებში, ისიც სპეციალისტთან შეთანხმებით. უნდა აღვნიშნოთ, რომ ამ დროს ვაიგნორებთ ინდივიდის ქცევას და არა თავად ინდივიდს.

როცა ბავშვი ხდება აგრესიული, ვიწყებთ ძიებას, გვიჩნდება კითხვას რატომ? მშობელმა ყველა გარემოში უნდა გააანალიზოს აღნიშნული ქცევა და თუ ვერ იგებს მიზეზს, მიმართოს სპეცილისტს. მნიშვნელოვანია ერთი აღზრდის სტილი ოჯახში, არასწორია, როდესაც ოჯახის ერთი ან რამოდენიმე წევრი რაღაცას უკრძალავს და სხვები ნებას რთავენ.

- მშობლის მხრიდან, რა სახის კომუნიკაციამ შეიძლება გაამწვავოს მდგომარეობა?

მშობლის მხრიდან აგრესიაზე აგრესიით პასუხმა ერთმნიშვნელოვნად შესაძლოა გაამწვავოს მდგომარეობა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად