Baby Bag

„როგორ შევარჩიოთ კარგი სკოლა?“ - გია მურღულიას საინტერესო პასუხი

„როგორ შევარჩიოთ კარგი სკოლა?“ - გია მურღულიას საინტერესო პასუხი

ფილოლოგიის დოქტორმა გია მურღულიამ ბავშვის აღზრდაში სკოლის როლისა და დანიშნულების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ სკოლამ ბავშვს ნებისყოფა, შრომისმოყვარეობა და მიზანსწრაფულობა უნდა ასწავლოს:

„ადამიანს ნებისყოფა თუ არ აქვს, წასულია იმის საქმე. ის პიროვნებადაც ვერ შედგება. ვერცერთ საქმეს ვერც ბოლომდე განახორციელებს, ვერც ხარისხიანად გააკეთებს. შრომისმოყვარეობა, უნდა ისწავლებოდეს თუ არა ეს? რა თქმა უნდა, უნდა ისწავლებოდეს. ნებისყოფა, შრომისმოყვარეობა, მიზანსწრაფულობა, ალგორითმის გააზრების უნარი, ​ეს უნდა მასწავლოს მე სკოლამ, ოჯახმაც უნდა მასწავლოს. არანაკლებ მნიშვნელოვანია ღირებულებათა სისტემის ჩამოყალიბება ჩემში. ეს დედამ და მამამ უნდა მასწავლოს, პირველ რიგში, რომ კარგი ადამიანი ვიყო, არ შევეცადო სხვისი უბედურების ხარჯზე შევქმნა ჩემი ბედნიერება, არ ვიყო მიმტაცებელი, მომხვეჭელი. ეს მაგალითებით, ლიტერატურით, ისტორიით უნდა მასწავლონ. ეს საგნები რისთვის არის, რისთვის ისწავლება? ყველა საგანს თავისი ფუნქცია აქვს.“

გია მურღულიამ საინტერესო პასუხი გასცა კითხვას, თუ როგორ უნდა შევარჩიოთ კარგი სკოლა ბავშვისთვის:

„ხანდახან მეკითხებიან: „როგორ შევარჩიოთ კარგი სკოლა?“ მიდი და პირველ რიგში, ეს იკითხე: „როგორია თქვენს სკოლაში აღზრდის სისტემა?“ ეს არის პირდაპირი ნიშანი იმისა, რამდენად ხარისხიანია ეს სკოლა. მარტო ჩემზე რომ იყოს დამოკიდებული, ყველა სკოლის შესასვლელში მივაწერდი გურამიშვილის სიტყვებს: „ყმაწვილი უნდა სწავლობდეს საცნობლად თავისადაო: ვინ არის, სიდამ მოსულა, სად არის, წავა სადაო.“ ​სამივე დროში უნდა მოააზრებინო ბავშვს თავისი თავი, როგორც თვითონაც სამსახოვანს. ნებისმიერი ჩვენგანი ინდივიდია, მეორე თქვენგანი არც აქამდე ყოფილა, არც დაიბადება. თქვენ ხართ განუმეორებელი. მეორე მხრივ, თქვენ წარმოადგენთ ჩვენს ქვეყანას, ხართ ქართველი, მესამე მხრივ, თქვენ ხართ ზოგადად ადამიანი, კაცობრიობის შვილი ხართ. სამივე ამ განზომილებაში თქვენ უნდა გაიაზროთ ვინ ხართ თქვენ, საიდან მოდიხართ, სად ხართ და საით მიდიხართ.“

გია მურღულიას თქმით, პასუხისმგებლობა აღზრდაში გადამწყვეტ ფუნქციას ასრულებს:

„როგორ ფიქრობთ, ​სიტყვა „პასუხისმგებლობა“ აღზრდაში რა ფუნქციას ატარებს?! ძალიან დიდსაც და გადამწყვეტსაც, იმიტომ, რომ რაღაც იცოდე, ერთია და ამ შენი ცოდნის მიხედვით იცხოვრო, ეს სულ სხვა რამ არის. ღმერთმა სამყარო რომ შექმნა, შექმნა წესრიგი. შენი ცოდნა უნდა გაძლევდეს შესაძლებლობას, რომ მიხვდე, რა არის ეს წესრიგი. ეს ნახევარია საქმის. მეორე ნახევარი არის ის, რომ შენ თვითონ შექმნა შენი ცხოვრებით შენი საკუთარი წესრიგი. შენს ცხოვრებას გამართლება აქვს მხოლოდ მაშინ, თუ შენ ყველაფერს დაძლევ და იმაში ჩაერთვები, რისთვისაც დაიბადე ამ ქვეყანაზე.“

​ყველა მასწავლებელს აქვს შეცდომა ან ფიქრი შესაძლო შეცდომაზე. მე მქონია მარცხი და მიფიქრია, რა დავაკელი ამ ბავშვს?! დიდი მნიშვნელობა აქვს ბევრ გარემოებას: რა ოჯახში იზრდება ბავშვი, როგორი გარემოა ამ ოჯახში, როგორია ურთიერთობა მშობლებს შორის, როგორია მისი ბუნება. ფრანგი განმანათლებლები ამბობდნენ, რომ აღზრდით ყველაფრის შეცვლა შეიძლება. ზოგიერთები ფიქრობდნენ და ახლაც ფიქრობენ, რომ ადამიანის ბუნება ზოგჯერ შეუძლებელს ხდის იმას, რომ აღზრდა შედეგიანი იყოს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე გია მურღულიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის კოდი“ ისაუბრა.

​„დღის კოდი“ 

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ყველაფრის სათავე ის არის, ადამიანში ადამიანი აღზარდო“ - გია მურღულია
​ამის შესახებ ფილოლოგი, პედაგოგი გია მურღულია სოციალურ ქსელში წერს

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ბავშვის გარემოცვის შერჩევისას?

რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ბავშვის გარემოცვის შერჩევისას?

ხშირად მშობლებს ბავშვების გარემოცვა არ მოსწონთ, ჰგონიათ რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენენ მათ შვილებზე. რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ამ კუთხით? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგი მარიამ შოვნაძე ესაუბრა.

- ხშირად მშობლებს ბავშვების გარემოცვა არ მოსწონთ, ჰგონიათ რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენენ მათ შვილებზე. რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ამ კუთხით?

- მეგობრობა ბავშვების ცხოვრების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ნაწილია, რომელიც აქტუალური 3 წლიდან და ხშირ შემთხვევაში, უფრო ადრეც ხდება. ბავშვის ურთიერთობა თანატოლებთან პირდაპირ გავლენას ახდენს მის კეთილდღეობაზე, ფსიქო-ემოციურ მდგომარეობაზე და რა თქმა უნდა, შესაძლებლობას აძლევს მიიღოს სოციალური გამოცდილება, ისწავლოს, განავითაროს და გამოიყენოს სოციალური უნარები, რის შედეგადაც შესაძლოა, ჩამოაყალიბოს სხვებთან გრძელვადიანი და ჯანსაღი ურთიერთობები. 

ძალიან მნიშვნელოვანია, მშობლები აცნობიერებდნენ ბავშვების ცხოვრებაში მეგობრობის მნიშვნელობას და ხელს უწყობდნენ შვილებს დაამყარონ თანატოლებთან ურთიერთობა, მიიღონ სოციალური გამოცდილებები. თუმცა არის შემთხვევები, როდესაც მშობელი ღელავს, რომ მეგობარი მის შვილზე ნეგატიურ გავლენას ახდენს და უკრძალავს ურთიერთობას. როგორც წესი, ასეთ შემთხვევებში აკრძალვის შედეგად ბავშვი მაინც აგრძელებს მეგობრობას თანატოლთან, მაგრამ უკვე მშობლისგან დამალულად. მოვლენების ასეთი განვითარება, რა თქმა უნდა, აისახება, როგორც ბავშვის და მშობლის ურთიერთობაზე, ამავდროულად ბავშვის და მისი მეგობრის ურთიერთობაზე. თუნდაც მომავალში, სირთულე რომ აღმოაჩინოს მეგობრულ ურთიერთობაში, მას გაუჭირდება მშობელს მიმართოს და მასთან გააზიაროს საკუთარი გამოცდილება.ასე რომ, კითხვაზე რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის მხრიდან უხეში ჩარევა ასევე კითხვით მინდა გიპასუხოთ, რამდენად ვუწყობთ აკრძალვით ხელს ბავშვმა მიიღოს საკუთარი, პირადი სოციალური გამოცდილება?! ყოფილა შემთხვევები, როდესაც მასწავლებელი უკრძალავს ორ კლასელს მეგობრობას, ეს დაუშვებელია განსაკუთრებით სკოლაში, რადგან ეს არ არის პრობლემის მოგვარების კონსტრუქციული გზა და ამავდროულად ბავშვებისთვის შესაძლოა ჩაგვრის მაპროვოცირებელი გახდეს.

- არის თუ არა ეს ბავშვის პირადი სივრცის დარღვევა?

- რა არის პირადი სივრცე და პირადი საზღვრები. პირადი საზღვრები ეს არის როგორც საკუთარი საჭიროებების გაგება და პატივისცემა, ამავდროულად გარშემომყოფი ადამიანების საჭიროებების გაგება და პატივისცემა. პირადი საზღვრები გულისხმობს იმ წესებსა და საზღვრებს, რომელთა მიხედვითაც განისაზღვრება, თუ როგორ ვიქცევით სხვა ადამიანებთან და როგორ იქცევიან ისინი ჩვენთან. ჯანსაღი პირადი საზღვრები საშუალებას აძლევს ბავშვს ისწავლოს თუ როგორ აიღოს პასუხისმგებლობა საკუთარ ქმედებებზე, ამავდროულად ეხმარება თავი აარიდოს ისეთ სიტუაციებს, სადაც უსამართლოდ ან არასათანადოდ აიძულებენ, უბიძგებენ პასუხისმგებლობის აღებას სხვა ადამიანების ემოციებსა და ქმედებებზე. კარგად განვითარებული საზღვრების არსებობა ხელს უწყობს ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებას და ამავდროულად ეხმარება ბავშვს დროულად ამოიცნოს და თავი აარიდოს მანიპულირებას, გარეშემომყოფი ადამიანების მხრიდან არასათანადო მოპყრობას. თუ მივცემთ ბავშვს პირადი გამოცდილების მიღებისა და პასუხისმგებლობის აღების შესაძლებლობას, ეს ხელს შეუწყობს სოციალური უნარების განვითარებას და მომავალში ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებას.

- თუ მშობელი დარწმუნებულია, რომ ესა თუ ის გარემოცვა მის შვილს ზიანს აყენებს, როგორ უნდა მიაწოდოს სწორად ინფორმაცია?

- დიახ, არის შემთხვევები, განსაკუთრებით მოზარდობის პერიოდში, როდესაც მოზარდი არის იმ გარემოცვაში, სადაც რისკისშემცველ ქცევას ავლენენ. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია დავაკვირდეთ და გავიგოთ რა არის ამის წინაპირობა, იქნებ მას ურთიერთობების ფორმირება ან შენარჩუნება უჭირს?! მნიშვნელოვანია, მშობელს და შვილს შორის შედგეს დიალოგი და არა მონოლოგი. პირველ რიგში, უნდა წავახალისოთ მშობელს და შვილს შორის ღიაობა, სანდოობა. დიალოგის პროცესში ხელი უნდა შევუწყოთ დააკვირდეს საკუთარ ურთიერთობებს, შეაფასოს როგორ გრძნობს თავს, ყოფილა თუ არა შემთხვევა, როდესაც საფრთხე შეექმნა მას ან მის თანატოლს, რა არის ამ ურთიერთობების ძლიერი და სუსტი მხარეები, როგორ წარმოუდგენია მომავალში ეს ურთიერთობები და ა.შ. ასევე მშობელს, შეუძლია გაუზიაროს საკუთარი გამოცდილებები, როგორც ჯანსაღი, ასევე არაჯანსაღი ურთიერობების მაგალითები და რაც მთავარია, თუ მოზარდმა საუბარი დაიწყო, აუცილებლად მოუსმინეთ და არ შეაწყვეტინოთ.

- რა სახით ჩარევა ახდენს ბავშვზე უარყოფით ზეგავლენას? შესაძლოა თუ არამშობლისა და შვილის ურთიერთობაზე ნეგატიურად იმოქმედოს?

- არასასურველია მშობლის მხრიდან მონოლოგი, ლექციის წაკითხვა, აკრძალვა, სხვა თანატოლის დაკნინება, გაუფასურება. როგორც აღვნიშნე, აკრძალვა ბავშვს, მოზარდს უბიძგებს მალულად გააგრძელოს ურთიერთობა. ეს ნიშნავს, რომ მთელი ყურადღების ფოკუსს მიმართავს ურთიერთობის დამალავაზე და არა პრობლემაზე, რომელიც შესაძლოა მეგობართან ურთიერთობაში მართლაც არსებობდეს. გარდა ამისა, ამ გზით იკარგება კონტაქტი მშობელს და შვილს შორის, ღიაობა და სანდოობა. უმჯობესია, ყოველთვის წავახალისოთ დიალოგი,მოვუსმინოთ ბოლომდე, არ შევაწყვეტინოთ შეფასებებით, განვიცადოთ ბავშვის ემოციები და ბოლოს მივცეთ საშუალება იმსჯელოს, შეაფასოს საკუთარი ქცევა თუ გამოცდილება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად