Baby Bag

„სიყვარულის ქიმია არის ძალიან მძლავრი კოქტეილი, ეს არ არის ერთი ნივთიერება,“ - გიორგი ღოღობერიძე

„სიყვარულის ქიმია არის ძალიან მძლავრი კოქტეილი, ეს არ არის ერთი ნივთიერება,“ - გიორგი ღოღობერიძე

ექიმი გიორგი ღოღობერიძე სიყვარულის ქიმიის შესახებ საუბრობს. ის აღნიშნავს, რომ სიყვარულის ქიმია მძლავრი კოქტეილია, რომელიც ცვლილებებს განიცდის:

„სიყვარულის ქიმია არ არის ერთი ნივთიერება, ეს არის კოქტეილი, ძალიან მძლავრი კოქტეილი, რომელიც იცვლება და იცვლება. ​სიყვარული ჩვენ შეიძლება დავყოთ სამ ეტაპად. თითოეულ ეტაპზე მაგიური მოქმედების ჰორმონები არის ხოლმე ჩართული. პირველი ეტაპი არის მოწონების მომენტი, დაინახე და უკვე მოგეწონა. ჩვენს ორგანიზმში ავტომატურად დაიწყება ესტროგენისა და ტესტოსტერონის გამოყოფა. მეორე ეტაპი უკვე მძლავრია. ეს არის გატაცება. ის ადამიანი ხდება ჩვენი ყოველდღიური ფიქრების წყარო. ამ შემთხვევაში პირველი ჰორმონი, რომელიც გამოიყოფა არის ნორეპინეფრინი. გვეძლევა მოტივაცია, რომ მეტი გავიგოთ, მეტი ვიცოდეთ. გუგები გვიფართოვდება, გულისცემა გვიხშირდება. პირი ღია გვაქვს, იმიტომ, რომ ბევრი ჰაერი გვჭირდება. ნორეპინეფრინს მოსდევს დოპამინი. დოპამინი გვხდის იმ ადამიანზე დამოკიდებულს. მის გარეშე ყოველდღიურობა ნაკლებად წარმოგიდგენია. ამას აძლიერებს ფენილეთილამინი, ეს არის მედიატორი, მუცელში რომ ტოვებს პეპლების განცდას. ცოტათი ქვეითდება სეროტონინი. როგორც კი სეროტონინი დავარდება, ის ადამიანი ხდება ჩვენი აკვიატება. ჩვენ უკვე აღარაფერი აღარ გვაინტერესებს, გარდა იმისა.“

გიორგი ღოღობერიძის თქმით, გატაცებიდან ადამიანი რომანტიკულ სიყვარულზე გადადის, რომელიც ძალიან მძლავრია:

„გატაცება შეიძლება გადავიდეს ძალიან მძლავრ ეტაპზე და​ ეს არის რომანტიკული სიყვარული. ამ ეტაპზე ირთვება უმძლავრესი მედიატორები: ოქსიტოცინი, ვაზოპრესინი და ენდორფინები. როგორც კი გამოიყოფა ოქსიტოცინი, სიყვარული იცვლება. ახლა უკვე შენ გაქვს პასუხისმგებლობა ამ ადამიანის მიმართ, შენ გინდა მას უერთგულო, შენ ხარ მასზე პიროვნულად დამოკიდებული. ვაზოპრესინი ოქსიტოცინის ამ მოქმედებას კიდევ უფრო ამძაფრებს. გაქვს სურვილი, რომ ნებისმიერი რამისგან დაიცვა შენი მეორე ნახევარი, თუკი მას რამე საფრთხე ემუქრება. მამაკაცები უფრო ნაკლებად თმობენ ხოლმე მეორე ნახევარს, ვიდრე ქალები. სტატისტიკურად, როდესაც საქმე ეხება დაშორების ეტაპს, მამაკაცები უფრო ნაკლებად თმობენ ხოლმე, ვიდრე ქალები.“

გიორგი ღოღობერიძე აღნიშნავს, რომ ჩვენ მარტივად ვპატიობთ ადამიანებს, რომლებიც გვიყვარს:

„ჩვენ შეიძლება ყოველდღიურობაში ვიკამათოთ და რაღაცები გვეწყინოს. ​იმ ადამიანთან, ვინც გვიყვარს, ეს მომენტი არ გვაქვს. ენდორფინები არის ბუნებრივი ტკივილგამაყუჩებლები, რომლებიც წყენას მარტივად მიგავიწყებენ. ადამიანს შეგიძლია მარტივად აპატიო ეს ყოველივე. საკმარისია ჩვენ იმ ადამიანის გარეშე 1-2 დღე გავატაროთ და ჩვენს თავის ტვინში ავტომატურად გამოიყოფა სტრესული ჰორმონები. თუ ის ადამიანი არ ნახე, აღარაფერი არ გსიამოვნებს. თუ ეს ყველაფერი მთავრდება იმით, რომ ეს ადამიანი არ გპასუხობს ამ ყოველივეზე, მაშინ ორგანიზმი გადადის უკვე ძალიან მძიმე მდგომარეობაში. ეს არის სიყვარულის კოქტეილი, რომელიც ადამიანს აქვს.“

„როდესაც ადამიანი შეყვარებულია, ამ მედიატორების ზემოქმედებით მადა უქვეითდება, ​იწყება უძილობის განცდა, ენერგია ისე იზრდება, რომ მზად ხარ ყველაფერს გაუმკლავდე, რაც კი ცხოვრებაში შეიძლება შეგხვდეს, თვითშეფასება კიდევ უფრო მაღალია. აქამდე არავინ და არაფერი იყავი, ახლა შეიძლება სამყაროს ცენტრი იყო იმ ადამიანისთვის. თუ აქამდე ჩაკეტილი იყავი, ახლა მოსაუბრე ხდები. ყველაფერზე ხარ წამსვლელი, ოღონდ ბევრი რამ გაიგო მასზე. არ ხარ კრიტიკული მის მიმართ, მასში ყველაფერი მოგწონს. როდესაც ჩვენ ვიღაც გვიყვარს, სამედიცინო ენაზე შეიძლება ითქვას: „მეოქსიტოცინები.“ ეს იმას ნიშნავს, რომ სიყვარული არის ძალიან მძაფრი,“- აღნიშნულ თემაზე გიორგი ღოღობერიძე ტელეკომპანია „პოსტივის“ გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ საუბრობს.

წყარო:​ „პოსტ ალიონი“ 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფ​ი“)

„ჩვენ თვითონ ვაპრობლემებთ ბევრ რამეს, ყველაფერი შეგიძლია დაამძიმო და ყველაფერი შეგიძლია შე...
​ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ ემოციური ინტელექტის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ადამიანები პრობლემებს ხშირად თავად ქმნიან:„ყველაფერი შეგიძლია დაამძიმო და ყველაფერი შეგიძლია შეამსუბუქო. ​ჩვენ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი?

ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი?
ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნანა ფაცაცია.

- მშობლების მხრიდან შექებაზე მეტად ბავშვების გაკრიტიკება რამდენად ცუდია მათი ფსიქიკისთვის და უშლის თუ არა ხელს განვითარებაში?

- ზოგადად, ძალიან მნიშვნელოვანია ადეკვატური უკუკავშირი მშობლების მხრიდან ბავშვის ქცევაზე. რა თქმა უნდა, უმჯობესია აქცენტი დადებითზე გაკეთდეს, რათა უფრო მეტად განვამტკიცოთ მოზარდის პოზიტიური ქცევა. თუმცა, თუ ბავშვი იქცევა ისე, რომ მშობელს ან უფროს ადამიანს ეს არ მოსწონს, საჭიროა ფაქიზად მივცეთ უკუკავშირი, რასაც, მოდი, კრიტიკას ნუ დავარქმევთ. ავუხსნათ ბავშვს, რატომ არ არის ესა თუ ის ქცევა მისაღები მშობლისთვის, ანუ შედეგზე უნდა იყოს ორიენტირებული ჩვენი უკუკავშირი. მშობლის მხრიდან ყველაზე მნიშვნელოვანია ადეკვატური უკუკავშირი. ჩვენს რეალობაში ხშირად გვესმის მშობლებისგან, გადატვირთული გრაფიკის გამო, გადაღლილებს აღარ ჰყოფნით ენერგია ახსნისთვის, თუმცა აუცილებელია გამოვნახოთ დრო და რესურსი, რომ ბავშვებს კრიტიკის ნაცვლად, ადეკვატური უკუკავშირი მივცეთ. ის, რაც არ მოგვწონს, კი არ გავუკრიტიკოთ, არამედ ვუთხრათ, რატომ არის საზიანო კონკრეტული ქმედება მათთვის და რა შედეგს მისცემს. ამით არჩევანის წინაშე დავაყენებთ, თავად აირჩიონ ქცევა, რომელიც ნაკლებად საფრთხის შემცველი იქნება.

- თუ პირიქით, მეტად აქებენ და ნაკლებად აძლევენ შენიშვნებს, ხომ არ მოვადუნებთ მათ და დავუკარგავთ მოტივაციას, კრიტიკულად შეხედონ საკუთარ თავს?

- ამ შემთხვევაშიც, როდესაც ვამბობთ მეტად შექებას ან მეტად გაკრიტიკებას, ისევ არაადეკვატურ უკუკავშირთან გვაქვს საქმე. მნიშვნელოვანია, რისთვის ვაქებთ ბავშვს. ხშირად იმისთვის ვაქებთ, რაშიც წვლილი არ მიუძღვის, მაგალითად, სილამაზე. იქ, სადაც იზრდებიან ესმით ფრაზები: „რა კარგი ხარ, პრინცესა“, „რა ლამაზი ხარ“ და ა.შ. როდესაც იზრდებიან და გადადიან მიკროსოციუმიდან მაკროსოციუმში (ბაღი, სკოლა და ა.შ.) იქ უკვე იქმნება პრობლემები, რადგან იგივე უკუკავშირს საზოგადოების მხრიდან ვეღარ ხედავენ, რამაც დიდი ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვებს აუცილებელია დადებითი უკუკავშირი მივცეთ რაღაცის კეთებისთვის, ეს იქნება სწავლა თუ სხვა რამ. მეტად ან ზედმეტად შექება არასწორია, ყოველთვის მიზანშეწონილია ჩარჩოში, ზომიერების ფარგლებში ადეკვატური რეაქციები.

- როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი, შექებასა და კრიტიკას შორის?

- მშობლები კვალდაკვალ უნდა მივყვებოდეთ შვილების ქმედებებს. იმას, რაც ჩვენთვის მიუღებელია და მივუთითებთ, ახსნაც უნდა მოჰყვებოდეს, ეს კი მათ შედეგების გაანალიზების საშუალებას მისცემს. მნიშვნელოვანია ფრაზები, რომლებსაც მშობელი იყენებს კომუნიკაციის დროს. თუ ჩვენ მოკლე ფრაზებს ვიყენებთ, მაგალითად, „არ შეიძლება“, ბავშვს კითხვა უჩნდება, რატომ არ შეიძლება, აუცილებელია დასაბუთებულად ავუხსნათ. ასევე სიტყვა „რატომ“, რომელსაც იყენებენ მშობლები. ხშირად ბავშვს უნდა კონკრეტული რამ, თუმცა არ იცის, რატომ უნდა, შესაბამისად, ამაზე პასუხს ვერ გაგვცემს და მეტ გაუგებრობას შეუქმნის ბავშვს. ასე რომ, არსებობს ფრაზები ეფექტური კომუნიკაციისთვის, რაც მშობლებს დაეხმარება დაიჭირონ ოქროს შუალედი. ჩვენ უნდა ვიყოთ ადეკვატური ანარეკლი შვილების ქმედების.

​- რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ ასწავლონ შვილებს იყვნენ თავდაჯერებულები და ამასთანავე არ შეწყვიტონ განვითარებაზე ზრუნვა?

- მნიშვნელოვანია ბავშვს და ზოგადად ნებისმიერი ასაკობრივი ჯგუფის ადამიანს, ჰქონდეს ადეკვატური თვითშეფასება. ჯერ დავიწყოთ იმით, თუ რა არის თვითშეფასება, ვინაიდან თავდაჯერებულობა პირდაპირ კავშირშია ამასთან. თვითშეფასება არის ინდივიდის სუბიექტური წარმოდგენა საკუთარ თავზე, უნარებზე, თვისებებზე. ეს ყალიბდება ზუსტად იმ უკუკავშირებით, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ, ეს იქნება საკუთარი თავისგან, ოჯახისგან, მეგობრებისგან, თუ ნებისმიერი იმ სოციუმისგან მიღებული უკუკავშირი, სადაც უწევს ყოფნა, ასე ყალიბდება ადამიანის თვითშეფასება. შესაბამისად, ადრეული ასაკიდან უნდა ჩაეყაროს საფუძველი ბავშვის ადეკვატური თვითშეფასების ჩამოყალიბებას მისი ჯანსაღი განვითარებისთვის. ერიქსონის თეორიას გავიხსენებ, სადაც ის გამოყოფს ყველაზე მნიშვნელოვან პერიოდს თვითშეფასების ჩამოყალიბების პროცესში, 18 თვიდან 3 წლამდე. ამ დროს ძალიან დიდი როლი აქვთ მშობლებს. ეს ერთ-ერთი კრიზისის გადალახვის პერიოდია, როდესაც ბავშვი სწავლობს თვითონ კვებას, ჩაცმას, ნაბიჯების გადადგმას. ამ დროს თუ მშობელი იქნება მხარდამჭერი და ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა იქნება სწორად მხარდაჭერილი, ბავშვი სწავლობს თავდაჯერებულობას, საკუთარი ძალების რწმენას, ხოლო კრიზისი ილახება ჯანსაღად. თუ მშობელი ზემზრუნველია, ანუ არ აძლევს საშუალებას თვითონ გააკეთოს რამე, ასეთ დროს პატარას უყალიბდება ეჭვის განცდა საკუთარ თავის და შესაძლებლობების მიმართ. ამით შესაძლოა, საფუძველი ჩაეყაროს დაბალ თვითშეფასებას, რაც თავდაჯერებულობას უშლის ხელს. თუ 3 წლამდე კრიზისი ჯანსაღად გადაილახა, შემდეგი კრიზისის გადალახვა უფრო მარტივი იქნება მოზარდებისთვის, აქ უკვე შემოდის სკოლა, სადაც დიდი როლი აქვთ პედაგოგებს, თანატოლებთან ურთიერთობას.

ასევე მინდა აღვნიშნო, რომ თავდაჯერებულობა ფსიქიკური განვითარების პროცესში ძალიან მნიშვნელოვანია. ადეკვატური თვითშეფასება ეს არის სუიციდის საუკეთესო პრევენცია. თუ მშობლები (ოჯახის წევრები) და სააღმზრდელო დაწესებულებები სწორი უკუკავშირით ხელს შევუწყობთ, შვილები ჩამოყალიბდნენ თავდაჯერებულ პიროვნებებად, ეს მათთვის წარმატების საწინდარი იქნება. თავდაჯერებულობა გულისხმობს მუდმივ სწრაფვას თვითგანვითარებისკენ და თვითრეალიზაციისკენ.

წაიკითხეთ სრულად